ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

Γερμανοί αξιωματικοί στους Δελφούς

Με την έναρξη του πολέμου στις 28 Οκτωβρίου του 1940, ένα από τα πρώτα πράγματα που έπρεπε να γίνουν εκτός των άλλων στην Ελλάδα ήταν και η φύλαξη, η προστασία των μουσείων και των αρχαιοτήτων, από τις συνέπειες των πολεμικών συγκρούσεων και από τους βομβαρδισμούς. Έτσι λοιπόν οι αίθουσες των μουσείων εκκενώθηκαν. Στους Δελφούς ο Ηνίοχος αλλά και πολλά άλλα πολύτιμα ευρήματα μεταφέρθηκαν στην Αθήνα. Τα μαρμάρινα αγάλματα, αγγεία και αρχιτεκτονικά μέλη, ορισμένα θάφτηκαν σε λάκκους που είχαν ανοιχθεί μπροστά από το μουσείο, και άλλα στον υπόγειο ρωμαϊκό τάφο, του λεγόμενου «Ηρώου του Blum». Οι δελφικές αρχαιότητες έτσι λοιπόν έμειναν για μεγάλο χρονικό διάστημα θαμμένες, και συνέχισαν να παραμένουν θαμμένες και μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου όπου η Ελλάδα συνέχισε τον δικό της πόλεμο… τον εμφύλιο. Τελικά τα αρχαία που ήταν θαμένα είδαν πάλι το φώς του ήλιου  τον Μάρτιο του 1949 όπου και δόθηκε η εντολή να βγουν από τις κρύπτες τους.

Το βγάλσιμο των αγαλμάτων από τις τάφρους όπου τα είχαν κρύψει ( Από το βιβλίο : Αναζητώντας το χαμένο Ιερό)

 Βέβαια οι ζημιές και οι λεηλασίες δεν αποφεύχθηκαν κατά την διάρκεια του πολέμου. Στο βιβλίο του Υπουργείου Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας με τίτλο «ΖΗΜΙΑΙ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΕΚ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΩΝ ΚΑΤΟΧΗΣ» που εκδόθηκε το 1946 διαβάζουμε :

ΧΡΙΣΤΟΣ Ε. ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ : ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΕΙΑΤΑ

ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ

Τ Ο Π Ο  Σ Τ Α  Ν Ε Ι Α Τ Α

Χρίστος Ε. Μαυρόπουλος

Απ’ τα μικράτα μου, τα καλοκαίρια δούλευα στις ταβέρνες και στους καφενέδες.

Παιδί για όλες τις δουλειές!

Κι η νειότη μου μπλεγμένη ανάμεσα σε πόντσια, αψέντια, κεφέδες και ρακές, μα και γυναικοσεβνταλίκια.

Βιαζόμουνα πολύ !

Σαν τα μικρά πουλιά. Σαν τα ξεπεταρούδια που όλο και θαρρούν πως έτοιμα είναι να πετάξουν, κι’ όλο και πέφτουνε απ’ τη φωλιά.

Κι’ αν είν’ στα χαμηλά η φωλιά, το πέσιμο αλαφρύ.

Αν είναι όμως στα ψηλά, πάει σε παίρνει αγέρας… χάνεσαι.

Σε τρώει η γάτα που σε… καρτερεί !

Πως όμως όλα να τα κατέχεις, στη νειότη σου την άγουρη.

Τον κίντυνο και την αποκοτιά, τον έρωτα την πρεμούρα

Ίσως ταμένο να ’ναι της νειότης να λαθεύει !

Μπορεί κι η ασυλλόγιστη αψάδα να φέρνει τη βιασύνη.

Η άγνοια… εγωισμό. Τα λάθια… πλερωμή βαριά.

Όπως και να ‘ναι όμως η νειότη έχει μια φρεσκάδα, μια θαλερή αλήθεια που ασυλλόγιστα βγαίνει μπροστά.

ΚΑΤΙΝΑ ΠΑΞΙΝΟΥ – ΑΛΕΞΗΣ ΜΙΝΩΤΗΣ ΣΤΟΝ “ΟΙΔΙΠΟΔΑ ΤΥΡΑΝΝΟ” ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ ΤΟ 1951

Φωτογραφίες  του Chim (David Seymour), και των Franc & Jean Shor  του National Geographic, από την παράσταση της αρχαίας τραγωδίας «ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ» που πραγματοποιήθηκε στους Δελφούς κατά την διάρκεια των εορτασμών για τον Απόδημο Ελληνισμό  το καλοκαίρι του 1951, με πρωταγωνιστές την Κατίνα Παξινού και τον Αλέξη Μινωτή.

Φωτογραφία : Chim (David Seymour) 

Φωτογραφία : Chim (David Seymour)

ΟΤΑΝ ΜΙΑ ΚΛΑΣΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΤΑΙ ΣΕ ΕΡΓΟ ΜΟΝΤΕΡΝΑΣ ΤΕΧΝΗΣ

 Διαβάζοντας προχθές ένα περιοδικό με τίτλο “O ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΔΟΣ” από το 1965, στο τεύχος του Ιουνίου στην στήλη με τις εικαστικές δραστηριότητες του μήνα, είδα έναν πίνακα ζωγραφικής άγνωστος μέχρι τώρα σε μένα,  της Αμερικανίδας ζωγράφου Jinx Walker και με τον τίτλο “Άνθρωπος με κέρας, Αράχωβα”.  Κοιτάζοντας καλύτερα τον πίνακα κατάλαβα την γνώριμη μορφή του ανθρώπου που εικονίζεται με το «κέρας» (πίπιζα),ήταν η μορφή του γέρου Στάθη του Μαυρεπή ή Τσελεπή όπως τον ήξερε ο πιο πολύς κόσμος στην Αράχωβα. Το θέμα είναι παρμένο από την κλασική φωτογραφία του Σπύρου Μελετζή που σας την παραθέτω παραπάνω, μαζί με τον πίνακα

Ο ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΓΕΡΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΑΡΑΧΩΒΑ ΤΟΥ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ

Ο χορός των γερόντων στη γιορτή του Αγίου Γεωργίου στον προαύλιο χώρο της ομώνυμης εκκλησίας στην Αράχωβα του Παρνασσού. Η φωτογραφία είναι από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1960.

ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ

Πανέμορφη φωτογραφία Δελφιώτισσας του George De Mire από το λεύκωμα DELPHES που εκδόθηκε το 1943 στο Παρίσι.

ΧΡΙΣΤΟΣ Ε. ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ : ΤΟ ΚΑΛΟ ΒΙΒΛΙΟ

Τ Ο   Κ Α Λ Ο  Β Ι Β Λ Ι Ο !

Χρίστος Ε. Μαυρόπουλος

     Με την άνοιξη στα μάτια, πάγαινα σπουδάζοντας το πρόσωπο του Κόσμου μεσ’απ’ τα βιβλία.

Στην κάμαρί μου τη μικρή πέρασα μυστικά όλα τα σκολειά και τους πολέμους, γένιασε με τους καιρούς το πρόσωπό μου κι ασπάστηκα τη ζωή από τα μέσα προς τα έξω.

Κι ήταν ο δρόμος μου στ’ αλήθεια δύσκολος, στενός, τι το όνειρο ήταν της καρδιάς, μα η αλήθεια της ζωής.

Και έτσι τράβηξα τη ζωή μου ανάμεσα σε Γουτεμβέργηδες και γραφιάδες, στην παραμυθωσύνη και στην ευλογημένη στράτα του ψωμιού.

     Ώσπου άκουσα τώρα στα στερνά μου : «Οι Έλληνες πως δεν διαβάζουν πλέον».

Στο «χαζοκούτι» το είπανε. Δεν τους πίστεψα. «Τα παραλένε», συλλογίστηκα.

«Δε γίνετε οι Έλληνες να μην διαβάζουν».

Κι όμως…. «Έκλεισε το ιστορικό βιβλιοπωλείο της ΕΣΤΙΑΣ», είπανε στο κατόπι. «Ύστερα από 126 χρόνια λειτουργίας».

Ο Γουτεμβέργης του Παπαδιαμάντη, του Καραγάτση, του Περάνθη, του Μυριβήλη, του Σταμέλου και άλλων, έκλεισε.

ΤΟ ΔΙΣΤΟΜΟ

Μια περιγραφή του Διστόμου και της περιοχής του διαβάζουμε στο φύλλο στις 13 Ιουνίου το 1939 στην εφημερίδα Ο ΤΥΠΟΣ.

ΜΙΑ “ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ” ΥΙΟΘΕΣΙΑ ΑΠΟ ΑΓΓΛΟ ΠΕΡΙΗΓΗΤΗ ΣΤΗΝ ΑΡΑΧΩΒΑ

Την είδηση αυτή που θα διαβάσετε μας την δίνει η  εφημερίδα ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ την 1η Οκτωβρίου του 1894.

ΗΛΙΑΣ ΛΙΑΚΟΣ : ΠΑΝΗΓΥΡΑΚΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΨΗΛΑ ΣΤΟΝ ΑΗ - ΓΙΩΡΓΗ

ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ

ΠΑΝΗΓΥΡΑΚΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΨΗΛΑ ΣΤΟΝ ΑΗ – ΓΙΩΡΓΗ

Υπό ΗΛΙΑ ΛΙΑΚΟΥ

Ξέρετε, η Αράχωβα έχει δύο Πάσχα. Εκτός δηλαδή από το «Πάσχα Κυρίου» έχει και του Αγίου Γεωργίου. Και το λέω Πάσχα και αυτό γιατί σε τίποτα δεν διαφέρει. Μπορώ μάλιστα να πω, ότι ο Αραχωβίτης με μεγαλύτερη λαχτάρα περιμένει «τ’ Άη – Γιωργιού» παρά το Πάσχα. Πάντως, είναι γεγονός, ότι με μεγαλύτερη λαμπρότητα εορτάζει τον Πολιούχο του, «τον Αφέντη τον Άη – Γιώργη».

 Όχι μόνο θα ψήσει ομαδικά «στο λάκκο» της γειτονιάς του το ακέριο, όχι μόνο θα γλεντήσει χορταστικά, αλλά θα νοιώσει πραγματική λύτρωση ψυχική όταν πάρει τον ανήφορο για τον Αφέντη, για να «κολλήσει ένα κερί και να ασπασθεί». Το Πάσχα μπορεί να μην ψήσει. Του Αγίου Γεωργίου, όμως, το θεωρεί καθήκον και υποχρέωσή του να ψήσει. Γιατί εδώ το συναίσθημα της θρησκείας είναι στενότατα συνδεδεμένο με τον Άγιό μας. Δεν νοείται δέηση, δεν νοείται ευχαριστία, δοξολογία, ψυχική ανάταση ή επαφή με το Θείο, χωρίς τον Άγιο Γεώργιο.

Όπου να πάει, όπου να βρεθεί, σε δυστυχία ή ευτυχία του, νοιώθει προστατευτικό το χέρι του Αγίου να τον σκεπάζει, να τον κατευθύνει. Απ’ όπου και να αγναντέψει στο χωριό του θα κάνει το σταυρό του, ψιθυρίζοντας το όνομά Του.