ΑΡΑΧΩΒΑ 1896: ΑΙ ΝΕΡΑΪΔΕΣ ΤΟΥ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ

Αραχωβίτες στην παλιά αγορά το 1896.

(Συλλογή Λ. Παπαλεξανδρή)

Σπάνια γκραβούρα από Γαλλικό περιοδικό.

(Χριστουγεννιάτικη ιστορία)

Είμαι μονάχος μου τώρα. Περπατώ σε δρόμο, που πρώτος εγώ ανοίγω, καθότι η λευκή του Βορρά Κόρη είναι εξαπλωμένη επί των καλτεριμοστρωμένων οδών της Αράχωβας. Είμαι μετανοημένος διότι αφήκα την νόστιμη συντροφιά του κυρ Γιάννη και της κυρά Γιάννενας, οι οποίοι από τα Χριστούγεννα μ’ είχαν καλεσμένον, χριστιανικώς γιορτάζοντες, αφού μάλιστα είχανε και Χρήστο, τους υποσχέθηκα να συμφάμε ύστερα από έξη ημέρας, την παραμονή του Αγ.Βασίλη, που είναι σήμερα, και να τα κάψουμε και λιγάκι για την καλή χρονιά.

Αλήθεια, καλή συντροφιά, κλεισμένοι μέσα μ’ όλα τ’ αγαθά μας, με δυο τρείς άλλους από τις οκτώ το βράδυ, απάνω σε χειμωνιάτικη φωτιά και δίπλα με δυο τρείς χιλιάρικες μποτίλιες, με μαύρο αραχωβίτικο, που θέλουν να το λέγουν αθάνατο διότι απ’ αυτό έπιναν και αι αθάνατοι του Παρνασσού Μούσαι, δεν εκαταλάβαμε πότε ο λευκογέννης είχε στείλει την κόρη του να μας επισκεφθεί. Είναι δωδεκάτη τα μεσάνυκτα, η ώρα η δαιμονισμένη.

ΟΙ ΔΕΛΦΟΙ ΤΟΥ 1833

[…] Κατά την πορείαν μας προς τους Δελφούς, εφθάσαμεν εις εν μέρος, όπου υπήρχε βαθεία πετρώδης χαράδρα, σχηματιζομένη από καθέτους βράχους, από τους οποίους έτρεχε διαυγέστατον ύδωρ. Ολίγον περαιτέρω, το ύδωρ τούτο εχύνετο διά τριών κρουνών εις μεγάλην μαρμαρίνην δεξαμενήν, οπόθεν υπερεξεχείλιζεν επί των φαλακρών βράχων.

Από βράχου εις βράχον, το διαυγέστατον ύδωρ κατήρχετο προς την κοιλάδα, την οποίαν διέρρεεν ως καθαρόν ρυάκιον.

Εκεί είδομεν γυναίκας αι οποίαι έπλυνον αφωσιωμέναι εις την εργασίαν των και αι οποίαι μόλις λοξώς κάπως μας παρετήρησαν. Τας ηρωτήσαμεν πως ωνομάζετο η τοποθεσία η οποία εφαίνετο εκεί πλησίον και όπου μόνον καλύβια υπήρχον. Αλλά καμμίαν απάντησιν δεν ελάβομεν από αυτάς. Ήτο φανερόν ότι δεν εγνώριζον ελληνικά.

1930: ΟΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΦΑΓΗΤΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΕΛΦΙΚΕΣ ΕΟΡΤΕΣ

ΠΩΣ ΘΑ ΦΑΤΕ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ

Ολόκληρος στρατιά Αθηναίων μαγείρων και γκαρσονιών αποστέλλεται εις τον ιερόν χώρον.

Άρτον και θεάματα, εζητούσαν οι αρχαίοι Ρωμαίοι από τους αυτοκράτοράς των. Και πολύ σωστά. Ένα θέαμα, όσον και αν είναι… θέαμα, χάνει πολύ από την ωραιότητά του, όταν το στομάχι του θεατού έχει λόγους δυσαρέσκειας. Όταν δε το στομάχι ανήκει σε ξένους που εξεκίνησαν από τα πέρατα της οικουμένης και εταξείδεψαν, άλλος πέντε, άλλος δέκα και άλλος δέκα πέντε ημέρες για να απολαύσουν το θέαμα τότε πλέον το πράγμα αρχίζει να μεταβάλλεται σε δράμα εφάμιλλον εις τραγικότητα με τα δράματα του Αισχύλου που πρόκειται να παιχθούν εις τας Δελφικάς εορτάς, που αρχίζουν την 1^ην Μαΐου.

Αυτά εσκέφθησαν τα μέλη της επιτροπής των Δελφικών εορτών και αφήνοντας εις τον κ. Άγγελον Σικελιανόν την φροντίδα να ικανοποιήσει την όρασιν και την ακοήν των θεατών, ανέλαβαν να εξασφαλίσουν εις αυτούς τας υπολοίπους απαιτήσεις των: τροφήν δηλαδή και καλοπέρασιν.

1837: ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΔΕΛΦΩΝ

Λεπτομέρεια από χάρτη του John Arrowsmith το 1832.

Κατ’ υψηλίν ανωτέραν διαταγήν υπ’αριθ.12803/3566 ο Β. Δασονόμος Σαλώνων, συνενοηθείς μετά του Β. Οικονομικού Επιτρόπου Παρνασσίδος της Δωρίδος, μεταβάς επιτοπίως, μεθ’ όλων των εχόντων συμφέρον γειτνιαζόντων προς εξακρίβωσιν των οροθεσιών του δάσους του Δήμου Δελφών κατά συνέπειαν της υπ’ αριθ. 366/486 του Β, Δασαρχείου της Στερεάς Ελλάδος, αιτποιούμενα παρά τον Δήμον Δελφών προσδιορίσθησαν τα όριά του παρ’ όλων των εχόντων συμφέρον εις αυτό ως εφεξής.

Δάσος καλούμενον περιβόλια, λικοβούνι, συνεχόμενον με Κούνιες και Καψιμαδά εμπεριέχον.

Θερινά Λειβάδια

Καλάνια, Τουμπανάρια και Κυθριείς.

Αράχωβα 1962, με τον φωτογραφικό φακό του Hubertus Hierl.

ΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΤΗΣ ΑΡΑΧΩΒΑΣ ΤΟ 1948

Ο παρακάτω κατάλογος των εμπόρων, επιστημόνων και βιοτεχνών της Αράχωβας είναι από τον οδηγό της Ελλάδος του Α. Ν. Ιγγλέση, που κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1948.

ΑΡΑΧΩΒΑ

Ιατροί

Στέργιος Ιω. Κονίτσας

Δημήτριος Ιω. Μαντάς

Έμποροι

Αδελφοί Νικόλαος και Θεόδωρος Αν. Μαντάς

Ανδρέας Ν. Τρούβαλης

Σπύρος Κ. Κομνάς

Κωνστ. Αρ. Καλμαντής

Δημήτριος Ν. Ναυπακτίτης

Γεώργιος Π. Αλογοσκούφης

Παντοπωλεία

Παναγιώτης Ιω. Στριμπής

Κωνστ.Ν. Σιαμήτρος

Χρίστος Σ. Κομνάς

Ευστάθιος Π. Κολοβός

Δήμος Κ. Στυλιάρης

Ανδρέας Ν. Γραντζιώτης

Λουκάς Κοροδήμος

Ανδρέας Γ. Τσεκούρας

1903 - ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΞΩΜΟΤΟΥ

Η μέση μου διαμαρτύρεται από τον σπαραγμόν της τετραώρου ημιονοπορείας, αλλά το χέρι μου, μέλος ευγενές, λησμονεί την κτηνώδη ανάπαυσιν δια να υπηρετήσει τον ενθουσιασμόν του νεοφωτίστου.

Διότι η ημέρα του Σαββάτου ήτον αναμφιβόλως η ιστορία μιας εξωμοσίας εφημέρου. Η ειδωλολατρεία ανεβίωσεν εις διάστημα ενός οράματος. Ο Απόλλων είχεν επανέλθει άλλην μίαν φοράν εις τον κόσμον από μηχανής και είχεν αναστήσει επί ολίγας ώρας την λατρείαν του. Δι’ όλον εκείνο το πλήθος, το αναβαίνον προς το ιερόν, ηλιόρρυτον, ως αποθεούμενον, ο Θεός του Ευαγγελίου είχεν εκλείψει προς στιγμήν και ο Θεός του Ποιητού τον είχεν αντικαταστήσει.

ΕΝΑ ΜΥΡΙΟΣΤΟΜΟΝ «ΑΕΡΑ» ΤΟ ΣΥΝΘΗΜΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ ΜΑΣ

Ο ΠΟΛΕΜΙΚΟΣ ΑΠΕΣΤΑΛΜΕΝΟΣ ΜΑΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΕΝΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΟΛΛΟΥΣ ΑΘΛΟΥΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΜΑΣ

ΚΑΠΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΚΕΝΤΡΙΚΟΝ ΜΕΤΩΠΟΝ.(Του στρατιωτικού απεσταλμένου μας). 

– Ένα απ’ αυτά τα πρωινά, με το σκότος ακόμη των πρωινών ωρών, έγινε μια από τας σφοδροτέρας μάχας, προς κατάληψιν ενός υψώματος, που εδέσποζε πεδιάδος, εντός της Αλβανίας. Η κατάληψις του υψώματος αυτού εθεωρήθη απαραίτητος, διά την περαιτέρω προέλασίν μας. Οι υποχωρούντες Ιταλοί είχον χάσει το ηθικόν των και τούτο διευκόλυνε απολύτως την επιχείρησιν. Η επίθεσίς μας εξεδηλώθη αιφνιδιαστικώς τας πρωινάς ώρας, με σφοδρότατον κανονιοβολισμόν του υψώματος, εις το οποίον ευρίσκετο ο εχθρός. Οι Ιταλοί αιφνιδιασθέντες, κατόρθωσαν μετά ένα τέταρτον της ώρας, να απαντήσουν διά του πυροβολικού των με πυρά όμως ασταθή. Αι οβίδες του πυροβολικού των έπεφταν δεξιότερα των θέσεών μας, άλλες δε και εντεύθεν αυτών. Μέσα εις ένα διάστημα μισής ώρας εσείετο ολόκληρος η περιφέρεια από την μονομαχίαν αυτήν του πυροβολικού.

ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΠΕΙΡΟ

ΠΕΤΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΦΡΟΔΙΤΗ

… όπου εκτοξεύεται ο πρώτος ελληνικός πύραυλος «Δελφοί 1».

ΤΙ ΕΙΔΕ ΚΑΙ ΤΙ ΕΣΧΕΔΙΑΣΕ ΣΤΟ ΤΑΞΙΔΙ

Ο ΜΙΝΩΣ ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ

Κατά τους χρησμούς της Πυθίας ο Απόλλωνας έπρεπε πάση θυσία ν’ αποσταλεί εις την Αφροδίτην.

Ο πρώτος ελληνικός πύραυλος «Δελφοί Νο 1» ετέθη εις διάθεσίν του και του υπεδείχθη ο τόπος και ο χρόνος της εκτοξεύσεως.

Εζήτησα την άδειαν από τους αρμοδίους Θεούς τους κατοικοεδρεύοντας εις τας κορυφάς του Παρνασσού, να συνοδεύσω τον Απόλλωνα εις το πρώτον διαπλανητικόν ελληνικόν ταξίδι διά να γράψω και σχεδιάσω τις εντυπώσεις μου. Η άδεια ενεκρίθη.

Μόνο που μας ζήτησαν να βγάλομε αμέσως τα χαρτιά μας. Η γραφειοκρατία των Θεών όπως διαπίστωσα, δεν πήγαινε πίσω. Παρ’ όλα αυτά με τα μέσα που διέθετε ο Απόλλωνας κατορθώσαμε να είμαστε εντάξει.

Ο ΘΕΟΣ ΓΝΩΡΙΖΕΙ!

Σιδηροδρομική στάση χωρίς τηλέφωνο!

Η παρακάτω επιστολή στάλθηκε από την κοινότητα Πολυδρόσου Παρνασσίδος, στο Υπουργείο της Συγκοινωνίας και στον Υπουργό κ. Χριστομάνο τον Ιανουάριο του 1929.

«Κύριε Υπουργέ.

Έχομεν την τιμήν να φέρωμεν εις γνώσιν υμών ότι η Σιδηροδρομική Στάσις Λιλαίας (πρώην Σουβάλας) του Λαρισσαϊκού, η οποία έχει κίνησιν Σταθμού συγκεντρώνουσα 7 κοινότητας και ήτις πολύ δικαίως έπρεπε να έχη και προαχθή, εισπράττουσα δε εξ εισιτηρίων και κομίστρων εμπορευμάτων ποσά ανώτερα κατά πολύ των υπολογισθέντων, ως τούτω αποδεικνύεται και εκ των βιβλίων της, η Στάσις αύτη λέγομεν από της συστάσεώς της ήτοι προ 25ετίας στερείται ενός τηλεφώνου, ο δε υπάλληλος από τον οποίον ζητούν πληροφορίας οι επιβάται περί αφίξεως της αμαξοστοιχίας σηκώνει  τα μάτια προς τα άνω και λέγει «Ο Θεός γνωρίζει» ενώ απλούστατα διά της τοποθετήσεως ενός τηλεφώνου αξίας γλισχροτάτης, θα ήξευρε και ο υπάλληλος τι να απαντήση και ο κοσμάκης να μη ταλαιπωρείται, όταν πρόκειται περί μεγάλης καθυστερήσεως και να επιστρέφη ενωρίς εις το σπίτι του πάντοτε μεν, πολύ περισσότερον όμως εν καιρώ χειμώνος αναγκαζόμενος κατόπιν να βαδίζει νύκτα διατρέχων βεβαίως τότε πλείστους όσους κινδύνους.

1903: ΟΙ ΔΕΛΦΟΙ ΚΑΤΑ ΤΟΝ κ. ΩΜΟΛΛ

Ἡ θέσις τῶν Δελφῶν εἶνε μία τῶν ὡραιοτέρων τῆς Ἑλλάδος, δὲν γνωρίζω δὲ ἄλλην θέσιν ἡ ὁποία νὰ κάμνῃ τόσον βαθεῖαν καὶ τόσον ἐπιβλητικῶς θρησκευτικὴν ἐντύπωσιν. Ὑπάρχει εἰς τὴν τοποθεσίαν αὐτὴν τὸ μυστήριον, τὸ μεγαλεῖον καὶ ἡ φρίκη τοῦ θείου. Τὸ ἱερὸν εἶνε χωμένον εἰς τὸ βάθος ἑνὸς θεάτρου ἀπὸ βράχους, μία δὲ κολοσσιαία βραχοσειρὰ τὸ περικλείει, δεσπόζει αὐτοῦ καὶ τὸ πνίγει, ἐνῷ τὰ ἄκρα τοῦ ἡμικυκλίου αὐτοῦ τὸ ἀποχωρίζουν ἀπὸ τὸν ἄλλον κόσμον. 

ΣΥΜΒΟΛΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑΝ ΤΩΝ ΚΑΤΑΛΩΝΙΩΝ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ

Το παρακάτω κείμενο είναι του Ant. Rubio Y.Lluch, που δημοσιεύτηκε στο δελτίο της Ιστορικής και Εθνολογικής  Εταιρείας της Ελλάδος το 1889, όπου βρίσκουμε σημαντικές πληροφορίες για την περιοχή μας (Δελφοί, Άμφισσα, Λιβαδειά, Στείρι, Θήβα κ.α.) κατά την περίοδο του 14^ου αιώνα, και στα τελευταία χρόνια της Καταλωνικής δυναστείας, στα δουκάτα των Αθηνών και Νέων Πατρών.

ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΙΩ. ΔΡΑΓΟΥΜΗ

ΜΕΡΟΣ Β'

(ΑΤΤΙΚΗ ΚΑΙ ΒΟΙΩΤΙΑ 1872 - 1873) 

Η μέχρι Αραχώβης ατραπός, ανάντης και απότομος επί των υπωρειών του Παρνασσού είναι επίπονος προς πορείαν και δη έν νυκτί , απεφάσισα να διανυκτερεύσομεν παρά το Ζεμενόν αφού πρότερον άψωμεν πυράς πέριξ. Η νύξ ην θαυμασία, ώς εκ της νηνεμίας και μόνη η παγερά ατμόσφαιρα, καθίστα την διαμονήν οχληράν, αλλά είμεθα εφωδιασμένοι, δια χλαινών και αι πυρραί καθίστων, την ατμόσφαιραν ήττον ψυχράν. Επί πρίνου πυκνοτάτου ερρίφθην και παρεδόθην, είς ύπνον όχι δυσάρεστον. Το άρωμα του πρίνου, αι σελλαγίζουσαι πυρραί αι εκ των καιομένων πρίνων, η φωνή του βύου (μπούφου), του νυκτινόρου τούτου πτηνού, με εβαυκάλιζον, τρόπον τινά και καθίστων ήττον αισθητή την από του υπαίθρου ύπνου τικτομένην δυσφορίαν. Βαθέως όρθρου, παρεκάλουν να γίνη η έγερσις και αφού, πρότερον ερροφήσαμεν, κύαθον καφφέ και εφάγομεν, άρτου τεμάχια πολλά, αναβάντες των ημιόνων, οδηγούμεθα δια των ατραπών, προς την ωραίαν κωμόπολιν της Αραχώβης, όπου εφθάσαμεν μετά παρέλευσιν τριών ωρών. Όταν δε ο Ηλέκτωρ Υπερίων, (ο ακτινοβόλος ήλιος), εφάνη εις τας κορυφάς των οικιών, της ωραίας κωμοπόλεως, ημείς διεσχίζομεν τας οδούς της, χαίροντες και επάτουμεν τας κορυφάς του Παρνασσού, όπου εγγύς του, των Δελφών μαντείου του Απόλλωνος, εύρηται. 

19/6/1864: Ειδήσεις εκ Χρισσού.

Καθ’ όλην την επαρχία μας ησυχία και τάξις επικρατεί, ληστεία εις ουδέν μέρος συνέβη, ουδέ ληστών ίχνος ανεφάνη, η ευλογία όμως δυστυχώς καταμαστίζει πολλά μέρη της επαρχίας μας.

Μέχρι τινός υπέφερε το Γαλαξείδιον προ 1 ^½ σχεδόν μηνός όπου έπαθον απ’ αυτήν την νόσον, έως 300, εξ ων απεβίωσαν περίπου 60 παιδάκια. Προ πάντων υπέφεραν επίσης και η Δεσφίνη (δήμος Αντικίρρας) και εκεί αρκετοί προσεβλήθησαν, σχετικώς προς τον πληθυσμόν του τόπου και τινες απέθανον. Εις Άμφισσαν προ 4 ημερών παρουσιάσθησαν 4 κρούσματα εις ανθρώπους άλλοθεν ελθόντας, εξ ων και εις θάνατος εις Ιτέαν, όπου κατέφυγον Γαλαξειδιώται, μετεδόθη και ενταύθα όπου επίσης συνέρρευσαν, και αδιακόπως κουβαλιώνται Γαλαξειδιώται, παρουσιάσθησαν σήμερον δυο κρούσματα.

ΔΥΟΒΟΥΝΙΩΤΗΣ & ΚΑΡΥΟΦΥΛΜΠΕΗΣ

Χειμώνας του 1826. Το κρύο είναι αβάσταχτο. Πυκνό πέφτει το χιόνι. Ελληνικά σώματα έχουν καταλάβει την Αράχωβα για να κρατήσουν το στράτευμα του Μουσταφά Μπέη, που κατεβαίνει απ’ την Παρνασσίδα.

Μαζί με τους Έλληνες καπεταναίους είναι κι ο Δυοβουνιώτης, ψηλός, θεριό μοναχό, αρματωμένος βαριά, με δυο τρομερές μουστάκες, φόβος και τρόμος των Τούρκων!..

Οι Έλληνες πιάνουν τα σπίτια της Αράχωβας. Ταράτσες και υπόγεια, μάνδρες και παραθυρόπορτες χρησιμεύουν για ταμπούρια.

Φτάνουν οι Τούρκοι!

Ο ΓΑΜΟΣ ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΗ - ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ

Το ζεύγος Βουγιουκλάκη- Παπαμιχαήλ στον "χορό του Ησαΐα"
στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στους Δελφούς.

ΕΓΙΝΑΝ ΧΘΕΣ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ

ΟΙ ΓΑΜΟΙ

ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΗ – ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ

*****

Έκτακτα μέτρα τάξεως είχε λάβει η Χωροφυλακή

ΔΕΛΦΟΙ, 18. (Εκτάκτου απεσταλμένου). – Η Αλίκη Βουγιουκλάκη παντρεύτηκε, με τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ σήμερα το απόγευμα στις τέσσερις και μισή στην Εκκλησία του Αγίου Νικολάου στην πλατεία των Δελφών. Πάνω από 150 καλεσμένοι του ζεύγους έφθασαν από την Αθήνα με ιδιωτικά αυτοκίνητα και πούλμαν, για να παρευρεθούν στην τελετή του γάμου και στην δεξίωση που δόθηκε το βράδυ στο ξενοδοχείο «Βούζα» και που χαρακτηρίστηκε «Αραχωβίτικο γλέντι» (νταούλια και κλαρίνα σκορπούσαν λαϊκούς σκοπούς και στο δείπνο προσφέρθηκαν κοκορέτσι, αρνιά σούβλας, φέτα Παρνασσού και μπακλαβάδες).

Οι κάτοικοι των Δελφών είχαν πλημμυρίσει από το πρωί, το κέντρο της πόλεως για να δουν την Αλίκη νύφη και ο γάμος των δυο καλλιτεχνών υπήρξε το κύριο θέμα της ημέρας για τους Δελφούς που φωταγωγήθηκαν το βράδυ προς τιμήν των νεονύμφων.

ΧΩΡΙΑΤΕΣ

Τίτλος ευγενείας; Κάθε άλλο!

Για τον απλούστατο λόγο, ότι ο άνθρωπος του καιρού μας συνήθισε να αντιστρέφει τα πράγματα, το μαύρο να το λέει άσπρο κι αντίθετα.

Η κουβέντα, λοιπόν σ’ ένα καφενέ κάποιου μικρού χωριού. Ανάμεσα σε μια παρέα χωρικών, που τα χέρια τους ήταν ροζιασμένα από την βιοπάλη με την αξίνα, και που η ατμόσφαιρα μύριζε αγνό θυμάρι και σκίνο, κι ένας νεαρός, κομψός… ευγενής φοιτητής.

Κι ο λόγος για τους «Χωριάτες».

Οι λίγοι γέροντες με γερμένες, από τα χρόνια και τον αγνό αγώνα της ζωής, πλάτες, σιγοκουνούσαν τα κεφάλια τους.

ΟΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ

ΕΝΑ ΣΥΝΤΟΜΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ

Μπάρμπα Ζάχος, μπάρμπα – Παν, κύριος Κούρος, Βουκόλος και Σια.

Γράφει και σχεδιάζει ο ΜΙΝΩΣ ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ

(Σεπτέμβριος 1961)

Πέτρα και μαρτύριο από την μια, χαρά και χορός από την άλλη. Αυτά τα δυο ποτήρια πίνουν οι χωριάτες από τους σημερινούς Δελφούς. Το πρώτο γεμάτο χώμα, το δεύτερο γεμάτο κόκκινο κρασί. Ας πιούμε κι απ’ τα δυο.

Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΤΟΥ ΜΠΑΡΜΠΑ – ΖΑΧΟΥ

Κάθε βράδυ, που αλλού, στην ταβέρνα της Ασημούλας. Μέσα κουτσοπίνουνε δυο – τρείς τσοπαναραίοι. Αξύριστοι, ιδρωμένοι, βασανισμένοι μιλάνε για τις προβατίνες τους. Η τραγιάσκα του μοιανού από την λίγδα ξεροκοκκάλιασε και μοιάζει με κέρατο τράγου, και το μαλλί του αλλουνού από την σκόνη και τον αέρα πέτρωσε και μοιάζει με τραγιάσκα…

Πίνουνε, τα ξαναγεμίζουνε, μετράνε τα πρόβατα, μαλώνουνε, τα σπάνε, τα ξεχνάνε, τα ξαναμετράνε, λογαριασμό δε βρίσκουνε, τα γράφουνε στα παλιά τους τα τσαρούχια, και το ρίχνουνε έξω.

Ξαφνικά μπαίνει μέσα ο μπάρμπα – Ζάχος. Ένας καλοθρεμμένος άντρακλας – τράγος, με άσπρα γένια, αλλά Χεμινγκουαίη, καμιά εξηνταπενταριά χρονών. Μάζευε χόρτα, τον έκαψε ο ήλιος, ήρθε να ξαποστάση. Κάθισε παρέα, ήπιε μονοκοπανιάς ένα κιλό κρασί.

Το «άγγιγμα» του Οσίου Λουκά

Η είσοδος του κυρίως μοναστηριακού συμπλέγματος, με τα κελιά στο βάθος.
(Φωτογραφία: ΑΡΧΕΙΟ LEICA ACADEMY)

Της Βασιλικής Κεράστα

Ενα μοναστήρι 1.000 ετών, προστατευόμενο μνημείο της UNESCO, υποδέχεται καθημερινά πλήθος επισκεπτών που υποκλίνονται στην απαράμιλλη αισθητική και την αναμφισβήτητη αρχιτεκτονική του αξία.

H απαράμιλλη αισθητική της Μονής του Οσίου Λουκά και η φύση ολόγυρά της, στους δυτικούς πρόποδες του Ελικώνα, σε γαληνεύουν, είτε ανάψεις κερί και προσκυνήσεις είτε όχι. Διατηρώντας την απόλυτα θρησκευτική ταυτότητά της, είναι συγχρόνως ένα σημαντικό -προστατευόμενο από την UNESCO- μνημείο, που προσελκύει καθημερινά πλήθη τουριστών. Μαζί με τη Νέα Μονή της Χίου και εκείνη του Δαφνίου, αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικότερα και μεγαλύτερα επιτεύγματα της μεσοβυζαντινής εποχής (843-1204 μ.Χ.), τόσο για την αρχιτεκτονική όσο και για την εσωτερική της διακόσμηση.

ΒΟΙΩΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΩΚΙΚΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ

ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

ΤΟΥ κ. Κ. Λ. ΜΕΡΑΝΑΙΟΥ (ΙΟΥΛΙΟΣ 1957)

Γη αρχαία και ιερή η βοιωτική και φωκική χώρα. Βουνά σύμβολα και κατοικητήρια θεών και πάνω τους ο ουρανός που τον γεμίζουν οι αρμονίες της απολλώνιας λύρας, σαν αντηχούν απ’ τις κορφές του Παρνασσού και καλούν στον παρθενικό τους χορό τις οδηγήτριες, για τα καλά και τα υψηλά, ελικωνιάδες μούσες.

Που να σταθεί όμως κανένας ν’ αφουγκραστεί την ασίγαστη αυτή πηγή του ελληνικού πνεύματος, την ατίθαση ορμή του ελλαδικού σθένους, στην κυμαινόμενη διαδρομή του, που από νίκες και από πρόσκαιρες ήττες, υψώνεται ασταμάτητα προς την αθανασία;

Η όψη της Αράχωβας

Του Γεωργίου Σύρου

Στο χωριό μου την Αράχωβα

                                                                                                       και στους Αραχωβίτες

Εκθεσότοπος στ’ αλήθεια το χωριό μας έχει γίνει

κι όπως πάει ούτε κοτέτσι μεσ’ το δρόμο δεν θα μείνει.

Όλα γίνονται εκθέσεις και πουλάνε μπεχλιμπίδια,

αμφιέσεις εκ των πάλαι με τα χίλια δυο στολίδια,

υφαντά και κουρελούδες, πάντες, τσάντες και ταγάρια,

τετζερέδες, κακαβούλια, τσότρες, λάμπες και λυχνάρια

κι απ’ την άλλη οι εικόνες των Αγίων μας Μαρτύρων,

σκονισμένες, μαυρισμένες κρέμονται επί παραθύρων

και καρτερικά προσμένουν τους τουρίστες να περάσουν,

κι οι φιλότεχνοι από δαύτους να μπουν να τις αγοράσουν.

1928: ΣΤΥΓΕΡΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ ΕΙΣ ΑΡΑΧΩΒΑΝ

Εις την Διοίκησιν Χωροφυλακής Αττικοβοιωτίας ελήφθη λεπτομερής αναφορά του υποδιοικητού Λεβαδείας μοιράρχου κ. Κουρτίου περί ενός στυγερού εγκλήματος, το οποίον διεπράχθη προ εβδομάδος εις την Αράχωβαν.

Ο ποιμήν Στέφανος Σπηλιώτης διερχόμενος εν απόγευμα της παρελθούσης εβδομάδος μίαν χαράδραν παρά την θέσιν «Μοσχονοβό» παρετήρησε κάτωθι μιας ελαίας πτώμα αιμόφυρτον. Ήτο η 40ουτις συγχώριός του Παναγιού χήρα Κούλα, γυναίκα υπόπτου διαγωγής. Ειδοποιήθη αμέσως ο αστυνομικός σταθμάρχης, όστις συνωδευόμενος υπό ενός ιατρού, μετέβη επί τόπου και ενήργησεν αυτοψίαν και ανακρίσεις.

1928: ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΙΑΝΗ

Μία πανήγυρις από τον Παρνασσόν

ΑΓΟΡΙΑΝΗ (Παρνασσού), 31 Ιουλίου. (Ιδ. Ανταπόκρισις του ανταποκριτού μας). – Πέρα, μακριά από τις πολύβουες πόλεις σε μια δροσερή γωνιά του Παρνασσού είναι χτισμένο τ’ όμορφο χωριουδάκι η Απάνω Αγόριανη. Ανάμεσα σε λεύκες, καρυδιές, βυσσινιές κι’ άλλα καρποφόρα δένδρα στην άκρη των ελάτων. Η συγκοινωνία με τον σιδηροδρομικό σταθμό είναι δύσκολη γι’ αυτό κι ο αριθμός των ξένων είναι πάντα περιορισμένος.

Προχθές, της Αγίας Παρασκευής έγινε στο χωριουδάκι πανηγύρι. Αρκετός κόσμος είχε συγκεντρωθεί από τα τριγύρω μέρη κι έτσι το σιωπηλό χωριουδάκι πήρε μια πανηγυρική όψη.

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΑΥΜΑΤΑ

1934: Η σχολή των τεσσάρων νέων από την Πολύδροσο του Παρνασσού στις Φιλιππίνες.

Τέσσαρες νέοι – δυο ζεύγη αδελφών και εξάδελφοι μεταξύ των – από το Πολύδροσον της Παρνασσίδος καταγόμενοι, χημικοί οι τρείς και ο τέταρτος ιατρός, ο πρώτος των οποίων εξεπατρίσθη κατά το 1927, ευρίσκονται τώρα εις την Μανίλλαν των Φιλιππίνων Νήσων, όπου ίδρυσαν και διευθύνουν μιαν Σχολήν Βιομηχανικής και Χημείας, ευδοκίμως λειτουργούσαν και επισπάσασαν τα συγχαρητήρια του υπουργού του Εμπορίου και της Γεωργίας της κυβερνήσεως των Φιλιππίνων Νήσων.

1957: ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ

ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ

Ο περίφημος Ηνίοχος

Ήταν ανοιξιάτικο δειλινό, όταν περιφερθήκαμε μέσα στον ιερό περίβολο και άλλα σημεία των Δελφών. Ο ήλιος έριχνε τις ακτίνες του απέναντι στην Κίρφη και στις υπώρειες του Παρνασσού, ενώ στη χαράδρα του Πλείστου και στην περιοχή της Κασταλίας είχε αρχίσει να σκοτεινιάζει.

Τη στιγμή αυτή πραγματικός ένα ρίγος διαπέρασε την καρδιά μου. Ένα θρησκευτικό αίσθημα, άγνωστο, πλημμύρισε την ψυχή μου. Κι ενώ έπαιρνα το μονοπάτι και κατέβαινα κάτω στη ρεματιά του Πλείστου, όπου ο μεγάλος και πολύκλαδος Ελαιώνας και βάδιζα προς τους Δελφούς ψηλότερα, ομολογώ, πως τότε ήθελα να πιστεύω μ’ όλη τη θέρμη, μ’ όλη την αγνότητα ενός αρχαίου προσκυνητή.

Ο προσανατολισμός του Παρθενώνα και των Προπυλαίων.

Πολλά έχουν γραφτεί αναφορικά με τα αρχαιοελληνικά ιερά. Για ορισμένα εξ αυτών υπάρχει δικαιολογημένος προβληματισμός, κάποια άλλα διαθέτουν ένα είδος τεκμηρίωσης και τέλος τα περισσότερα κινούνται στη σφαίρα της υπερβολής.

Είναι, όμως, γεγονός ότι η κατασκευή  πολλών αρχαίων ναών δεν γινόταν τυχαία, τόσο ως προς  την επιλογή της θέσης και του προσανατολισμό, όσο και ως προς τη μορφή και τις διαστάσεις.

Οι αρχαίοι αρχιτέκτονες μέσα  από τις ιερές κατασκευές τους επέλεγαν, ορισμένες φορές, να κωδικοποιήσουν κάποια σημαντικά μηνύματα ή γνώσεις της εποχής τους. Σίγουρα τους άρεσαν τα μυστικά και κεκρυμμένα από τα φανερά και τα γνωστά, κυρίως όμως “έπαιζαν” καλά το παιχνίδι των συμβολισμών, κάτι που δεν απέφευγαν ούτε οι αρχιτέκτονες της Αναγέννησης, ενώ ακόμα και οι σημερινοί δημιουργοί χρησιμοποιούν  συμβολισμούς σε κάποια εμβληματικά οικοδομήματα, που κατασκευάζουν στις μεγάλες πόλεις του σύγχρονου κόσμου.

Ειδικότερα:

1) Αναφορικά με τον Παρθενώνα

Η κατεύθυνση του ναού αυτού είχε ήδη οριστεί πριν τα Περσικά, περίπου στα τέλη του 6^ου με αρχές του 5^ου αιώνα π.Χ., με την κατασκευή τού στερεοβάτη τού Προπαρθενώνα και την έναρξη της κατασκευής των κιόνων, τους οποίους κατέκαψαν οι Πέρσες.

Ο κλασικός Παρθενώνας κατασκευάστηκε στη συνέχεια με επέκταση μεν του θεμελίου, αλλά με την ίδια κατεύθυνση.

ΣΤΟ ΑΚΡΙΝΟ ΝΕΡΟ ΤΟ 1920

Η συντροφιά εσταμάτησεν εκεί επάνω την 9^ην πρωϊνήν.

Αρκετά άτομα, ο γιατρός Λουκάς, δυο δικηγόροι, ο Μήτσος και ο Πέτρος, ο απαραίτητος δάσκαλος ο Γιάννης, ο φίλος από το χωριό ο Πανάγος, τρείς αγωγιάτες, ο Μήτρος, ο Γιώργος και ο Παναγιώτης, εξ μουλάρια καλά και τρία σκυλιά του δικηγόρου Μήτσου, ο οποίος ήτο μανιακός αλήθεια κυνηγός.

Μια μικρή λάκκα 1700 ή 1800 μέτρα υψηλότερα από τας θαλλάσσας, με ολίγους μικρολοφίσκους πετρώδεις εδώ και εκεί και προς βορράν ένα απότομον βράχον πολύ υψηλον 200 ή 300 ακόμη μέτρα από την λάκκαν, ο οποίος σχηματίζει εν από τα μεγάλα αντερείσματα των ακροτάτων κορυφών του Παρνασσού, της Λιάκουρας και του Γεροντόβραχου.

Ο Σύλλογος Φιλοπροόδων Αραχώβης «Παρνασσός» και τα σατιρικά τετράστιχα του Δημ. Γιαννακόπουλου.

Του Λεωνίδα Δ. Παπαδήμου

Το έτος 1930 ιδρύθηκε στην Αράχωβα – με πρωτοβουλία φοιτητών της Αράχωβας – ο  Σύλλογος Φιλοπροόδων Αραχώβης «ο Παρνασσός» (Σ.Φ.Α.Π.) το καταστατικό του οποίου εγκρίθηκε δια της υπ’ αριθ. 211/1930 αποφάσεως του Πρωτοδικείου Λεβαδείας.

Σκοπός του Συλλόγου ήταν η «ηθική, πνευματική, εκπαιδευτική, καλλιτεχνική και σωματική ανάπτυξη των μελών αυτού και της κοινωνίας εν γένει, επιτυγχανομένης διά διαλέξεων, θεατρικών παραστάσεων, εκδρομών, εξωραϊστικών έργων, αθλητικών ασκήσεων και επιδείξεων ως και της αγάπης προς τα δένδρα και την μεταξύ των μελών αυτού καλλιέργειαν φιλικών σχέσεων και αλληλεγγύης».

Ο σύλλογος είχε 4 τμήματα α) Αθλητικόν β) Επιστημονικόν γ) Καλλιτεχνικόν και δ) Φιλοδενδρίας.

Και τα 4 τμήματα ανέπτυξαν μεγάλη δραστηριότητα διά την εκπλήρωση του σκοπού των. Το τμήμα όμως που ανέπτυξε μεγαλυτέραν δραστηριότητα και που έτυχεν  μεγάλης υποστηρίξεως του κοινού της Αράχωβας ήταν το καλλιτεχνικό. Κατά την θερινήν περίοδον εκάστου έτους η Αράχωβα είχε πολλούς παραθεριστάς από διάφορα μέρη της Ελλάδος και ιδιαιτέρως Αθηναίους. Κάθε Κυριακή μετά την απόλυσιν της Εκκλησίας εδίδετο διάλεξις και το απόγευμα της Κυριακής θεατρική παράσταση εις την μεγαλυτέραν αίθουσαν του Δημοτικού Σχολείου. Μετά το τέλος της θεατρικής παραστάσεως ανέβαινε στη σκηνή ένας εκ των ηθοποιών και απήγγειλε τα σατυρικά τετράστιχα που έγραφε ο Δημ. Γιαννακόπουλος – με συνοδείαν μουσικής - .

1950:Ο Ν.ΠΛΑΣΤΗΡΑΣ ΣΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΤΡΟΙΖΗΝΙΚΟΥ

1967 ΓΑΛΑΞΕΙΔΙ – “Όταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά.”

Ο ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ ΕΡΡΙΞΕ ΤΑ ΖΑΡΙΑ

Και στηρίζει την επιτυχία στην Κάντυς Μπέργκεν.

Με αυτόν τον τίτλο αρχίζει το άρθρο του ο Μάνος Χάρης στο περιοδικό εικόνες τον Σεπτέμβριο του 1966 παρακολουθώντας τα γυρίσματα της ταινίας “ Όταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά” που γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στο Γαλαξείδι.

Το σενάριο και η σκηνοθεσία είναι του Μιχάλη Κακογιάννη, η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, και τα σκηνικά του Σπύρου Βασιλείου.

Οι ηθοποιοί που παίρνουν μέρος είναι: Τομ Κόρτνευ, Σαμ Γουαναμάικερ, Κάντις Μπέργκεν, Κόλιν Μπλαίηκελυ, Ίαν Όγκιλβυ, Πατρίσια Μπερκ, Δημήτρης Νικολαίδης.

Η ομηρική αρμονική ταλάντωση

(Το παρόν πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό: “Εμβόλιμον” τεύχος 58-59 / Χειμώνας 2009 - Άνοιξη 2010)

                              

Όπως είναι γνωστό, στην αρχαία Μετρική μεταξύ των διαφόρων ποιητικών μέτρων είναι και ο δάκτυλος (πόδας τετράσημος από θέσεως), που σημαίνει ότι αποτελείται από μια δίσημη θέση (μακρά συλλαβή), η οποία προηγείται και  παριστάνεται με παύλα (–) και παραπέμπει στο φαινόμενο κρούσης στη Φυσική, και μια δίσημη άρση (δυο βραχείες συλλαβές), η οποία ακολουθεί και παριστάνεται με (υ)(υ) και παραπέμπει στην αναπήδηση μετά από κρούση. Έτσι, ο δάκτυλος παριστάνεται με – υ υ. Βεβαίως, έχουμε την ισοδυναμία:  [–]  =  [υ] [υ].

Τα έπη του Ομήρου («Ιλιάδα» και «Οδύσσεια»), ως γνωστόν, έχουν γραφεί με μέτρο(πόδα) το δάκτυλο και συγκεκριμένα με έξι πόδες ο κάθε στίχος, με την παρατήρηση ότι ο τελευταίος πόδας (ο 6^ος) έχει πάντοτε δυο συλλαβές, την πρώτη συλλαβή απαραιτήτως μακρά (–) και τη δεύτερη συλλαβή είτε βραχεία (υ) είτε μακρά (–).

Έτσι, ένας ομηρικός στίχος έχει είτε τη μορφή :

– υ υ / – υ υ / – υ υ / – υ υ / – υ υ / – υ  είτε τη μορφή :

– υ υ / – υ υ / – υ υ / – υ υ / – υ υ / –  –

1946-ΔΙΣΤΟΜΟ 2 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΣΦΑΓΗ

Του Στέφανου Ζώτου

Ιούνιος 1946

Σε ποια κατηγορία μεγαλείου, σε ποια σειρά εθνικού μαρτυρίου ανήκει άραγε το Δίστομο; Δεν είναι μόνον βωμός μπροστά στον οποίον οι προσκυνηταί γονατίζουν με την ψυχή πλημμυρισμένη από συγκίνηση και με μάτια γεμάτα δάκρυα. Δεν είναι αρκετή, για τη θυσία του Διστόμου, ούτε συγκίνηση, ούτε η ευγνωμοσύνη μας, είναι κάτι περισσότερο από ότι μπορεί να συλλάβει η ανθρώπινη φαντασία, που θα έπρεπε να προσφέρουμε. Και αυτό βέβαια είναι αρκετό για να αποδείξει την αδυναμία μας μπροστά στο μέγεθος της περιπτώσεως.

Το Δίστομο είναι ένα μεγάλο νεκροταφείο. Εδώ στις 10 Ιουνίου του 1944 ξέσπασε η θηριωδία του ανθρώπου, το οργανωμένο και ομαδικό έγκλημα της Γερμανικής κτηνωδίας.

Ποιος ξέρει γιατί;

Τα εγκλήματα του βαθμού αυτού δεν έχουν οίκτο, απορρέουν από ψυχολογικές καταστάσεις, από την αχαλίνωτη εκδήλωση ενός σαδισμού που κατέλαβε, στον τελευταίο πόλεμο, ολόκληρο ένα έθνος, όταν βρέθηκε πρώτα, στον εύκολο δρόμο ενός θριάμβου και αργότερα στον όλεθρο της καταστροφής.

Η Γερμανική μανία ξέσπασε σαν τραγική θύελλα επάνω στο γραφικό Δίστομο.

Τι έφταιγε το μικρό ελληνικό χωριό;

Το “ΜΑΤΩΜΕΝΟ ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΕΜΜΑ” η ταινία που γυρίστηκε σε Αράχωβα, Δελφούς και Παρνασσό το 1959.

Το 1959 ο Ανδρέας Λαμπρινός γυρίζει στην περιοχή μας την ταινία «Ματωμένο Ηλιοβασίλεμμα» με σπουδαίους ηθοποιούς της εποχής.

Η ταινία γυρίζεται στους Δελφούς, Αράχωβα και Παρνασσό όπου συμμετέχουν και κάτοικοι των χωριών  αυτών. Από την Αράχωβα βλέπουμε τον γέρο Τσελεπή, τον Καφάση, τον γέρο Νίκο Μαυρεπή, τον Βελετζόγιαννο, τον Αποστολόπουλο (Λουκαντά) και πολλούς άλλους που θα αναγνωρίσετε βλέποντας την ταινία.

Οι ηθοποιοί που παίρνουν μέρος είναι : Σπύρος Φωκάς, Έφη Οικονόμου, Κάκια Αναλυτή, Ανδρέας Ζησιμάτος, Καρούσος Τζαβάλας, Μιχάλης Καλογιάννης κ.α.

ΑΡΑΧΩΒΑ

Του Γιάννη Βλαχογιάννη

Οι πληγές του γέρου είχαν ανοίξει πάλι κ’ έτρεχαν. Τότε έπεφτε στις υποχοντρίες του ο κακόμοιρος. Όλα τούφταιγαν. Κ’ οι θύμησες οι περασμένες έμοιαζαν κ’ εκείνες σαν πληγές που του πονούσαν. Όμως, ενώ πονούσε, κ’ ενώ σπάραζε, ήθελε και να τις ανιστορεί. Κ’ εύρισκε σ’ αυτό μια γλύκα, πώς να πω, φαρμακερή. Νόμιζες πως κ’ η ψυχή του μάτωνε ‘κει που μιλούσε. Κι’ ο γέρος μια μιλούσε, μια αναστέναζε.

- Αχ , αυτή η πληγή!.. που βρίσκει το τόσο αίμα… Τόσα χρόνια πάει αυλάκι… θάκανε ποτάμι… Από την ώρα που πληγώθηκα, πενήντα χρόνια αστείρευτα, σώνει πια! Πονώ… και τι κατάλαβα;… αίμα χαμένο σαν το ρέμα του νερού.

Βρέθηκα στην Αράχωβα – ποιος με ρωτάει; Καλά με ρώτησε! Δεν ήμουν, όχι, στην Αράχωβα – κι’ ας μούφαγε τα στήθια εκεί το βόλι… Στάθηκα άτυχος, μωρέ παιδιά, γι’ αυτό βογγάω τώρα, όχι για τις πληγές. Αχ, και να μη ρίξω κ’ εγώ ένα τουφέκι, να μη φάω έναν Τούρκο κ’ εγώ με το σπαθί!

Υπάρχει και άλλο στοιχείο που στηρίζει τους ισχυρισμούς του αρχαιολόγου κ. Σισμανίδη, αναφορικά με τον τάφο του Αριστοτέλη ;

Οι πρόσφατες ανακοινώσεις του αρχαιολόγου κ. Κώστα  Σισμανίδη, για την ανακάλυψη του τάφου του μεγάλου Έλληνα φιλοσόφου Αριστοτέλη, προξένησε ενθουσιασμό όχι μόνο στους απανταχού Έλληνες, αλλά και σε ολόκληρο τον πολιτισμένο κόσμο. Η επί είκοσι χρόνια ενασχόλησή του με τα  ευρήματα που είδαν το φως από την αρχαιολογική σκαπάνη του, στην Ολυμπιάδα Χαλκιδικής(Αρχαία Στάγειρα) και οι τελικές  ανακοινώσεις του μας πείθουν με βεβαιότητα ότι πρόκειται περί του τάφου του Αριστοτέλη.

Όπως κοινολογήθηκε από τα ΜΜΕ η εξαντλητική έρευνα  του αρχαιολόγου τον οδήγησε σε αρκετές πηγές και, ενδεικτικά, αναφέρθηκε η αραβική βιογραφία του Αριστοτέλη, του β΄ μισού του 11^ου μ.Χ. αιώνα, που αντιγράφει βιογραφία του εν λόγω φιλοσόφου από κάποιον Πτολεμαίο, ο οποίος έζησε κατά το α΄ μισό του 4^ου  αιώνα μ.Χ. Σε αυτήν αναφέρονται τα εξής: «Όταν ο Αριστοτέλης πέθανε (στη Χαλκίδα, τον Οκτώβριο του 322 π.Χ.), οι Σταγειρίτες έστειλαν και έφεραν την τέφρα του στην πατρίδα τους, την τοποθέτησαν μέσα σε χάλκινη υδρία και κατόπιν απέθεσαν την υδρία αυτή σε μια τοποθεσία, που την ονόμασαν “Αριστοτέλειον”. Κάθε φορά που είχαν σημαντικές υποθέσεις και ήθελαν να λύσουν δύσκολα προβλήματα, συγκαλούσαν σ’ αυτόν τον τόπο την συνέλευσή τους». Οι πληροφορίες αυτές επαναλαμβάνονται και: «στο χειρόγραφο αριθμ. 257 της Μαρκιανής Βιβλιοθήκης της Βενετίας (κώδικας Ματσίανης στ. 257), που χρονολογείται γύρω στο 1300 μ.Χ.».

"ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ (ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ) ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΙΑΝΗ".

Σας παραθέτουμε αυτούσιο το κείμενο του εκπαιδευτικού κ. Γεώργιου Ασημ. Βακράκη σχετικά με σημαντική ιστορική ανακάλυψη της ενσωματωμένης κεφαλής του ήρωα της ελληνικής επανάστασης Οδυσσέα Ανδρούτσου σε πέτρινη βρύση στην Αγόριανη.

-----------------------------------------------------------------------------------------

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Ιστορικής Ανακάλυψης
(Επιβεβαίωσης)

του Γιώργου Ασημ. Βακράκη

Ιστορική ημερομηνία η 8η Μαΐου 1821 για τη Γραβιά και την ολόκληρη τότε σκλαβωμένη Πατρίδα μας. Ελπίδα Ανάστασης για το Γένος μας. Η έκβαση του αποτολμημένου εγχειρήματος ανεπτέρωσε τις ελπίδες του επί 400 τόσα χρόνια σκλαβωμένου λαού μας.

Ιστορική, όμως και η δεύτερη ημέρα κάθε χρόνου έκτοτε, η 9η Μαΐου, της έκβασης της ιστορικής αυτής μάχης της Γραβιάς, που ο λαός θέλησε να εορτάσει τα επινίκια αυτής.

Η Αγόριανη είχε ιδιαίτερους λόγους, γιατί στο εξαιρετικό αυτό τόλμημα συμμετείχε με 25 ανδρείους της με εξάρχοντα τον θρυλικό οπλαρχηγό ΚΟΜΝΑ ΤΡΑΚΑ, γιο του Προεστού ΘΟΔΩΡΗ ΤΡΑΚΑ που στο άγγελμα του θανάτου του άλλου γιού του ΣΤΑΜΑΤΗ ΤΡΑΚΑ στην άλωση του Κάστρου των Σαλώνων, είπε τη φράση: «Γάμος χωρίς σφαχτά δεν γίνεται».

ΜΙΑ ΑΡΑΧΩΒΙΤΙΚΗ ΕΦΕΥΡΕΣΗ

ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΤΟ «ΠΟΙΝΙΚΟ ΜΗΤΡΩΟ»

ΤΟΥ ΟΔΗΓΟΥ

Σε εφημερίδα του Αθηναϊκού τύπου τον Νοέμβριο του 1965, διαβάζουμε την παρακάτω είδηση για την εφεύρεση (μια από τις πολλές) του Αραχωβίτη Λουκά Τσότρα στον ταχογράφο, όπου σημειώνετε η παράβαση αν ξεπεράσεις το όριο ταχύτητας.

«Ποινικόν μητρώον» όχι μόνον στα δικαστήρια, αλλά και στα «καντράν» των αυτοκινήτων.

Με αυτή την ονομασία, παρουσίασε χθες το μεσημέρι στους δημοσιογράφους – και το πρωί στους αρμοδίους υπαλλήλους του υπουργείου Συγκοινωνιών – ο κ. Τσότρας Λουκάς, από την Αράχωβα Λεβαδείας, την νέα εφεύρεσή του.

Ένα νέο μηχάνημα, που ζητάει ο εφευρέτης του να προστεθεί στους ήδη υπάρχοντες ταχογράφους – τους έχουν τα πούλμαν και τα μεγάλα φορτηγά – και που θα αποτελεί, επί χρόνια το «ποινικό μητρώο» του οδηγού.

Η ΑΡΑΧΩΒΑ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1920

Αράχωβα ή Αράχοβα. Κωμόπολις της επαρχίας Λεβαδείας του νομού Αττικής και Βοιωτίας αποτελούσα ιδίαν κοινότητα.

- [ΓΕΩΓΡ.] Η Αράχωβα κείται εις τας γραφικάς μεσημβρινάς κλιτύς του Παρνασσού εν υψομ.980 μ. επί των πετρωδών λόφων Αγ. Γεωργίου, Κουμούλα, Κουτρούλη, Αφανού και Σφαλάκι, κάτωθι ακριβώς της αποκρήμνου βραχώδους του Παρνασσού παρωρείας Πετρίτου της ιστορικής των αρχαίων Κατοπτηρίου ή Κατοπτουτηρίου. Έχει κλίμα υγιεινότατον, σημειουμένων των κατά μέσον όρον ετησίως ημερών αιθρίας εις 260, βροχών 80 και χιόνων 25. Η θερμοκρασία κατά το θέρος ανέρχεται μέχρι 32^ο, κατά τον χειμώνα δε φθάνει μέχρι 12^ο υπό το μηδέν.

Διά την παραγωγήν του τοπωνυμίου υπάρχουσιν δυο εκδοχαί. Κατ’ άλλους προέρχεται εκ της σλαυϊκής λέξεως ράχοβα, σημαινούσης τόπον καρυών, δεδομένου ότι από ετών εν τη περιφερεία του χωρίου αύται ήσαν αφθονώταται, κατ’ άλλους δ’ εκ του ράχις λόγω της επί πολλών ράχεων κτίσεώς της.

Η Αράχωβα διοικητικώς.- Η Αράχωβα ήτις προ της εφαρμογής του νόμου ΑΝΖ’ απήρτιζεν ίδιον δήμον, αριθμεί σήμερον περί τους 4000 κατοίκους. Είναι έδρα ειρηνοδικείου υπαγομένου εις το πρωτοδικείον Λεβαδείας και αστυνομικού τμήματος υπαγομένου εις την Υποδιοίκησιν Βοιωτίας.