ΓΡΑΜΜΑ ΑΠ’ ΤΟ ΒΟΥΝΟ

ΤΟΥ  ΦΟΙΒΟΥ ΔΕΛΦΗ

ΙΟΥΝΙΟΣ 1940

Ένα γράμμα με σταμάτησε πάλι σήμερα, μου λέει για τις χαρές και τις ξέγνιαστες ώρες της εξοχής, μου το στέλνει ο φίλος μου ο Αντρέας ο Ζηνέλης απ’ τους Δελφούς, που τόγραψε στα γόνατα πάνω σ’ ένα καραούλι του Παρνασσού. Δεν είναι ένα συνηθισμένο γράμμα, το γράμμα του φίλου μου, είναι ένας κόσμος ολάκερος, αγνός και παρθενικός. Το περίμενα τώρα και τόσον καιρό, μου το είχε υποσχεθεί, μόλις θ’ ανέβαινε στο βουνό. Σαν να μάντευε την αγωνία μου δεν άργησε και τόσο πολύ. Ήρθε απάνω στην ώρα. Το φάκελλο φέρνει τα ίχνη της βροχής απάνω του, απ’ τις συγνεφιασμένες «μπουλμπιριές», τα ίχνη της περιπέτειας ώσπου να ρθεί σιγά-σιγά απ’ τη μάνα του Ουρανιώ στο χωριό.

Πίσω διαβάζει κανείς λακωνικά τον αποστολέα του: Β.Β. Δελφοί=βασανισμένος βοσκός. Τούτο είναι το ψευδώνυμο του μπιστικού. Ο πατέρας του, ο μπάρμπα-Νικόλας, είναι ο αρχιτσέλιγγας του Καστριού. Ο Αντρέας κι’ ο Θύμιος ακολουθάνε το προβατοκοπάδι. Φέτος μούλεγε για το καινούριο τσοπανόσκυλο που πήρανε. Του Αντριγιά η ζωή περνά με διαβάσματα και με τεχνουργοσκαλίσματα, είναι ο νεροκουβαλητής κι’ ο μάγειρας της στάνης.

Μ’ ΑΡΕΣΕΙ ΝΑ ΟΝΕΙΡΕΥΟΜΑΙ…

Χρίστος Ε. Μαυρόπουλος

Μ’ορθάνοιχτα τα μάτια και λάσκα τις ανασαιμιές μου.

Αργά να μπαινοβγαίνει ο αγέρας στο κορμί μου κι αυτό αγάλι-αγάλι να δουλεύει σαν εκείνες τις παλιές, καλές τις μηχανές, που βγάζαν μεροκάματα με ρέγουλα κι αγόγγυστα για χρόνια, για καιρούς.

Δίχως ‘’στριγγλιές’’ και γρούζματα!

Δίχως πολλά λαδώματα και φύσια με καλώδια, που ανεβάζαν τις στροφές και τους λογαριασμούς.

Μ’ ένα απλό μονάχα κι ανάριο τρίξιμο ν’ ακούγεται απ’ τον ιμάντα της καρδιάς μου, έτσι που θα σβουρίζει ανάμεσα στις μηχανές της γής!

Μυθοπλασίες!

1/12. Των αλλωνών τα βάσανα, δύσκολα προσεγγίζονται! 

Του Στέργιου Μπακολουκά

   Το καλογεροπαίδι, διαφεντεύοντας τη μοίρα του και σίγουρο για την ευόδωση της αποστολής του, σταλμένο από τον εθνεγέρτη Ησαΐα Σαλώνων στις αρχές τις επανάστασης του 1821,  χωρίς να κοιτάξει πίσω του, ακολούθησε το δρόμο που διαγραφόταν μπροστά του, μέσα από την πρωινιάτικη αχλή, προς τον όγκο του Παρνασσού.

Έφυγε από την Άμφισσα, στα δυτικά, και  τράβηξε προς το μοναστήρι της Αγίας Ιερουσαλήμ πάνω από τη Δαύλεια, ανατολικά.  Είχε εντολές να μεταφέρει ένα άκρως εμπιστευτικό μήνυμα στον ηγούμενο της μονής που αφορούσε στην επανάσταση.

Αυτός ήταν ο λόγος που εκείνος, τον πρόσταξε να διαλέξει  όχι  την κανονική στράτα ανάμεσα στα χωριά, γύρω από τα ριζά του Παρνασσού, αλλά να διασχίσει το βουνό, χειμώνα καιρό, ακολουθώντας τ’ αμυδρά καλοκαιρινά σύρματα(στενά μονοπάτια) των τσοπάνηδων και των κοπαδιών τους, που κρυφοφαίνονταν κάτω απ’ το χιόνι.

Χωρίς χάρτη - που να βρεθεί εκείνη την εποχή - και χωρίς προμήθειες, παρά μονάχα με ένα ταγάρι, που είχε μέσα ένα ξεροκόμματο και ένα μικρό  δερμάτινο «σκοπλάκι»(μικρό ασκί) με νερό, τράβηξε τον ανήφορο. 

ΕΝΑ ΚΟΡΙΤΣΙ ΣΤΟ ΦΩΣ

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Το Αυγουστιάτικο μελτεμάκι ίσα που ανάσαινε και μια λούνα απ’ τα μαλλιά της χάϊδεψε το σταρόχρωμο πρόσωπό της. Σήκωσε ανάλαφρα το χέρι της και πάσχισε να βάνει τάξη στο ξανθό χείμαρο των μαλλιών της. Παιχνίδισε το ολόλευκο φόρεμά της σε τούτη την κίνηση και μια αχνή καμπύλη φάνηκε κοντά εκεί στη μέση της να πάλλεται για λίγο, μα τόσο λίγο, όσο ακριβώς κρατάει ένα δειλό φιλί!

Άδολα Χρόνια!

Του Στέργιου Μπακολουκά

Ο Αλωνάρης είχε μεσιάσει και οι φακές, χειράδες - χειράδες, ήταν απλωμένες στα  στρογγυλά πέτρινα αλώνια έξω από κάθε καλύβι για να λιαστούν, να ξεραθούν και να τις πατήσουν τα ζα.

Ύστερα, οι χωριάτες αφού θα τις λίχνιζαν με τις ελαφριές, μεγάλες ξύλινες πιρούνες, θα μάζευαν τον καρπό τους και θα τον αποθήκευαν σε σκιερό και δροσερό μέρος, για να τον καταναλώσουν το δύσκολο χειμώνα, που  σε τούτα δω τα μέρη  πάντα έπεφτε βαρύς.

 Ήταν και άλλα γεννήματα απλωμένα γύρω από τα πετρωτά, περιμένοντας να πάρουν τη σειρά τους, για ν’ αλωνιστούν: ρεβίθια, λαθούρια και ρόβη.

Τ’ άχυρα για τα φάκνα  των ζώων, είχαν δεθεί ήδη σε μπάλες με τα κασόνια - καλούπια και ήταν ποστιασμένες μέσα στα καλύβια μαζί με  το τριφύλλι. Όσες δεν χώραγαν στο εσωτερικό τους, οι ζευγίτες  τις είχαν  τακτοποιημένες και σκεπασμένες καλά στο πίσω μέρος των χαμόσπιτων, ασφαλισμένες, όμως, από τη βροχή.

Μπροστά απ’ το μικρό οικισμό, με τα πέτρινα χαμηλά σπιτάκια, τα καλύβια, απλωνόταν ο κάμπος του οροπέδιου. Ωχροκίτρινος ύστερα από το θερισμό των σπαρτών, γυμνός και μουδιασμένος,  λαγοκοιμόταν κάτω από το καυτό πλατύγυρο καπέλο τ’ ουρανού.

Απ’ τα ριζά των βουνών τριγύρω, κάθε πρωί πριν βγει ο ήλιος  και τ’ απόγευμα μετά που έπεφταν τ’ απόσκια, σιγά - σιγά άρχιζαν να βοσκάνε τον τόπο, τα πρώτα κοπάδια από τα γιδοπρόβατα που είχαν κατεβεί από τον Παρνασσό.

Ξεχωρίσματα; Για ...ανταμώματα;

Του Στέργιου Μπακολουκά

Είμαστε συγχωριανοί και σχεδόν συνομήλικοι. Έχουμε αμοιβαία αισθήματα σεβασμού και εκτίμησης. Τον συνάντησα τυχαία, μετά από πολύ καιρό, να πίνει τον καφέ του στο μπαράκι ενός κεντρικού βιβλιοπωλείου. Αν και είχε «γεράσει» δεν είχε κόψει τη συνήθεια να επισκέπτεται τακτικά, ακόμα και μόνο για καφέ, αυτούς τους χώρους στο κέντρο της Πόλης, όπως μου είπε. Με χαιρέτησε εγκάρδια και με υποχρέωσε να παραγγείλω καφέ.

-Δεν θα τ’ αγοράσω όλα, απολογήθηκε γελώντας, όταν είδε ότι παρατηρούσα τη στοίβα από τα βιβλία που είχε απιθώσει στο τραπέζι μπροστά του.

-Μεγαλώσαμε! Θαύμασε! Και στη συνέχεια με μελαγχολικό ύφος διαπίστωσε αναφερόμενος, από ευγένεια, μόνο στον εαυτό του!

-Τώρα πλέον ο χρόνος μου ‘‘μάζεψε’’ και δεν έχω καιρό για χάσιμο, γι’ αυτό είμαι πολύ επιλεκτικός ακόμα και στο διάβασμα. Όμως μου αρέσει που και που να κάνω τη βόλτα μου εδώ, και πίνοντας τον καφέ μου, να ξεφυλλίζω πολλά από αυτά τα βιβλία και μερικές φορές ν’ αγοράζω ένα δυο!

Ύστερα από λίγη ώρα, η συζήτηση για το  «Χωριό», ήρθε καταληκτικά ως σημείο αναφοράς. Συμφωνήσαμε ότι συμμετείχαμε και οι δυο  σε νοσταλγικά «νεφελώματα» εξ αιτίας του. 

Ευφυείς(?), σίγουρα άσοφοι.

Για έναν προσεκτικό παρατηρητή που θα ανατρέξει στην ελληνική ιστορία από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα,ένα  πράγμα είναι βέβαιο^. δεν πρόκειται να βαρεθεί!… Διότι οι εκπλήξεις θα έρχονται να προστεθούν η μια  στην άλλη αδιάκοπα, λίγες φορές οι ευχάριστες,  περισσότερες,όμως,οι δυσάρεστες έως και τραγικές. Λίγοι οι θρίαμβοι, περισσότερες οι πανωλεθρίες. Μοιάζει σαν θαύμα ότι εμείς οι Έλληνες ακόμα υφιστάμεθα επί της γης.

Αυτό το πάνω - κάτω, η άνοδος και η πτώση, σίγουρα δεν έχει να κάνει μόνο ή κυρίως με  εξωτερικούς παράγοντες, όπως πολλοί θέλουν να πιστεύουν ή τους βολεύει να πιστεύουν, και   υποστηρίζουν ότι τάχα φταίνε οι αλληλλοτομίες στην ευαίσθητη περιοχή μας^.καθότι ο τόπος μας βρίσκεται στο σημείο τομής Ανατολής και Δύσης,στο σημείο τομής Βορρά και Νότου, στο σημείο συνάντησης πολιτισμών,αλλά και συμφερόντων των μεγάλων, είναι το πέρασμα ορδών, στρατών και λοιπού κόσμου.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ - 1934 Η ΜΕΓΑΛΗ ΦΩΤΙΑ ΣΤΗΝ ΚΙΝΕΤΑ

25 Ιουλίου 1934. 84 ακριβώς χρόνια μέχρι σήμερα, στην εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ" διαβάζουμε για μια μεγάλη πυρκαγιά που ξέσπασε στην Κινέτα. Η φωτιά κατέστρεψε 10.000 στρέμματα δασικής έκτασης, και όπως μαθαίνουμε το δάσος της Κινέτας αποτελούταν από 20.000 στρέμματα και ήταν παλιό βασιλικό κτήμα. Στο άρθρο αυτό της εφημερίδας μαθαίνουμε επίσης, ότι δεν ήταν η πρώτη φορά που είχε ξεσπάσει φωτιά στο σημείο εκείνο. Το 1922 ένας φύλακας  έβαλε φωτιά για να καπνίσει.... ένα φίδι στη φωλιά του!!! και κάηκαν 300 στρέμματα δάσους, καθώς επίσης μαθαίνουμε ότι πολλές φορές ξέσπασε φωτιά από σπινθήρες του σιδηροδρόμου Πελοποννήσου και από ποιμνιοστάσια που βρίσκονταν στην περιοχή. 

«Η απλοϊκή, η απροόδευτη ζωή, η αρχέγονη….»

ΣΤΗ ΣΤΡΟΥΓΚΑ

Μέσα στις χαράδρες και τους απόκρημνους βράχους της Κίρφης ακούγονταν τα ισχυρά του τσοπάνου σφυρίγματα και οι σαλαγές: «φίου, φίουου, τσαπ τσαπ, χω, χωω, χωωω…». Σουρτάρα τα γίδια τα μαύρα με τα πολλά κουδούνια πλησίαζαν τώρα στη στρούγκα. Τα απαχάσματα που άφηναν οι φωνές του τσοπάνου με είχαν πλανέψει και νόμισα ότι πολλοί τσοπαναραίοι εσαλαγούσαν τα γίδια στη στρούγκα – δεν ήτο άλλος παρά μονάχα ο Στάθης. Ψηλός και κατακόκκινος, με την λερή φουστανέλα, με την μακριά αγκλίτσα στο χέρι, έφερνε τα πολυκούδουνα γίδια.

Τα γίδια πλησίασαν στη στρούγκα, την οποία ο Στάθης είχε σκεφτεί να φτιάσει κάτω σε δύο θεόρατα έλατα για να χρησιμεύουν ως στηρίγματα, ως δοκοί γύρω από τη στρούγκα, και εις τα οποία είχε τεθεί ο φράκτης της στρούγκας.

Με ένα μεγάλο, ανήσυχο και σκονερό ποδοβολητό, μέσα στο κρούγκου-κρούγκου των κουδουνιών που χτυπούσαν άτακτα, μπήκαν τα γίδια στη στρούγκα. Με δύο σάλτους ο Στάθης πετάχτηκε μπροστά σαν σταυραετός στο στρουγκόλιθο με την καρδάρα στα χέρια. Εκάθησε, βάζει ανάμεσα στα δυο του σκέλη την καρδάρα και αρχίζει το άρμεγμα.

Καλοκαιρινή Παρεκτροπή!

Του Στέργιου Μπακολουκά

     Τρία φαρδιά σκαλοπάτια όλα κι όλα κι ένα κεφαλόσκαλο,  μπροστά απ’ τη  μονόφυλλη  οξώπορτα του πέτρινου σπιτιού, στο πλάι ακριβώς της ευρύχωρης δίφυλλης κατουγιόπορτας , ήταν το παλκοσένικο της καθημερινής, απογευματινής σύναξης των γυναικών της γειτονιάς.

     Σ’ αυτά τα σκαλοπάτια μαζεύονταν,  κάθε  γιόμα   και  ψυχαγωγούνταν, ανταλλάσοντας  νέα,  ή ξομπλιάζοντας  τα ….κατ’μέρια (αρρώστιες- προβλήματα) των συγχωριανών τους, εκείνα τ’  ατελείωτα απόβραδα  του καλοκαιριού στην Αράχοβα. Σ’ αυτή την καθημερινά επαναλαμβανόμενη συνάντηση των γυναικών,  τη δεκαετία του εξήντα,  δεν είχαν θέση ούτε άντρες ούτε παιδιά μεγαλύτερα από νήπια.

      Άλλωστε  οι άντρες, είχαν άλλες σκοτούρες στο κεφάλι τους, ενώ οι μικροί…. σαϊτάνιδες , ένιωθαν,  σαν  το χιόνι  στον …κόρφο τους, την δυνατότητα  να καθίσουν, έστω και για λίγο,  κάτω από την επιτήρηση των μανάδων τους.  Ήξεραν πολύ  καλύτερα παιχνίδια να περάσουν την ώρα τους μακρύτερα, παρά το είχαν να πειθαρχούν στις προσταγές και τον έλεγχό  τους.  Βεβαίως  ούτε αυτές τα ήθελαν μέσα  στα πόδια τους, να βουρλίζονται γύρω-γύρω φωνάζοντας  σαν  …μεμκάδες (έντομα με χαρακτηριστικό, δυνατό ήχο, μπούμπουρες) στο  ….τσουκάλι, δαιμονίζοντάς τες.