Τρίτη 30 Ιουνίου 2020

1963 – ΤΟ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΕΛΑΙΟΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΣΣΑ



Πριν λίγες ημέρες ήρθε στην κατοχή μου η παραπάνω φωτογραφία που βλέπετε από μία δημοπρασία. Στο πίσω μέρος στη φωτογραφία έγραφε «Συλλαλητήριο ελαιοπαραγωγών Αμφίσσης» και ήταν φωτογραφία ειδησεογραφικού πρακτορείου δηλ. φωτογραφία που θα χρησίμευε σε δημοσίευση σε κάποια εφημερίδα στον ελληνικό τύπο. Και πράγματι στην έρευνα που έκανα την είδα δημοσιευμένη στην εφημερίδα «ΕΘΝΟΣ» στις 22/2/1963.
Αλλά ας πάρουμε τα γεγονότα που συνδέουν αυτή τη φωτογραφία με την Άμφισσα και τι έγινε τον Φεβρουάριο του 1963 στην πόλη αυτή.
Μία βροχερή ημέρα του Φεβρουαρίου του 1963, και συγκεκριμένα στις 21 Φεβρουαρίου κατόπιν προσκλήσεως της Ενώσεως των Γεωργικών Συνεταιρισμών Άμφισσας, διοργανώνεται στην Άμφισσα συλλαλητήριο από όλον τον αγροτικό κόσμο της Φωκίδας, για να διαδηλώσουν κατά της κυβερνήσεως για την κατάργηση του από το 1926 προστατευτικού νόμου, για τις ελιές της περιφερείας Αμφίσσης και της εξαγωγής των από το λιμάνι της Ιτέας.
Ο αγροτικός κόσμος της Φωκίδας αλλά και της Αράχωβας Βοιωτίας που κατά κάποια εφημερίδα ήταν γύρω στις 5.000, συγκεντρώθηκε στην πλατεία Ησαΐα στην Άμφισσα και στο «Κορδώνειο» θέατρο όπου ακούστηκαν οι ομιλίες των βουλευτών του νομού και άλλων. Μετά το τέλος των ομιλιών ομάδα της συντονιστικής επιτροπής του συλλαλητηρίου παρέδωσε ψήφισμα στον Νομάρχη Φωκίδας για να το διαβιβάσει στην τότε Κυβέρνηση Καραμανλή.

Αυτά σε γενικές γραμμές έγιναν στην Άμφισσα τον Φεβρουάριο του 1963.
Αλλά ας ταξιδεύσουμε τη χρονιά εκείνη διαβάζοντας τα γεγονότα αυτά όπως καταγράφτηκαν και αποτυπώθηκαν σε κάποιες εφημερίδες του αθηναϊκού τύπου της εποχής εκείνης.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 19/2/1963
ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟΝ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ ΣΥΓΚΡΟΤΟΥΝ
ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗΝ ΟΙ ΕΛΑΙΟΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΑΜΦΙΣΣΗΣ
Οι ελαιοπαραγωγοί Αμφίσσης συγκροτούν μεθαύριον Πέμπτην πάνδημον συλλαλητήριον εις ένδειξιν αγανακτήσεως διά την εμπαικτικήν στάσιν της κυβερνήσεως έναντι του αιτήματός των όπως ληφθούν μέτρα προστασίας της παραγωγής των.
Η Ένωσις Συναιτερισμών Αμφίσσης εις σχετικήν ανακοίνωσίν της τονίζει ότι «ο ελαιοπαραγωγικός κόσμος της περιφερείας Αμφίσσης τελεί εν αγανακτήσει εκ της μη επιλύσεως εισέτι του σωβαρωτάτου θέματος  της επαναφοράς του καταργηθέντος προστατευτικού νόμου των ελαιών Αμφίσσης και Σαλώνων και μη αντέχων πλέον να δεχθή περαιτέρω εμαιγμόν των αρμοδίων κατέρχεται εις πάνδημον συλλαλητήριον την 21ην Φεβρουαρίου εν Αμφίσση».

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 21/2/1963
ΑΙ ΕΞΑΓΩΓΑΙ ΕΛΑΙΩΝ ΕΚ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΟΣ ΑΜΦΙΣΣΗΣ
Ανεκοινώθη εκ του υπουργείου Εμπορίου εν σχέσει με το συλλαλητήριον των ελαιοπαραγωγών της περιφερείας Αμφίσσης, κατά το οποίον εζητήθη η αποκλειστική εξαγωγή διά του λιμένος Ιτέας μόνον ελαιών περιφερείας Αμφίσσης, ότι το αίτημα τούτο είναι ανεδαφικόν και επαναφέρει την ελληνικήν οικονομίαν εις την περίοδον των φεδουαρχικών προνομίων. Επίσης τονίζεται ότι ο λιμήν της Ιτέας έχει καταστή εις εκ των μεγάλων ελαιοεξαγωγικών λιμένων της χώρας, μέσω του οποίου εξάγονται αι ελαίαι των περιφερειών Βόλου, Λαρίσης, Λαμίας κλπ. Ακριβώς ως εκ της ειδικεύσεώς του την οποίαν απέκτησεν έχουν δημιουργηθή πρότυποι μονάδες επεξεργασίας ελαιών αίτινες θα πληγούν καιρίως εκ της επαναφοράς του παλαιού καθεστώτος με αποτέλεσμα να προκληθή οικονομικός μαρασμός της περιοχής.

ΑΘΗΝΑΪΚΗ 22/2/1963
 Μετά το Ξηρόμερον, το Ηράκλειον, το Κιάτο
ΟΙ ΕΛΑΙΟΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΑΜΦΙΣΣΗΣ ΜΕ ΜΑΥΡΕΣ
ΣΗΜΑΙΕΣ ΚΑΤΑΡΩΝΤΑΙ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΝ ΤΗΣ Ε.Ρ.Ε.
Το χθεσινόν ογκώδες συλλαλητήριον των παραγωγών
Κυβερνητικοί βουλευταί καταγγέλουν ότι η Κυβέρνησις ευνοεί κερδοσκοπούντας εμπόρους
ΟΙ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΕΣ ΚΑΤΕΛΑΒΟΝ ΤΟΥΣ…ΝΑΟΥΣ ΔΙΑ ΝΑ ΜΗ ΗΧΗΣΟΥΝ ΟΙ ΚΑΜΠΑΝΕΣ!
ΑΜΦΙΣΣΑ, 22. (Του απεσταλμένου μας). – Ισχυρότατον κόλαφον κατά της κυβερνήσεως, και προσωπικώς κατά των υπουργών Εμπορίου και Συντονισμού κ.κ. Πιπινέλη και Παπαληγούρα, ιδιαιτέρως δε εναντίων του πρώτου, απετέλεσε το χθεσινόν ειρηνικόν συλλαλητήριον, που οργάνωσε ενταύθα η Ένωσις Γεωργικών Συνεταιρισμών Αμφίσσης εις ένδειξιν διαμαρτυρίας διά την κατάργησιν του νόμου, που προστάτευε τας ελαίας της περιοχής.(Σ.Σ. Ο καταργηθείς νόμος απηγόρευσε την εισαγωγήν και επεξεργασίαν εις την περιφέρειαν Αμφίσσης ελαιών εξ άλλων περιοχών, διά να περιφρουρήση την εμπορικήν φήμην, εις το εξωτερικόν ιδίως, των εκλεκτών ελαιών Αμφίσσης). Παρά τας προσπαθείας αντιπερισπασμού, που κατέβαλεν η κυβέρνησις διά των εδώ κομματικών φίλων της και παρ’όλον ότι η χθεσινή ημέρα ήτο εργάσιμος και βροχερή, το συλλαλητήριον εσημείωσε μεγαλειώδη επιτυχίαν.
ΜΕ ΜΑΥΡΑΣ ΣΗΜΑΙΑΣ
Οι ελαιοπαραγωγοί ολοκλήρου της περιοχής Παρνασσίδος, ανεξαρτήτως πολιτικών φρονημάτων, αντιπαρερχόμενοι μετά περιφρονήσεως τας απειλάς της κυβερνήσεως και τας ψευδολογίας του ραδιοφώνου και του κυβερνητικού τύπου ότι το συλλαλητήριόν των στερείται ηθικής βάσεως και ότι η κατάργησις του νόμου έγινε, δήθεν, προς το συμφέρον των κλπ., κατέκλυσαν πολύ προ της καθορισθείσης ώρας το κινηματοθέατρον «Κορδώνιον» και την προ αυτού πλατείαν και ως εις άνθρωπος διεδήλωσαν την ακλόνητον απόφασίν των να αγωνισθούν, μέχρις ότου η κυβέρνησις αποδεχθή το δίκαιον αίτημά των και επαναφέρη τον καταργηθέντα νόμον.
Οι ελαιοπαραγωγοί των πέριξ χωρίων προσήλθον φέροντες μαύρας σημαίας και πλακάτ με αντικυβερνητικά συνθήματα όπως: «Ο ΠΙΠΙΝΕΛΗΣ ΕΙΝΑΙ ΝΕΚΡΟΘΑΠΤΗΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΤΗΣ ΑΜΦΙΣΣΗΣ», «Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΙΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΝΟΘΕΙΑ, ΑΠΑΤΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΜΑΣ», «ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΕ ΝΑ ΧΑΙΡΕΣΑΙ ΤΑ ΣΑΪΝΙΑ ΣΟΥ ΠΙΠΙΝΕΛΗ – ΠΑΠΑΛΗΓΟΥΡΑ» κλπ.
Μεταξύ των ληφθέντων παρεμποδιστικών μέτρων, ήτο και η κατάληψις των εκκλησιών της πόλεως υπό αστυνομικών οργάνων, διά να μη δυνηθούν να κτυπήσουν οι ελαιοπαραγωγοί τις καμπάνες. Συνεπεία του μέτρου αυτού, δεν εψάλη εις την πόλιν ο Εωθινός. Κατόπιν όμως διαμαρτυρίας της επιτροπής αγώνος του συλλαλητηρίου και της επεμβάσεως του Μητροπολίτου, ο κ. Εισαγγελεύς διέταξε την απομάκρυνσιν των χωροφυλάκων και ούτω ήχησαν οι καμπάνες, αλλά μίαν και πλέον ώραν από της ενάρξεως του συλλαλητηρίου.
Καθ’ όλην την διάρκειαν της συγκεντρώσεως επεκράτησε πνεύμα αγωνιστικότητος και απόλυτος τάξις, των πολυαρίθμων αστυνομικών οργάνων περιορισθέντων να παρακολουθούν τα συμβαίνοντα ως απλοί θεαταί.
ΔΡΙΜΥ ΚΑΤΗΓΟΡΗΤΗΡΙΟΝ
Εκ μέρους της Ενώσεως Γεωργικών Συνεταιρισμών ωμίλησε προς τους συγκεντρωθέντας ο κ. Δ. Παπαθανασίου αντιπρόεδρος της Ενώσεως. Ωμίλησαν επίσης ο κ. Σ Ζήσιμος, οδοντίατρος, οι δικοιγόροι και ελαιοπαραγωγοί κ.κ. Σ. Γούναρης. Η. Αραπόπουλος και ο πρόεδρος των επαγγελματοβιοτεχνών Αμφίσσης κ. Ν. Κεφαλάς. Όλοι οι ομιληταί, διερμηνεύοντες τα αισθήματα πικρίας, απογοητεύσεως και αγανακτήσεως, που συνέχουν τους ελαιοπαραγωγούς της Παρνασσίδος κατηγόρησαν την Κυβέρνησιν δι’ έλλειψιν εντιμότητος, ενημερότητος και θάρρους και εχαρακτήρισαν την κατάργησιν του νόμου ως πράξιν επιπολαίαν και εγκληματικήν. Προειδοποίησαν δε ότι εάν δεν επαναφερθή αμέσως ο καταργηθείς νόμος, «τότε θα επακολουθήσουν άλλες ιστορικώτερες εκδηλώσεις». Τους κ.κ. Παπαληγούραν και Πιπινέλην εχαρακτήρισαν ως αδαείς, επιπολαίους και «δεδηλωμένους εχθρούς του λαού της περιφερείας Αμφίσσης, οι οποίοι εσκεμμένως και εν ψυχρώ απειργάσθησαν την καταστροφήν των». Επίσης, κατεφέρθησαν κατά του κ. Καραμανλή ο οποίος, ως είπον, ηθέτησε τον λόγον που τους είχε δώσει εις Καμμένα Βούρλα ότι θα επανέφερε τον καταργηθέντα νόμον.
ΚΑΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΑΙ ΤΗΣ ΕΡΕ
Οι παρευρεθέντες δύο κυβερνητικοί βουλευταί κ.κ. Δ. Λιανουλόπουλος και Κ. Λιδωρίκης, λαβόντες τον λόγον, κατεφέρθησαν με δριμύτητα κατά των δύο προαναφερθέντων υπουργών, τους οποίους κατηγόρησαν ότι επεδίωξαν και επέτυχαν κρυφίως την ψήφισιν του σχετικού καταργητικού νομοθετικού διατάγματος επ’ωφελεία, ως είπον, ολιγαρίθμων εμπόρων.
«Τα θεσπισθέντα μέτρα, ετόνισεν ο κ. Λιανουλόπουλος, δεν έχουν καμμίαν σχέσιν με την προστασίαν της ελαίας Αμφίσσης, αλλά με τα συμφέροντα μερικών εμπόρων!».
Και οι δύο βουλευταί εχαρακτήρισαν ως εμπνευστήν της καταργήσεως του νόμου τον συνάδελφόν των, επίσης βουλευτήν της ΕΡΕ, κ. Α. Γκελεστάθην, όστις εκλεγείς υπό την σημαίαν της Ε.Κ. απεχώρησεν αυτής ολίγον μετά την εκλογήν του.
Οι δύο βουλευταί της ΕΡΕ εδήλωσαν κατηγορηματικώς ότι, εις περίπτωσιν που η κυβέρνησις αρνηθή να επαναφέρη τον νόμον, θα αναθεωρήσουν την πολιτικήν των τοποθέτησιν.
ΤΟ ΨΗΦΙΣΜΑ
Η συγκέντρωσις ενέκρινε διά βοής ψήφισμα διά του οποίου εκφράζεται η οργή και πικρία που συνέχουν τον λαόν της Παρνασσίδος διά την άδικον μεταχείρισιν που του επιφύλαξεν η κυβέρνησις της ΕΡΕ, ζητείται η άμεσος επαναφορά του καταργηθέντος νόμου και αξιούται η παραίτησις των κυβερνητικών βουλευτών του νομού και η αποχώρησίς των εκ της ΕΡΕ.
Εν συνεχεία οι ελαιοπαραγωγοί, με επί κεφαλής την επιτροπήν αγώνος μετέβησαν εις την Νομαρχίαν και επέδωσαν εις τον κ. Νομάρχην το εγκριθέν ψήφισμα αξιώσαντες την άμεσον υποβολήν του εις την κυβέρνησιν. Ο κ. Νομάρχης υπεσχέθη ότι θα υποβάλη το ψήφισμα εντός 10λέπτου».
Οι ελαιοπαραγωγοί, εν αναμονή απαντήσεως της κυβερνήσεως εις το ψήφισμά των εξακολουθούν να είναι εν επιφυλακή και δηλώνουν ότι το συλλαλητήριόν των δεν είναι παρά το πρώτον βήμα.
Διά κοινής αποφάσεως των υπουργών Γεωργίας και Εμπορίου κ.κ. Βουρδουμπά και Πιπινέλη ορίζεται όπως προς διασφάλισιν της ενδείξεως «Ελαίαι Αμφίσσης» δύνανται να φέρουν ταύτην μόνον αι ελαίαι ποικιλίας Αμφίσσης, αι παραγόμεναι εις την περιφέρειαν Παρνασσίδος, επεξεργαζόμεναι εις το Συνεταιριστικόν Κονσερβοποιείον Αμφίσσης και εξαγόμεναι διά του Τελωνείου Ιτέας.
ΑΡΓ. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Ιτέα. Στο λιμάνι της ατέλειωτες σειρές από βαρέλια, ντόπιας κατασκευής,
περιμένουν να γεμίσουν με τις ονομαστές ελιές της Άμφισσας, οι οποίες 
κατακλύζουν την ντόπια και τη διεθνή αγορά. (Φωτ. Κ. Ραφαηλίδη)

ΕΘΝΟΣ 22/2/1963

ΤΟ ΧΘΕΣΙΝΟΝ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟΝ
Οι παραγωγοί της Αμφίσσης και η προστασία της ελαίας
«ΘΑ ΑΠΟΧΩΡΗΣΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΕ»
ΑΜΦΙΣΣΑ, 22. – Επραγματοποιήθη χθες το προαναγγελθέν υπό της Ενώσεως Γεωργικών Συνεταιρισμών συλλαλητήριον διαμαρτυρίας κατά της Κυβερνήσεως, διά την άρνησιν της επαναφοράς του προστατευτικού νόμου διά τας ελαίας Αμφίσσης – Σαλώνων. Παρά την πίπτουσαν ραγδαίαν βροχήν, συγκεντρώθησαν άνω των 5.000 παραγωγών από όλας τας πόλεις και τα χωριά της Παρνασσίδος και της Αραχώβης Βοιωτίας, με πλακάτ, μαύρας σημαίας και συνθήματα κατά της κυβερνήσεως και ιδίως κατά των υπουργών Συντονισμού και Εμπορίου. Οι συγκεντρωθέντες είχον καταλάβει όλην την πλατείαν Ησαΐου, ενώ το θέατρον «Κορδώνειον» ήτο κατάμεστον. Παρέστησαν οι βουλευταί Φωκίδος κ.κ. Κ. Λιδωρίκης και Δ. Λιανόπουλος και ωμίλησαν ο κ. Δ. Παπαθανασίου αντιπρόεδρος της Ενώσεως Γεωργικών Συνεταιρισμών, οι βουλευταί, ο κ. Σωτ. Ζήσιμος, μέλος της επιτροπής αγώνος, οι δικηγόροι κ.κ. Σ. Γούναρης, Η. Αραπόπουλος και Π. Μαργιέλος και ο τέως αρχηγός της Εθνικής Αντιστάσεως της περιοχής κ. Ν. Κεφαλάς. Οι ομιληταί κατεφέρθησαν κατά της Κυβερνήσεως διά την μη επαναφοράν του προστατευτικού νόμου και κατά της υπ’αριθμ. 8793 προσφάτου αποφάσεως των υπουργών εμπορίου και Γεωργίας, διά της οποίας διευκολύνονται, ως ετόνισαν, ότι περισσότερον «η νοθεία και η απάτη εις βάρος της ελαίας Αμφίσσης, η οποία καταδικάζεται εις πλήρη αφάνειαν».
Υπό της συγκεντρώσεως ενεκρίθη ψήφισμα, διά του οποίου η συνέλευσις, «εν εξάλλω οργή και αγανακτήσει, διαμαρτύρεται διά την κατάργησιν του νομοθετήματος και αξιοί την άμεσον και ταχείαν επαναφοράν του. Δηλοί, ότι αποδοκιμάζει την Κυβέρνησιν, την οποίαν θεωρεί εχθρόν των ελαιοπαραγωγών όλης της περιοχής. Εν περιπτώσει μη επαναφοράς του νόμου, αξιοί την παραίτησιν των βουλευτών του νομού Φωκίδος, παρά των οποίων ζητεί να ανακαλέσουν την δοθείσαν εντολήν κατά τας τελευταίας εκλογάς και επί πλέον ζητεί την αποχώρησιν των όσων ανήκουν εις την Ε.Ρ.Ε. εκ του κόμματός των».
Ακολούθως, επιτροπή αγώνος, ακολουθουμένη υπό των συγκεντρωθέντων, εν σιωπηλή πορεία, μετέβη εις την Νομαρχίαν και επέδωσε το ψήφισμα εις τον Νομάρχην κ. Δ. Σαμπατακάκην ο οποίος την συνεχάρη διά τον πολιτισμένον τρόπον, με τον οποίον συνεκροτήθη η συγκέντρωσις και διά την τάξιν, η οποία επεκράτησεν, εδήλωσε δε, ότι θα μεταφέρη το ψήφισμα εις την Κυβέρνησιν.
Σ. ΖΗΣΙΜΟΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 22/2/1963
ΟΙ ΕΛΑΙΟΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΤΗΣ ΑΜΦΙΣΣΗΣ ΗΞΙΩΣΑΝ ΧΘΕΣ
ΤΗΝ ΠΑΡΑΙΤΗΣΙΝ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΏΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ
Πάνδημον συλλαλητήριον διαμαρτυρίας διά την ερήμην των ελαιοπαραγωγών Αμφίσσης, κατάργησιν υπό της κυβερνήσεως του από του 1926 ισχύοντος προστατευτικού διά τας ελαίας της περιοχής νόμου, επραγματοποιήθη χθες εις θέατρον της Αμφίσσης. Η Ένωσις Γεωργικών Συνεταιρισμών Αμφίσσης, η οποία ωργάνωσε το συλλαλητήριον, εις σχετικόν τηλεγράφημά της τινίζει ότι οι συγκεντρωθέντες απεδοκίμασαν εντόνως την κυβέρνησιν και ηξίωσαν την παραίτησιν των κυβερνητικών βουλευτών, ως και την αποχώρησίν των εκ του κόμματος της ΕΡΕ, κατόπιν της τοιαύτης μεταχειρίσεως των παραγωγών της περιοχής.
Οι αγρόται, προστίθεται, ηξίωσαν επίσης την επαναφοράν του καταργηθέντος νόμου, διά του οποίου απηγορεύετο η τυποποίησις ελαιών μη προερχομένων εκ της Αμφίσσης ως και η εξαγωγή των εκ της Ιτέας και εδήλωσαν ότι θα συνεχίσουν τον αγώνα μέχρι δικαιώσεώς των.
Εν τω μεταξύ, ως εγνώσθη, εξ άλλων πηγών, εν όψει του συλλαλητηρίου εγένετο ευρεία κινητοποίησις των δυνάμεων της χωροφυλακής των γειτονικών τμημάτων, αι οποίαι ετέθησαν εν επιφυλακή από της προηγουμένης, προκειμένου να αποτραπούν επεισόδια εκ μέρους των ηγανακτισμένων αγροτών.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 23/2/1963
 ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΕΙΣ
Λίαν επικίνδυνοι διά την κυβέρνησιν του «αγροτόπαιδου» παρετηρήθησαν εις τα «πλακάτ» των παραγωγών της Αμφίσσης.
Ανήκουν εις την ιστορίαν εκείνα τα: «Να μας ζήσης Μακεδόνα», «Ο λαός μαζί σου», «Ζήτω ο προστάτης της αγροτιάς Καραμανλής» κτλ.
Ιδού τα νέα συνθήματα μετά την αύξησιν του αγροτικού εισοδήματος: «Πρωθυπουργέ, να τα χαίρεσαι τα σαΐνια σου Πιπινέλη – Παπαληγούρα», «Κύριε Αντιπρόεδρε, σκέπτεσθε να ξανάρθετε στην Άμφισσα; Δοκιμάστε!», «Πιπινέλης = νεκροθάφτης κυβερνήσεως Καραμανλή».

Παρ’όλον ότι διά το τελευταίον πλακάτ διαφωνεί η στήλη… και ο κ. Αβέρωφ, θα πρέπει να ομολογηθή ότι το στυλ εξελίσσεται επί το επαναστατικώτερον…