15 Μαρτίου 1311 – Η μάχη του Βοιωτικού
Κηφισού ή Μάχη της Κωπαΐδας.
Ο Δούξ των Αθηνών Βρυέννιος
μισθωσάμενος την Καταλανικήν εταιρίαν, ήτοι στρατόν τυχοδιωκτών ληιζομένων την
Ελλάδα κατά την άνοιξιν του 1310 κατέστη κύριος της Φθιώτιδος και ηνάγκασε τον
βασιλέα του Βυζαντίου Μιχαήλ Θ’ Παλαιολόγον (1295-1330) και την δέσποιναν της Άρτης
να ειρηνεύσωσιν. Ασυνέτως όμως φερόμενος απέπεμψε τους Καταλανούς χωρίς να
αποτίση αυτοίς τους υπολειπομένους μισθούς.
Απελθόντες δ’ ούτοι εις Θεσσαλίαν και
λεηλατήσαντες την χώραν επεχείρησαν δια της βίας την ανάκτησιν του δικαίου
αυτών. Ο Βρυέννιος συνεκρότησε δύναμιν υπέρ τας 15.000 χιλ. ανδρών επιλέκτων εν
οις πολλοί Φράγκοι μεγιστάνες, προήλασε δε και ωχυρώθη παρά τας Θήβας κατά την
δεξιάν όχθην του Κηφισού και πλησίον των καταβοθρών της Κωπαΐδος.
Εκεί την 15 Μαρτίου προπορευομένων
700 λογάδων ιππέων διακοσμήτων δια χρυσών πτερνιστήρων και διοικουμένων υπ’
αυτού του δουκός υπό την λαμπράν σημαίαν του εν η εικονίζετο χρυσούς λέων επί
γλαυκού αστεροστίκτου εδάφους, ώρμησεν επί των αγώνα οι ιππόται, αλλ’ οι ίπποι
εξολισθήσαντες επί του έλους κατέρριψαν τους αναβάτας, οι δε Καταλανοί
προσέβαλον αυτούς δια της σπάθης και δια της λόγχης. Η εμπροσθοφυλακή έπεσεν
άπασα, αυτός ο Βρυέννιος ο υπερήφανος δούξ φονευθείς δια βέλους και η λαμπρά
σημαία του έπεσον εις τον βόρβορον.
Το δε χείριστον οι υπό τον Χαλίλ
Τούρκοι οίτινες ανέμενον την κρίσιν της μάχης επέπεσον κατά των ηττωμένων και
επήνεγκον φοβεράν σφαγήν. Απώλοντο τότε ο Γεώργιος Α’ Γκίζης δυνάστης της Τήνου,
Μυκόνου, Κέω, Σερίφου και του τρίτου της Ευβοίας, ο Αλβέρτος Παλαβιτσίνης
αυθέντης της Βοδονίτσης και του έκτου της Ευβοίας, ο Θωμάς Β’ Στρομογκούρ
κύριος των Σαλώνων και σχεδόν πάντες οι έσχατοι γόνοι των τυχοδιωκτών οίτινες
προ ενός αιώνος εσφετερίσθησαν δια της σπάθης αυτών την Πελοπόννησον και την
κυρίως Ελλάδα.
Ηχμαλωτίσθησαν δε ο Βονιφάτιος
Ουηρωναίος και ο Γάλλος Ρογήρος Δεσλώρ. Οι νικηταί ώρμησαν κατά της Λεβαδείας
ήτις παρεδόθη αμαχητί, εκυρίευσαν τας Θήβας και τας Αθήνας επενεγκόντες δήωσιν
και καταστροφήν. Την κυβέρνησιν της χώρας τότε ανέθηκαν εις τον αιχμάλωτον
αυτών Ρογήρον Δεσλώρ, όστις ανηγορεύθη κυβερνήτης του Δουκάτου Αθηνών, έγημε δε
την χήραν του Θωμά Γ’ Στρομογκούρ, προσλαβών ούτω και την ηγεμονία των Σαλώνων.
Οι δε Καταλανοί κατέλαβον τα φέουδα των ιπποτών και συνεζεύχθησαν τας χήρας
αυτών. Υπό τον βαρύν ζυγόν αυτών οι Έλληνες της Αττικής και Βοιωτίας εγένοντο
δουλοπάροικοι και εξεβαρβαρώθησαν.
ΠΗΓΗ: Εφημερίδα ΑΘΗΝΑΙ 15/3/1912
