Γερμανοί αξιωματικοί στους Δελφούς |
Με την έναρξη του πολέμου στις 28
Οκτωβρίου του 1940, ένα από τα πρώτα πράγματα που έπρεπε να γίνουν εκτός των άλλων στην Ελλάδα ήταν και η
φύλαξη, η προστασία των μουσείων και των αρχαιοτήτων, από τις συνέπειες των
πολεμικών συγκρούσεων και από τους βομβαρδισμούς. Έτσι λοιπόν οι αίθουσες των
μουσείων εκκενώθηκαν. Στους Δελφούς ο Ηνίοχος αλλά και πολλά άλλα πολύτιμα
ευρήματα μεταφέρθηκαν στην Αθήνα. Τα μαρμάρινα αγάλματα, αγγεία και
αρχιτεκτονικά μέλη, ορισμένα θάφτηκαν σε λάκκους που είχαν ανοιχθεί μπροστά από
το μουσείο, και άλλα στον υπόγειο ρωμαϊκό τάφο, του λεγόμενου «Ηρώου του Blum». Οι δελφικές
αρχαιότητες έτσι λοιπόν έμειναν για μεγάλο χρονικό διάστημα θαμμένες, και
συνέχισαν να παραμένουν θαμμένες και μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου
όπου η Ελλάδα συνέχισε τον δικό της πόλεμο… τον εμφύλιο. Τελικά τα αρχαία που
ήταν θαμένα είδαν πάλι το φώς του ήλιου
τον Μάρτιο του 1949 όπου και δόθηκε η εντολή να βγουν από τις κρύπτες
τους.
Το βγάλσιμο των αγαλμάτων από τις τάφρους όπου τα είχαν κρύψει ( Από το βιβλίο : Αναζητώντας το χαμένο Ιερό) |
Βέβαια οι ζημιές και οι λεηλασίες δεν αποφεύχθηκαν κατά την
διάρκεια του πολέμου. Στο βιβλίο του
Υπουργείου Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας με τίτλο «ΖΗΜΙΑΙ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ
ΕΚ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΩΝ ΚΑΤΟΧΗΣ» που εκδόθηκε το 1946 διαβάζουμε :
«Εκ του χώρου της ανασκαφής των
Δελφών οι Γερμανοί ελάμβανον μικρά τεμάχια. Κατά πάσα πιθανότητα ο Γερμανός
αρχαιολόγος Kubler συνοδευόμενος και παρ’ άλλων Γερμανών αξιωματικών αφήρεσε
την 10ην Ιουλίου 1941 τρία γλυπτά μάρμαρα εκ της «Μαρμαρίας» των
Δελφών».
Αλλά και εργαλεία της ανασκαφής
κλέβουν όπως διαβάζουμε : «Στρατιώται των στρατών κατοχής διαρρήξαντες το
Εφορείον έκλεψαν μίαν βούρτσαν και την μετροταινίαν των 20 μέτρων».
Αξίζει επίσης να παρατεθούν αυτούσια οι
σημειώσεις του νυχτοφύλακα του μουσείου των Δελφών για την συμπεριφορά του στρατού
κατοχής που δημοσιεύτηκε στο βιβλίο «Δελφοί: Αναζητώντας το χαμένο Ιερό» της Γαλλικής
Αρχαιολογικής Σχολής και της εφορείας Αρχαιοτήτων Δελφών έκδοσης του Β.
Γιαννίκου και Β. Καλδή Ο.Ε. το 1992. Στην σελίδα 149 του βιβλίου διαβάζουμε :
«Σημειώσεις περί φθορών και ζημιών,
τας οποίας επέφεραν κατά καιρούς τα στρατεύματα κατοχής εις το Μουσείον και τας
αρχαιότητας των Δελφών τηρηθείσαι υπό
του νυκτοφύλακος Δ. Βαρζακάνου.
-6 Μαΐου 1941. Γερμανοί στρατιώται
άνοιξαν το Εφορείον και το Μουσείον.
-10 Οκτωβρίου1942. Ιταλοί στρατιώται
άνοιξαν το Επιγραφικόν και έσπασαν τους υαλοπίνακας.
-13 Οκτωβρίου 1942. Ιταλοί στρατιώται
πήραν κεραμίδια 30-40 διά σπίτι Δήμου Μανιά.
-25 Οκτωβρίου 1942. Ιταλοί στρατιώται
πήραν 200-220 πλάκες διά πειθαρχείον Δήμου Κουτσούπα.
-10 Νοεμβρίου1942. Ιταλοί στρατιώται
πήραν τούβλες από δεξαμενή Αττάλου 40-50
διά τον φούρνον του Νικ. Μπακούρου.
-20 Μαρτίου 1943. Ιταλοί στρατιώται
πήραν 300-400 πλάκες εις ξενοδοχείον Κασταλία.
-5 Απριλίου 1943. Ιταλοί στρατιώται
έσπασαν τα τζάμια του Μουσείου καθώς και την αποθήκην.
-23 Μαΐου 1943. Ιταλοί στρατιώται
εγκρέμισαν μέρος του βωμού των Χίων και έθραυσαν τεμάχια μαρμάρινα εντός του
τεμένους του ναού του Απόλλωνος και θησαυρού των Αθηναίων και κατέστρεψαν μέρος
του θεάτρου.
-19 Ιουλίου 1943. Ιταλοί στρατιώται έθραυσαν
παρά την Ρωμαϊκήν αγοράν τεμάχια μαρμάρου αρχιτεκτονικά, καθώς και μικρόν
τεμάχιον επιγραφής έξωθεν του Εφορείου από το μνημείο του Παύλου Αιμιλίου.
-11 Σεπτεμβρίου 1943. Γερμανοί
στρατιώται άνοιξαν το Εφορείον, Μουσείον, Επιγραφικόν και φυλάκειον και πήραν
πράγματα και βιβλία».
Γερμανοί αξιωματικοί φωτογραφίζονται στον ναό του Απόλλωνος στους Δελφούς. |
ΠΗΓΗ : Δελφοί - Αναζητώντας το χαμένο Ιερό (Έκδοση Β. Γιαννίκος - Β. Καλδής 1992)