Δευτέρα 8 Μαΐου 2017

Σε 2 x 2.200 βήματα!



Μια υπέροχη και μοναδική διαδρομή.
Στην καθημερινή μας ζωή συμβαίνει συχνά να μη δίνουμε και τόση σημασία σε μέρη, πρόσωπα και πράγματα που υπάρχουν γύρω μας, τα οποία θεωρούμε δεδομένα και δεν εκτιμούμε την πραγματική τους αξία. Δίπλα μας, ας πούμε, είναι οι Δελφοί, πόσοι όμως γείτονές τους, χωρίς να εξαιρώ και τους ίδιους τους Δελφιώτες, έχουν εντρυφήσει στον κορυφαίο αυτό αρχαιολογικό χώρο του κόσμου, που τον  επισκέπτονται  άνθρωποι από την Άπω Ανατολή μέχρι την Αμερικανική Δύση και από την παγωμένη Σκανδιναβία μέχρι την Αυστραλία;
Η Eλλάδα, γενικώς, δεν έχει να ζηλέψει τίποτε από καμία άλλη χώρα της υδρογείου, διότι σ’ αυτήν μπορείς να συναντήσεις γωνιές που μοιάζουν εξωτικές,  τοπία, αλπικά και, βεβαίως, μοναδικούς αρχαιολογικούς θησαυρούς. ό,τι δηλαδή αναζητά και ο Έλληνας τουρίστας, που επισκέπτεται διάφορα μέρη του κόσμου, ενώ πολλές φορές από αδιαφορία και σνομπισμό, δεν έχει γνωρίσει προηγουμένως και βιώσει, όπως θα έπρεπε, τις ομορφιές της πατρίδας του.
Η Αράχοβα, ειδικότερα, κτισμένη στο κεντρικό σημείο της «Παρνασσίας Νάπης», δεσπόζει σε όλη αυτή την όμορφη περιοχή. Εν τούτοις, για όσους ζουν σε τούτο τον ευλογημένο τόπο, δεν υπάρχουν εύκολοι καθημερινοί περίπατοι. Αν αποφασίσει κάποιος να κινηθεί κατά μήκος της δημοσίας οδού, είναι οχληροί και επικίνδυνοι, λόγω της συχνής κυκλοφορίας των οχημάτων και  εάν κατευθυνθεί προς τους πρόποδες του Παρνασσού ή προς το βάθος της κοιλάδας του Πλειστού, αποβαίνουν κουραστικοί έως εξαντλητικοί. Έτσι, οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της Αράχοβας, ενώ ζουν κοντά στη φύση, εν τούτοις δεν μπορούν να απολαύσουν τη φύση, τη γραφικότητα και την ξεχωριστή θέα της Απολλώνειας κοιλάδας. Και, όμως, αυτό το πρόβλημα θα εξέλιπε, εάν είχε δοθεί μεγαλύτερη προσοχή και περισσότερη σημασία σε κάποιες ωραίες διαδρομές, που βρίσκονται δίπλα μας,  μια εκ των οποίων - που τη θεωρώ κορυφαία και μοναδική για λόγους, τους οποίους θα αναφέρω πιο κάτω - βρίσκεται ανατολικά του χωριού. Αυτή θα μπορούσε να αποβεί ο πιο σημαντικός καθημερινός περίπατος, τόσο για τους ντόπιους, όσο και για εκείνους που φτάνουν εδώ από την Πρωτεύουσα και επιθυμούν να περάσουν λίγες μέρες ήσυχα, αποζητώντας να απολαύσουν τη φύση. Ένας περίπατος  διαφορετικός από πλευράς χρωμάτων και ορατότητας όχι μόνο κάθε μήνα και εποχή, αλλά και κάθε ώρα της ημέρας.



Συγκεκριμένα, η εν λόγω διαδρομή ξεκινάει λίγο μετά την παλαιά γέφυρα στο «Πίσω Ρέμα». ακολουθεί το υπόλειμμα της παλαιάς εθνικής οδού, κάτω από την εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης, στα «Καρούτια».  περνάει πάνω από τη στροφή του αραχοβίτικου Belvedere, όπου καθημερινά αμέτρητοι ξένοι φωτογραφίζουν τη γραφική Αράχοβα. στη συνέχεια, εισέρχεται στη θέση: «Τσίτζια». εξέρχεται προς την τοποθεσία: «Λάζαρ’ τη βρύση» (περνώντας πάνω από την οδική σήραγγα) και καταλήγει στο πλάτωμα, που βρίσκεται κάτω από την εκκλησία της  «Σωτήρος».
Είναι μια διαδρομή οριζόντια, χωρίς ανηφόρες και κατηφόρες, που καταπονούν τους ηλικιωμένους. Αποτελείται από ένα κυρτό και εξωστρεφές τμήμα, που ελευθερώνει τη ματιά, και ένα κοίλο και εσωστρεφές τμήμα, που, βήμα το βήμα, γίνεται μοναχικό και ιδιαίτερα ρομαντικό, αποπνέοντας ηρεμία και μιαν ατμόσφαιρα ποιητικότητας και ειδυλλίου. Και τι σύμπτωση! Εάν δει κανείς από πολύ ψηλά αυτή την όμορφη πορεία, μοιάζει με ένα τεράστιο καλλιγραφικότατο Π! σαν να φωνάζει σε όλους μας: «εδώ ο Περίπατος!»    
Έχει μήκος περίπου 2.200 ανδρικά βήματα, οπότε το «πήγαινε - έλα» είναι 2x2.200 = 4.400 περίπου βήματα.  και εάν η βόλτα γίνεται πρωί και απόγευμα τότε, λογαριάζοντας και τη διαδρομή προσπέλασης από και προς το χωριό, καλύπτεται πλήρως ο στόχος των 10.000 βημάτων, που θεωρείται από τους Οργανισμούς Υγείας ότι είναι το αναγκαίο όριο, το οποίο πρέπει να τηρούν καθημερινώς οι άνθρωποι, για να προστατεύουν την καρδιά τους και το μεταβολισμό τους.


Πέρα, όμως, από τα βήματα για τη διατήρηση της σωματικής υγείας, το κυριότερο δώρο αυτής της διαδρομής είναι η ψυχική απόλαυση που προσφέρει αφειδώς στον περιπατητή. Δρα σαν το καλύτερο φυσικό αντικαταθλιπτικό φάρμακο, που βοηθάει την ψυχική διάθεση του ατόμου, η οποία  καθημερινώς βάλλεται βάναυσα από το σύγχρονο τρόπο ζωής, ακόμα και  όταν κάποιος ζει στο χωριό.
Πεζοπορώντας εδώ, έχεις, πράγματι, μπροστά στα μάτια σου ολόκληρη σχεδόν την κοιλάδα του Απόλλωνα. Αζιμουθιακά χάνεις μόνο τη θέαση του 9% περίπου της Παρνασσίας Νάπης. Ειδικότερα, στερείσαι τη θέα της Δυτικής Αράχοβας και της όπισθεν αυτής εδαφικής σφήνας, η οποία απαρτίζεται από λίγες τοποθεσίες. Όμως, ως αποζημίωση για αυτή τη μικρή έλλειψη, σου παρέχεται η δυνατότητα να ατενίσεις από την ίδια διαδρομή προς τα νοτιοδυτικά τον Κορινθιακό κόλπο και την Πελοπόννησο. Συγκεκριμένα, βλέπεις το Παναχαϊκό όρος, και αν τύχει να έχεις μαζί σου τα κατάλληλα κιάλια και η ατμόσφαιρα είναι καθαρή, τότε μπορείς να διακρίνεις ακόμα και πλοία, που διασχίζουν εκείνη την ώρα τον Κορινθιακό.
Προς τα δυτικά, ορθώνεται περήφανη η Γκιώνα. μοιάζει με ένα τεράστιο και απόκοσμο φράγμα, με τα χωριά της: «Βουνιχώρα» και «Αγία Ευθυμία», και στη βάση αυτού του συναρπαστικού τοπίου απλώνεται, νωχελικά, το «Κρισσαίον πεδίον» σαν μια πράσινη ακύμαντη λίμνη με τον περίφημο ελαιώνα της Άμφισσας. Τέλος, προς τα ανατολικά η ματιά σου μέσω του Ζεμενού, χάνεται στην Κωπαΐδα!
Στην πεζοπορία αυτή δεν έχεις μόνο θέαση όμορφων τοποθεσιών, αλλά και νοερή θέαση σημαντικών γεγονότων του Ελληνισμού από τους μυθικούς έως και τους νεότερους χρόνους, που διαδραματίστηκαν σε αυτήν εδώ την κοιλάδα του Παρνασσού, την περίφημη Παρνασσία Νάπη, φτάνει μόνο να αφήσεις ελεύθερη τη φαντασία σου.  


Καθώς λοιπόν με το βάδισμά σου ξετυλίγεται μπροστά σου η χωρική διάσταση των συναρπαστικών αυτών γεγονότων, πυροδοτείται η φαντασία σου, ώστε όλα τούτα να λάβουν σάρκα και οστά, να πάρουν μορφή και κίνηση, σαν να τα βιώνεις οιονεί αυτόπτης ή διαφορετικά  σαν να τα παρατηρείς μέσα από ένα ιδιότυπο και γιγάντιο view master.
Ειδικότερα:
α)Ανατολικά προς στο Ζεμενό «παρακολουθείς» τον Οιδίποδα, που έχει φύγει πριν λίγο απελπισμένος από το πυθικό Μαντείο, να περιπλανιέται εκεί γύρω και, τελικώς, να σκοτώνει εν αγνοία του πιο κάτω,  στη Σχιστή Οδό, τον πατέρα του Λάιο, βασιλιά της Θήβας.
Από το ίδιο μέρος «βλέπεις» να ξεπροβάλλουν,  οι περσικές ορδές του Ξέρξη, που καίγοντας και φονεύοντας, φτάνουν απειλητικά μπροστά από το Απολλώνιο Ιερό, πριν συνθηκολογήσουν με τους ιερείς του Μαντείου. Και, αν συνεχίζεις να έχεις καρφωμένη τη ματιά σου ακόμα εκεί στο Ζεμενό και στον Κούβελο, δεν θα αργήσουν να «εμφανιστούν» οι συμμορίες των αρχιληστών:  Νταβέλη, Κακαράπη και Φουντούκη και να «ακουσθούν», στη συνέχεια, οι ντουφεκιές των αποσπασμάτων καταδίωξης με αρχηγό το Γιάννη Μέγα.
Προς την περιοχή της «Μπάνιας», στο εκεί εκκλησάκι της «Παναγιωτούς» ή αν θέλεις διαφορετικά στο εκκλησάκι της «Ανάληψης», «καταλαβαίνεις» ότι ήδη  μπήκε η βούλα στο γράμμα του Γκούρα, με το οποίο δίνεται η εντολή για τον αφανισμό του ήρωα τη Γραβιάς, του Οδυσσέα Ανδρούτσου, γιατί το αρπάζει ευθύς το πιστό παλικάρι ο Ζαγκανάς και τρέχει έφιππος προς τον φρούραρχο της Ακρόπολης Μαμούρη.  
β)Δυτικά, στο βάθος της κοιλάδας του Απόλλωνα, ενώ «θαυμάζεις» το παλάτι του Αυτόλυκου, παππού εκ μητρός του πολυμήχανου Οδυσσέα, «εμφανίζονται» οι γαλατικές ορδές του Βρέννου, για να συλήσουν το Δελφικό ιερό, αλλά δυστυχώς γι’ αυτούς επέρχεται, κατά θαυμαστό τρόπο, η συντριβή τους.


γ)Νότια, προς την Ιερά οδό που οδηγεί από τη Βοιωτία στο Μαντείο του Απόλλωνα, «διακρίνεις» όλες σχεδόν τις μεγάλες προσωπικότητες που διαβαίνουν προσκυνητές στο Πύθιο Ιερό: πολιτικούς, στρατηγούς, ποιητές, γλύπτες, ζωγράφους και φιλόσοφους. Λίγο μετά «ξεχωρίζεις» και το νεαρό Αλέξανδρο, που ακολουθεί τον βασιλέα πατέρα του Φίλιππο, ο οποίος ετοιμάζεται να αδράξει την προεδρία των Αμφικτιόνων.
δ)Από τη μια άκρη έως την άλλη της κοιλάδας του Πλειστού «ξετυλίγονται» και οι Ιεροί Πόλεμοι ανάμεσα στους Δελφιώτες και τους λοιπούς Φωκείς. Να, εδώ πάνω από την «Μπάνια» οι Σπαρτιάτες σύμμαχοι των Δελφιωτών ενταφιάζουν, μετά τη νίκη τους, με σεβασμό και όλο το προβλεπόμενο τελετουργικό τούς ηρωικούς νεκρούς τους στο «Πολυάνδρειον Λακώνων».
Εάν, στη συνέχεια, γυρίσεις το βλέμμα σου ψηλά προς τις βορειοανατολικές πλαγιές του Παρνασσού, «βλέπεις» να κατεβαίνουν στην αρχή από την «Παλαμονίδα» τα μπαϊράκια των Τουρκαλβανών και αμέσως μετά ακολουθεί όλη η πεζούρα και καβαλαρία του Μουσταφάμπεη. Δεν αργούν να πιάσουν θέσεις γύρω από την Αράχοβα τα παλικάρια του Καραϊσκάκη, που περνούν γοργά τα περάσματα του Ζεμενού και της απέναντι Σκλιβινίτσας, κάνοντας τον απαραίτητο αποκλεισμό εκεί ψηλά πάνω από την εκκλησία του Αϊ Γιώργη.
Με τον χιονόκαιρο συμβοηθό και τον Αϊ Γιώργη προστάτη, οι Έλληνες χτυπούν ανελέητα τους εχθρούς κάτω από τα κάστρα του Πετρίτη και του Μπαϊτάνη.   «Βλέπεις» εκατοντάδες από αυτούς να θάβονται στα χιόνια και εκατοντάδες άλλους να περνούν από ελληνικό κοφτερό λεπίδι.


Εάν όλα αυτά κατορθώσεις να τα «δεις» μπροστά σου, ε, τότε και ο Φοίβος Απόλλων με το τόξο του θα σου κάνει τη χάρη να «εμφανιστεί» εκεί ψηλά στον Κατοπτήριο χώρο, που σήμερα ονομάζεται Πετρίτης, για να τεντώσει το τόξο του, έτοιμος να χτυπήσει με το φαρμακερό του βέλος τον Πύθωνα, που απαθής, αναιδής  και κυρίαρχος έως εκείνη τη στιγμή κυλιέται κάτω, χαμηλά, στις όχθες του Πλειστού.
Ποια άλλη άραγε διαδρομή στον ελληνικό χώρο μπορεί να σου δώσει, μέσα σε τόσα λίγα βήματα, τόσες σημαντικές εικόνες, από τα χρόνια του Μύθου μέχρι τις μέρες μας;  Ίσως καμία.
***
Εδώ σε αυτή τη διαδρομή έχει διασωθεί σημαντικό τμήμα της παλαιάς εθνικής οδού: Λιβαδειάς - Αράχοβας - Δελφών - Άμφισσας, η οποία είχε κατασκευαστεί πριν το 1927, πράγμα που μας οδηγεί στη σκέψη ότι αυτό το κομμάτι θα πρέπει να λειτουργεί στο μέλλον και ως ένα «μουσείο» - δείγμα του παλαιού εθνικού οδικού δικτύου της Χώρας.
Ο περιπατητής θα συναντήσει εδώ ανέπαφα τρία παλιά γεφύρια, ένα στο «Πίσω ρέμα», το οποίο αναφέραμε παραπάνω, και δύο άλλα στο μέσο περίπου αυτής της διαδρομής. Και τα τρία είναι, ουσιαστικά, πλακοσκεπείς οχετοί ορθογωνικής διατομής  σε στροφή. Διαθέτουν, καλοχτισμένα βάθρα και επιμελημένους πτερυγότοιχους (αντεπιστροφής).
Υπάρχει καλή οριζοντιογραφική και μηκοτομική χάραξη αυτού του δρόμου παρότι οι στροφές του έχουν πολύ μικρή ακτίνα καμπυλότητας. υπάρχει καλή συναρμογή των εκατέρωθεν κλωθοειδών και τήρηση των αναγκαίων εκτροπών. Υπάρχει, επίσης, πολύ καλή μεταβολή των επικλίσεων του οδοστρώματος, που θα τη ζήλευαν ακόμα και οι σημερινοί σύγχρονοι δρόμοι.
Οι τρεις παραπάνω πλακοσκεπείς οχετοί έχουν μελετηθεί, από υδραυλικής άποψης, με μεγάλη επιτυχία, απόδειξη ότι μετά από λειτουργία εκατό περίπου χρόνων δεν έχουν παρουσιάσει μέχρι σήμερα προβλήματα προσχώσεων, παρότι δεν έχουν συντηρηθεί όλα αυτά τα χρόνια. Ιδιαίτερη εντύπωση κάνουν τα περίτεχνα καμπύλα στηθαία τους από σκυρόδεμα, που δεν έχουν υποστεί ρηγματώσεις, παρότι είναι εκτεθειμένα επί τόσες δεκαετίες σε ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες. Σε κάποια, όμως, ακραία φατνώματά τους υπάρχουν αστοχίες, που πρέπει να οφείλονται σε ασυνείδητους οδηγούς, οι οποίοι ίσως πολύ αργότερα, μετά δηλαδή την κατάργηση του οδικού αυτού τμήματος, χωρίς καμία προσοχή,  πιθανόν σε όπισθεν κίνηση, προσέκρουσαν σε αυτά και προκάλεσαν τις παρατηρούμενες θραύσεις. 

       
Στις θέσεις του παλαιού οδοστρώματος, εκεί όπου τα εργοταξιακά μηχανήματα κατά την κατασκευή της καινούργιας οδικής χάραξης, δεν προξένησαν, ευτυχώς, σημαντικές φθορές, ο περιπατητής  μπορεί να δει την υπάρχουσα υπόβαση και την κόκκινη σκυρωτή βάση της παλαιάς οδού, με χρήση πέτρας από την Τούμπρη, καθώς και τη διατομή του οδοστρώματος ανοικτού τύπου της  εποχής εκείνης.
Επίσης, μπορεί να δει καλοχτισμένους τοίχους αντιστήριξης (αισθητικότατες «ξερολιθιές»), οι οποίες  λειτουργούν ακόμα άψογα, χωρίς καμία αστοχία, και πλησιάζοντας την περιοχή «Λάζαρ’ τη βρύση» βλέπει ανέπαφο το χιλιομετρικό δείκτη, που είχε τοποθετηθεί γύρω στο έτος 1960. Αναγράφεται σε αυτόν ο αριθμός 154, πράγμα που σημαίνει ότι το συγκεκριμένο σημείο του δρόμου απείχε, με την παλιά χάραξη, απόσταση 154 χιλιομέτρων από την Αθήνα.
Σε κάποιο άλλο σημείο, δυτικά της υπάρχουσας οδικής σήραγγας, φαίνεται να χάσκει, αποκομμένη σε πρανές, η διατομή του παλαιού υδραγωγείου «Πάνιας», που είχε κατασκευαστεί στις αρχές του εικοστού αιώνα (περί το 1910), χάρις στις άοκνες προσπάθειες του οτρηρού ρέκτη δημάρχου Λάζαρου Παπασταθόπουλου.


Κατάντι του δεύτερου πλακοσκεπούς οχετού, μπορεί να παρατηρήσει το παλαιό υδραγωγείο Πάνιας σε στροφή, καθώς εξέρχεται από τη μια πλαγιά για να εισχωρήσει στην απέναντι, με προσεγμένη κατασκευή. και παρότι λειτουργεί συμπληρωματικά και ως υδραυλικός αναβαθμός της ανάντι παροχής του τεχνικού, εν τούτοις δεν έχει υποστεί καμία υποσκαφή, και γι’ αυτό στέκει ακόμα στη θέση του, χωρίς καμία αστοχία.
***
Αυτός, λοιπόν, ο ωραίος δρόμος, για να λειτουργεί ως άρτιος περίπατος, χρειάζεται στο τέρμα του μια καλαίσθητη κατασκευή(ένα ξύλινο κιόσκι), συγκεκριμένα σε θέση κάτω και έξω από την εκκλησία της «Σωτήρος». Έτσι ο διαβάτης, όταν θα φτάνει κουρασμένος έως εκεί και αφού θα έχει εκπληρώσει και το θρησκευτικό του καθήκον, ανάβοντας κάποιες φορές το καντηλάκι στο παλιό πέτρινο εικονοστάσι, θα μπορεί, στη συνέχεια, να κάθεται  σε αυτό με την ησυχία του, για να αναπαυθεί και να ρεμβάσει, αφήνοντας τη ματιά του να περιπλανηθεί ψηλά από τις απότομες βουνοκορφές του Παρνασσού έως την απέναντι Κίρφι και πίσω πάλι. Ύστερα, χαμηλότερα, στην κοιλάδα της Μπάνιας, στο πέρασμα του Ζεμενού και στη μακρινή Κωπαΐδα, μέχρις ότου αποφασίσει να πάρει το δρόμο της επιστροφής.
Από την ίδια επίσης θέση, σε πρωινό περίπατο, δυο  περιόδους το χρόνο μπορεί να απολαύσει το λυκαυγές σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια, καθώς τις περιόδους αυτές ο ήλιος προβάλλει από τα βάθη της Κωπαΐδος. Η υπόψη διαδρομή δεν προσφέρει μόνο ωραία πρωινά χαράματα, αλλά και πολύ καλά ηλιοβασιλέματα, αρκεί ο περιπατητής να συγχρονίσει την επιστροφή του, ώστε να βρεθεί, στη σωστή θέση(«Καρούτια»), την κατάλληλη ώρα του δειλινού.
Ένα άλλο εξίσου σημαντικό δώρο αυτής της διαδρομής είναι η απόλαυση της πλούσιας χλωρίδας που συναντάς στα εκατέρωθεν πρανή. Ειδικότερα, όταν έχουν ανθίσει πλήρως τα σπαρτολούλουδα, το μήνα Μάη, που σε πολλές θέσεις ορίζουν το καμπαρί αυτού δρόμου, η εν λόγω διαδρομή μεταμορφώνεται σε ένα αρωματικό, σχεδόν μεθυστικό, δίαυλο.  


Εν τέλει, κατά τη γνώμη μου, είναι χρέος όλων των Αραχοβιτών να βοηθήσουν, ώστε να αναδειχθεί αυτός ο υπέροχος και μοναδικός περίπατος. Θα πρέπει, όμως, προηγουμένως να γίνουν τα απαραίτητα έργα συντήρησης και καθαρισμού, ώστε η αποχέτευση των νερών της βροχής να γίνεται με σωστό τρόπο, για να σταματήσουν οι φθορές, όχι μόνο του υπάρχοντος οδοστρώματος, αλλά και του χωμάτινου τμήματος, οι οποίες σε βάθος χρόνου μπορεί να δημιουργήσουν σοβαρές αστοχίες και «νεροφαγιές», που θα εμποδίσουν κάποια στιγμή την πρόσβαση σε αυτό το εξαιρετικό μέρος.
Εδώ, οι νεαροί εθελοντές του χωριού («Αraxovistas»;) θα μπορούσαν να προσφέρουν πολλά στην όμορφη γενέτειρά τους, στους συμπολίτες τους, στους ίδιους τους εαυτούς τους, καθώς και στους επισκέπτες της Αράχοβας, υιοθετώντας καταρχάς αυτή τη διαδρομή και κρατώντας  την συνεχώς καθαρή και ελκυστική όλες τις εποχές του χρόνου.
Βεβαίως, η δημοτική Αρχή θα πρέπει να κάνει όλες τις απαραίτητες σχετικές ενέργειες και παρεμβάσεις, για να συντηρηθεί το εν λόγω οδικό τμήμα - πολύτιμο οδικό απομεινάρι μιας παλιότερης εποχής, που δεν έχασε όμως τη χρησιμότητά του -  και να γίνει πλήρως λειτουργικό. Χρειάζεται, όμως,  πολύ προσοχή, μεγάλη ευαισθησία και σεβασμός προς ό,τι, ευτυχώς, απέμεινε ανέπαφο σε αυτόν το δρόμο, για να μην βανδαλιστεί από ανθρώπους της φιλοσοφίας του «άψε - σβήσε» και του κέρδους.
Ας μη χαθεί λοιπόν άλλος χρόνος. η ωραία και συναρπαστική αυτή διαδρομή, σωστή πρόκληση για τους εραστές του βάδην και τους λάτρεις της φύσης είναι εκεί και μας περιμένει όλους να συνδεθούμε μαζί της, να την φροντίσουμε και να την αναδείξουμε, όπως της πρέπει και όπως το δικαιούται, ως μοναδική και υπέροχη, όχι μόνο για την Αράχοβα, αλλά και ευρύτερα, ώστε να την απολαμβάνουμε καθημερινά, ντόπιοι και ξένοι όλες τις εποχές του χρόνου.
Στάθης Ασημάκης

5/5/2017