Η ΛΕΒΑΔΕΙΑ
Περιοδεύων συνεργάτης
έγραψεν ημίν εκ Λεβαδείας:
«Από τεσσάρων ήδη
ημερών διατρίβω εν Λεβαδεία. Παρά του πόδας του Λαφυστίου όρους μετά την υπό
του Ομέρ Βρυώνη παντελή πυρπόλησιν αυτής κτισθείσα η πόλις αύτη, τα μέγιστα
προήχθη ιδίως από της εποχής της Μεταπολιτεύσεως. Είναι πόλις εξόχως γεωργική,
εμπορική και βιομηχανική, διά μέσου δε αυτής ρέει ωραιότατος ποταμός, η χαριτωμένη
Έρκυνα, κυρίως ειπείν αύτη δεν ρέει ύδωρ αλλά χρυσόν και άργυρον διά τους κατοίκους
της Λεβαδείας. Εντός μεν της πόλεως τας όχθας αυτής κοσμούσιν αυτοφυείς
βαθύσκοι και δροσεροί πλάτανοι, εντος δε της πόλεως επίσης αυτοφυείς ιτέαι,
προσφιλείς των τριγόνων κατά το θέρος κατοικίαι.
Η Έρκυνα είναι της εγχωρίου
βιομηχανίας και της γεωργίας η φιλόστοργος τροφός και μήτηρ. Διά του ύδατος αυτής
εντός μεν της πόλεως κινούνται πλείστα υδρομηχανικά καταστήματα, μαντάμια και
υδροτριβαί, κατεργαζόμενα εγχώρια μάλλινα υφάσματα, πολλά εκκοκκιστικά του
βάμβακος καταστήματα διά μηχανών ευρωπαϊκών και αμερικανικών, διάφοροι
αλευρόμυλοι, περί τα πέντε νηματουργεία, εκπέμποντα εντός και εκτός της Ελλάδος
χιλιάδας δεμάτων νήματος αρίστου μαλακού και εστριμμένου, ανωτέρου παντός
συναγωνισμού διά τε την προμήθειαν της πρώτης ύλης εν τω τόπω της παραγωγής, μη
επιβαρυνομένης το παραπάν διά δασμών και δαπανών μεταγωγής, και το μη αδρόν της
κινητικής δυνάμεως των εργοστασίων, απηλλαγμένων των ατμομηχανών, των μηχανικών
και των ανθράκων. Και ταύτα μεν τελεί εν τη πόλει. Εξερχομένη δε αυτής η πολύτιμος
Έρκυνα διαιρείται εις βραχίονας αναλόγους και διά των δροσερών και αφθόνων αυτής
ναμάτων αρδεύει χιλιάδας στρεμμάτων βαμβακοφύτων. Αι εκτεταμέναι της Λεβαδείας
πεδιάδες κατά την εποχήν ταύτην είναι καταπράσινοι εκ των ακμαζουσών ήδη βαμβακοφυτειών.
Η ωραιοτέρα και γοητευτικωτέρα των καταφύτων πεδιάδων της θέα είναι εκ του
Πύργου της «Ώρας» ή εκ της μικρόν εκτός της πόλεως περιοπής της άρτι κληθείσης
Καλλιθέας.
Ο πληθυσμός της πόλεως αυξάνει καθ’ ημέραν. Πολλοί
ξένοι διαφόρων επαγγελμάτων εγκαθίστανται ενταύθα, ένθα ουδείς πεινά φίλεργος
ων. Ξένοι πάμπτωχοι ελθόντες εν μικρώ χρόνου διαστήματι εκτήσαντο περιουσίας.
Αι εκτεταμένοι της Λεβαδείας πεδιάδες και της Ερκύνης και του Κηφισσού τα ύδατα
πρόκεινται ασφαλείς πλούτου πηγαί τη φιλοπονία και τη φιλεργία, πληθυσμός
δεκαπλάσιος δεν αρκεί προς άνετον εκμετάλευσιν. Εάν το έργον της αποξηράνσεως της
Κωπαΐδος συντελεσθή διά της υπολειπομένης έτι κατασκευής της διώρυγος του
Μέλανος Ποταμού και μετοχετευθή και ούτος εις την Παραλίμνην, συνδεθή δε η
Λεβαδεία διά του σιδηροδρόμου Λαρίσσης, δεν είναι υπερβολή ότι αύτη εν βραχεί
χρόνω θέλει κατασταθή το Μάντσεστερ της Ελλάδος υπό βιομηχανικήν έποψιν, η
πρώτη δε των ελληνίδων πόλεων και η ευδαιμονεστάτη υπό γεωργικήν και εμπορικήν.
Αι πεδιάδες της Κωπαΐδος δύνανται να καταστήσωσι περιττήν την εισαγωγήν των
δημητριακών καρπών της Ρωσσίας και των παραδουναβείων χωρών, ου μην αλλά και να
εξαγάγωσι τοιούτον καθιστάμεναι πηγαί χρυσού αφυγαδεύτου. Αι ερίβωλοι του
Αθαμαντίου πεδίου γαίαι εισί πρόσφοροι εις απεράντους βαμβακοφυτείας,
καπνοφυτείας, γλυκανίσων, συκιώνων, σησαμίων και πολλών άλλων προϊόντων
ζαχαροποιΐας και χαρτοποιΐας, καταλληλότατοι δε εις την ιπποτροφίαν και παντός
είδους κτηνοτροφίαν. Κατά την πάλαι εποχήν καθ’ ην όλως ατελή ήσαν τα μέσα της γεωργίας
και της βιομηχανίας, η μεν Λεβαδεία ήκμαζεν εν πλούτω και ευδαιμονία, ο δε
Ορχομενός εκ της γεωργίας και της κτηνοτροφίας, και ιδίως της ιπποτροφίας
εκέκτητο θησαυρούς αμυθήτους. Σήμερον ότε η επιστήμη ποδηγετεί την γεωργίαν και
την βιομηχανίαν τι δύναται να κατασταθή η Λεβαδεία ευκόλως δύναται τις να το
φαντασθή.
Η κυβέρνησις καθήκον έχει να φροντίση διά παντός τρόπου να περαιώση η
εταιρία ως τάχιστα της αποξηράνσεως το έργον, θέτουσα εις ενέργειαν τα από της συμβάσεως
και του σχετικού Νόμου πηγάζοντα δικαιώματα του Δημοσίου, και διά πάσης θυσίας
και σπουδής να λάβη πρόνοιαν περί της εξακολουθήσεως της κατασκευής του
σιδηροδρόμου Λαρίσσης και της εκμεταλλεύσεως αυτής τουλάχιστον μέχρι Λεβαδείας,
τούτων παραμελούσα το μέγιστον των κακουργημάτων διαπράττει, ανακόπτουσα την
πρόοδον και το μέλλον της Λεβαδείας και το Δημόσιον και τους ιδιώτας στερούσα
ωφελειών, ενός εκατομμυρίου δαπάνης φειδομένη ου μόνον παρακωλύει την μέχρι
Λεβαδείας εκμετάλλευσιν του σιδηροδρόμου και γίνεται πρόξενος στερήσεως τόσων
ωφελειών, αλλά και όπερ μεγίστης λύπης και αγανακτήσεως άξιον γίνεται αιτία να
καταστραφώσι και να αποβώσιν εις μάτην τα μέχρι τούδε διά τόσων αδρών θυσιών
γενόμενα έργα, η καταστροφή από της εγκαταλείψεως των εργασιών αρξαμένη
προβαίνει καταπληκτικώς συν τη παρελεύσει του χρόνου αυξομένη.
