ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΙΩ. ΔΡΑΓΟΥΜΗ

ΜΕΡΟΣ Β'

(ΑΤΤΙΚΗ ΚΑΙ ΒΟΙΩΤΙΑ 1872 - 1873) 

Η μέχρι Αραχώβης ατραπός, ανάντης και απότομος επί των υπωρειών του Παρνασσού είναι επίπονος προς πορείαν και δη έν νυκτί , απεφάσισα να διανυκτερεύσομεν παρά το Ζεμενόν αφού πρότερον άψωμεν πυράς πέριξ. Η νύξ ην θαυμασία, ώς εκ της νηνεμίας και μόνη η παγερά ατμόσφαιρα, καθίστα την διαμονήν οχληράν, αλλά είμεθα εφωδιασμένοι, δια χλαινών και αι πυρραί καθίστων, την ατμόσφαιραν ήττον ψυχράν. Επί πρίνου πυκνοτάτου ερρίφθην και παρεδόθην, είς ύπνον όχι δυσάρεστον. Το άρωμα του πρίνου, αι σελλαγίζουσαι πυρραί αι εκ των καιομένων πρίνων, η φωνή του βύου (μπούφου), του νυκτινόρου τούτου πτηνού, με εβαυκάλιζον, τρόπον τινά και καθίστων ήττον αισθητή την από του υπαίθρου ύπνου τικτομένην δυσφορίαν. Βαθέως όρθρου, παρεκάλουν να γίνη η έγερσις και αφού, πρότερον ερροφήσαμεν, κύαθον καφφέ και εφάγομεν, άρτου τεμάχια πολλά, αναβάντες των ημιόνων, οδηγούμεθα δια των ατραπών, προς την ωραίαν κωμόπολιν της Αραχώβης, όπου εφθάσαμεν μετά παρέλευσιν τριών ωρών. Όταν δε ο Ηλέκτωρ Υπερίων, (ο ακτινοβόλος ήλιος), εφάνη εις τας κορυφάς των οικιών, της ωραίας κωμοπόλεως, ημείς διεσχίζομεν τας οδούς της, χαίροντες και επάτουμεν τας κορυφάς του Παρνασσού, όπου εγγύς του, των Δελφών μαντείου του Απόλλωνος, εύρηται. 

19/6/1864: Ειδήσεις εκ Χρισσού.

Καθ’ όλην την επαρχία μας ησυχία και τάξις επικρατεί, ληστεία εις ουδέν μέρος συνέβη, ουδέ ληστών ίχνος ανεφάνη, η ευλογία όμως δυστυχώς καταμαστίζει πολλά μέρη της επαρχίας μας.

Μέχρι τινός υπέφερε το Γαλαξείδιον προ 1 ^½ σχεδόν μηνός όπου έπαθον απ’ αυτήν την νόσον, έως 300, εξ ων απεβίωσαν περίπου 60 παιδάκια. Προ πάντων υπέφεραν επίσης και η Δεσφίνη (δήμος Αντικίρρας) και εκεί αρκετοί προσεβλήθησαν, σχετικώς προς τον πληθυσμόν του τόπου και τινες απέθανον. Εις Άμφισσαν προ 4 ημερών παρουσιάσθησαν 4 κρούσματα εις ανθρώπους άλλοθεν ελθόντας, εξ ων και εις θάνατος εις Ιτέαν, όπου κατέφυγον Γαλαξειδιώται, μετεδόθη και ενταύθα όπου επίσης συνέρρευσαν, και αδιακόπως κουβαλιώνται Γαλαξειδιώται, παρουσιάσθησαν σήμερον δυο κρούσματα.

ΔΥΟΒΟΥΝΙΩΤΗΣ & ΚΑΡΥΟΦΥΛΜΠΕΗΣ

Χειμώνας του 1826. Το κρύο είναι αβάσταχτο. Πυκνό πέφτει το χιόνι. Ελληνικά σώματα έχουν καταλάβει την Αράχωβα για να κρατήσουν το στράτευμα του Μουσταφά Μπέη, που κατεβαίνει απ’ την Παρνασσίδα.

Μαζί με τους Έλληνες καπεταναίους είναι κι ο Δυοβουνιώτης, ψηλός, θεριό μοναχό, αρματωμένος βαριά, με δυο τρομερές μουστάκες, φόβος και τρόμος των Τούρκων!..

Οι Έλληνες πιάνουν τα σπίτια της Αράχωβας. Ταράτσες και υπόγεια, μάνδρες και παραθυρόπορτες χρησιμεύουν για ταμπούρια.

Φτάνουν οι Τούρκοι!

Ο ΓΑΜΟΣ ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΗ - ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ

Το ζεύγος Βουγιουκλάκη- Παπαμιχαήλ στον "χορό του Ησαΐα"
στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στους Δελφούς.

ΕΓΙΝΑΝ ΧΘΕΣ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ

ΟΙ ΓΑΜΟΙ

ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΗ – ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ

*****

Έκτακτα μέτρα τάξεως είχε λάβει η Χωροφυλακή

ΔΕΛΦΟΙ, 18. (Εκτάκτου απεσταλμένου). – Η Αλίκη Βουγιουκλάκη παντρεύτηκε, με τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ σήμερα το απόγευμα στις τέσσερις και μισή στην Εκκλησία του Αγίου Νικολάου στην πλατεία των Δελφών. Πάνω από 150 καλεσμένοι του ζεύγους έφθασαν από την Αθήνα με ιδιωτικά αυτοκίνητα και πούλμαν, για να παρευρεθούν στην τελετή του γάμου και στην δεξίωση που δόθηκε το βράδυ στο ξενοδοχείο «Βούζα» και που χαρακτηρίστηκε «Αραχωβίτικο γλέντι» (νταούλια και κλαρίνα σκορπούσαν λαϊκούς σκοπούς και στο δείπνο προσφέρθηκαν κοκορέτσι, αρνιά σούβλας, φέτα Παρνασσού και μπακλαβάδες).

Οι κάτοικοι των Δελφών είχαν πλημμυρίσει από το πρωί, το κέντρο της πόλεως για να δουν την Αλίκη νύφη και ο γάμος των δυο καλλιτεχνών υπήρξε το κύριο θέμα της ημέρας για τους Δελφούς που φωταγωγήθηκαν το βράδυ προς τιμήν των νεονύμφων.

ΧΩΡΙΑΤΕΣ

Τίτλος ευγενείας; Κάθε άλλο!

Για τον απλούστατο λόγο, ότι ο άνθρωπος του καιρού μας συνήθισε να αντιστρέφει τα πράγματα, το μαύρο να το λέει άσπρο κι αντίθετα.

Η κουβέντα, λοιπόν σ’ ένα καφενέ κάποιου μικρού χωριού. Ανάμεσα σε μια παρέα χωρικών, που τα χέρια τους ήταν ροζιασμένα από την βιοπάλη με την αξίνα, και που η ατμόσφαιρα μύριζε αγνό θυμάρι και σκίνο, κι ένας νεαρός, κομψός… ευγενής φοιτητής.

Κι ο λόγος για τους «Χωριάτες».

Οι λίγοι γέροντες με γερμένες, από τα χρόνια και τον αγνό αγώνα της ζωής, πλάτες, σιγοκουνούσαν τα κεφάλια τους.

ΟΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ

ΕΝΑ ΣΥΝΤΟΜΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ

Μπάρμπα Ζάχος, μπάρμπα – Παν, κύριος Κούρος, Βουκόλος και Σια.

Γράφει και σχεδιάζει ο ΜΙΝΩΣ ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ

(Σεπτέμβριος 1961)

Πέτρα και μαρτύριο από την μια, χαρά και χορός από την άλλη. Αυτά τα δυο ποτήρια πίνουν οι χωριάτες από τους σημερινούς Δελφούς. Το πρώτο γεμάτο χώμα, το δεύτερο γεμάτο κόκκινο κρασί. Ας πιούμε κι απ’ τα δυο.

Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΤΟΥ ΜΠΑΡΜΠΑ – ΖΑΧΟΥ

Κάθε βράδυ, που αλλού, στην ταβέρνα της Ασημούλας. Μέσα κουτσοπίνουνε δυο – τρείς τσοπαναραίοι. Αξύριστοι, ιδρωμένοι, βασανισμένοι μιλάνε για τις προβατίνες τους. Η τραγιάσκα του μοιανού από την λίγδα ξεροκοκκάλιασε και μοιάζει με κέρατο τράγου, και το μαλλί του αλλουνού από την σκόνη και τον αέρα πέτρωσε και μοιάζει με τραγιάσκα…

Πίνουνε, τα ξαναγεμίζουνε, μετράνε τα πρόβατα, μαλώνουνε, τα σπάνε, τα ξεχνάνε, τα ξαναμετράνε, λογαριασμό δε βρίσκουνε, τα γράφουνε στα παλιά τους τα τσαρούχια, και το ρίχνουνε έξω.

Ξαφνικά μπαίνει μέσα ο μπάρμπα – Ζάχος. Ένας καλοθρεμμένος άντρακλας – τράγος, με άσπρα γένια, αλλά Χεμινγκουαίη, καμιά εξηνταπενταριά χρονών. Μάζευε χόρτα, τον έκαψε ο ήλιος, ήρθε να ξαποστάση. Κάθισε παρέα, ήπιε μονοκοπανιάς ένα κιλό κρασί.

Το «άγγιγμα» του Οσίου Λουκά

Η είσοδος του κυρίως μοναστηριακού συμπλέγματος, με τα κελιά στο βάθος.
(Φωτογραφία: ΑΡΧΕΙΟ LEICA ACADEMY)

Της Βασιλικής Κεράστα

Ενα μοναστήρι 1.000 ετών, προστατευόμενο μνημείο της UNESCO, υποδέχεται καθημερινά πλήθος επισκεπτών που υποκλίνονται στην απαράμιλλη αισθητική και την αναμφισβήτητη αρχιτεκτονική του αξία.

H απαράμιλλη αισθητική της Μονής του Οσίου Λουκά και η φύση ολόγυρά της, στους δυτικούς πρόποδες του Ελικώνα, σε γαληνεύουν, είτε ανάψεις κερί και προσκυνήσεις είτε όχι. Διατηρώντας την απόλυτα θρησκευτική ταυτότητά της, είναι συγχρόνως ένα σημαντικό -προστατευόμενο από την UNESCO- μνημείο, που προσελκύει καθημερινά πλήθη τουριστών. Μαζί με τη Νέα Μονή της Χίου και εκείνη του Δαφνίου, αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικότερα και μεγαλύτερα επιτεύγματα της μεσοβυζαντινής εποχής (843-1204 μ.Χ.), τόσο για την αρχιτεκτονική όσο και για την εσωτερική της διακόσμηση.

ΒΟΙΩΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΩΚΙΚΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ

ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

ΤΟΥ κ. Κ. Λ. ΜΕΡΑΝΑΙΟΥ (ΙΟΥΛΙΟΣ 1957)

Γη αρχαία και ιερή η βοιωτική και φωκική χώρα. Βουνά σύμβολα και κατοικητήρια θεών και πάνω τους ο ουρανός που τον γεμίζουν οι αρμονίες της απολλώνιας λύρας, σαν αντηχούν απ’ τις κορφές του Παρνασσού και καλούν στον παρθενικό τους χορό τις οδηγήτριες, για τα καλά και τα υψηλά, ελικωνιάδες μούσες.

Που να σταθεί όμως κανένας ν’ αφουγκραστεί την ασίγαστη αυτή πηγή του ελληνικού πνεύματος, την ατίθαση ορμή του ελλαδικού σθένους, στην κυμαινόμενη διαδρομή του, που από νίκες και από πρόσκαιρες ήττες, υψώνεται ασταμάτητα προς την αθανασία;

Η όψη της Αράχωβας

Του Γεωργίου Σύρου

Στο χωριό μου την Αράχωβα

                                                                                                       και στους Αραχωβίτες

Εκθεσότοπος στ’ αλήθεια το χωριό μας έχει γίνει

κι όπως πάει ούτε κοτέτσι μεσ’ το δρόμο δεν θα μείνει.

Όλα γίνονται εκθέσεις και πουλάνε μπεχλιμπίδια,

αμφιέσεις εκ των πάλαι με τα χίλια δυο στολίδια,

υφαντά και κουρελούδες, πάντες, τσάντες και ταγάρια,

τετζερέδες, κακαβούλια, τσότρες, λάμπες και λυχνάρια

κι απ’ την άλλη οι εικόνες των Αγίων μας Μαρτύρων,

σκονισμένες, μαυρισμένες κρέμονται επί παραθύρων

και καρτερικά προσμένουν τους τουρίστες να περάσουν,

κι οι φιλότεχνοι από δαύτους να μπουν να τις αγοράσουν.

1928: ΣΤΥΓΕΡΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ ΕΙΣ ΑΡΑΧΩΒΑΝ

Εις την Διοίκησιν Χωροφυλακής Αττικοβοιωτίας ελήφθη λεπτομερής αναφορά του υποδιοικητού Λεβαδείας μοιράρχου κ. Κουρτίου περί ενός στυγερού εγκλήματος, το οποίον διεπράχθη προ εβδομάδος εις την Αράχωβαν.

Ο ποιμήν Στέφανος Σπηλιώτης διερχόμενος εν απόγευμα της παρελθούσης εβδομάδος μίαν χαράδραν παρά την θέσιν «Μοσχονοβό» παρετήρησε κάτωθι μιας ελαίας πτώμα αιμόφυρτον. Ήτο η 40ουτις συγχώριός του Παναγιού χήρα Κούλα, γυναίκα υπόπτου διαγωγής. Ειδοποιήθη αμέσως ο αστυνομικός σταθμάρχης, όστις συνωδευόμενος υπό ενός ιατρού, μετέβη επί τόπου και ενήργησεν αυτοψίαν και ανακρίσεις.