Ο ΟΣΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ

 ΛΟΥΚΑΣ Ο ΣΤΕΙΡΙΤΗΣ

«Ο ΑΜΑΘΗΣ ΚΑΙ ΑΓΡΟΙΚΟΣ» ΑΓΙΟΣ

Ο ασκητής που έζησε όπως τα πετεινά του ουρανού…

Του κ. Φώτη Κόντογλου

(Μάρτιος 1949)

Στις 7 Φεβρουαρίου, τελείται η μνήμη του Αγίου Λουκά του Στειρίτου. Το μοναστήρι που τιμά το όνομά του βρίσκεται κοντά στο χωριό Στείρι κι από τούτο λέγεται κι άγιος Λουκάς ο Στειρίτης ο Νέος, για να ξεχωρίζει από τον ευαγγελιστή Λουκά, που έζησε 890 χρόνια πρωτύτερα.

Αυτό το μοναστήρι είναι φημισμένο κι η εκκλησιά του είναι η πιο μεγάλη απ’όσες σώζονται από κείνον τον καιρό, στολισμένη με ψηφιά και με χρωματιστά μάρμαρα. Πηγαίνει κανένας στο μοναστήρι από το Δίστομο. Είναι χτισμένο σε όμορφο μέρος, κοντά στο βουνό που το λέγανε στα αρχαία Ελικώνα και σήμερα Παληοβούνα.

Η καταγωγή του Αγίου Λουκά ήταν από την Αίγινα. Αλλά οι παππούδες του φύγανε από το νησί, σε καιρό που ρήμαξε από τους πειρατές μπαρμερινούς, και πήγανε στα μέρη της Ιτέας. Εκεί πέρα γεννήθηκε ο πατέρας του Στέφανος, κι ύστερα πήγε και παντρεύτηκε στο χωριό Καστρί, που ήτανε στους αρχαίους Δελφούς. Εκεί ήρθε στον κόσμο ο Άγιος Λουκάς, στα 896 μ. Χ. Για τούτο λέγει ένα τροπάριό του «Η πόλις αγάλλεται Δελφών και ταύτης η όμορος, μάλιστα τοις σπαργάνοις σου, και επτάπυλαι Θήβαι τα σα θαυμάσια κηρύττουσι τρανώς».

Από τα πέντε αδέρφια, καλογερέψανε τα τρία, ο Λουκάς, η αδερφή του η Καλή κι ο αδερφός του Επιφάνειος. Πριν να καλογερέψει, ήτανε τσομπάνος και ξωτάρης, πλην και τότε ολοένα καταγινότανε με τα θρησκευτικά.

Δελφοί 1910

Δελφοί 1910, ο γάλλος αρχαιολόγος-επιγραφολόγος Gustave Colin στις επιτοίχιες επιγραφές κοντά στον Θησαυρό των Αθηναίων.

ΔΕΛΦΟΙ 1936

Εορτασμοί στο Αρχαίο Στάδιο των Δελφών, κατά την διέλευση της Φλόγας των Ολυμπιακών Αγώνων του Βερολίνου.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΓΑΛΑΞΕΙΔΙΟΥ

ΑΝΑΚΑΛΥΨΙΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΝΑΟΥ

ΕΝ ΓΑΛΑΞΕΙΔΙΩ

Ας τ’ ακούση η Αρχαιολογική Εταιρία

(Του ανταποκριτού μας)

Δεν είναι η πρώτη φορά κατά την οποίαν εν Γαλαξειδίω ανασκαφαί παρ’ ιδιωτών ενεργούμεναι φέρουν εις το φως αντικείμενα αρχαίας τέχνης.

Προ ολίγου ακόμη γνωστός ενταύθα κύριος ενεργήσας ανασκαφάς κατά την θέσιν Παλαιογαλάξειδο, όπου πιθανολογείται η αρχαία Αιάνθη ανεκάλυψε σημαντικούς τάφους και εντός αυτών διάφορα αγαλμάτια, σαρκοφάγους και δύο αρχαϊκά κάτοπτρα, εξ εκείνων τα οποία ενθυμίζουν ότι η τέχνη και ο πολιτισμός δεν είναι αποκλειστικά προϊόντα της σημερινής εποχής.

ΜΕ ΤΟΝ ΦΑΚΟ ΤΗΣ NELLY'S

Γυναίκες και άντρες της περιοχής των Δελφών, ποζάρουν στον φακό της NELLY'S με τις παραδοσιακές τους ενδυμασίες, κατά την διάρκεια των Δελφικών εορτών το 1930.

ΕΝΑ ΕΡΓΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΠΟΤΕ.

Ο σιδηροδρομικός σταθμός του Μπράλλου.

ΑΠΟ ΜΠΡΑΛΛΟΥ ΕΙΣ ΙΤΕΑΝ

Το σιδηροδρομικόν τμήμα έλαβε παραγγελίαν παρά του πρωθυπουργού κ. Χαριλάου Τρικούπη, όπως προβεί εις μελέτας διά την κατασκευήν σιδηροδρομικής γραμμής από Μπράλλον θέσεως επικαίρου εν τω δήμω Δωριέων της Παρνασσίδος, όθεν θα διέλθη η από Πειραιώς εις Λάρισσαν γραμμή, εκ Μπράλλου δε θα κατέρχεται η νέα γραμμή εις Ιτέαν επί του Κρισαίου κόλπου.

ΤΡΥΓΟΣ ΣΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΛΟΥΚΑ

Μοναχοί της μονής του Οσίου Λουκά, τρυγούν τους αμπελώνες του μοναστηριού.

Σκόρπιες γνώσεις ναι, σκόρπια λόγια όχι.

[6^ο ]

Αρχαίες λέξεις και συμπεριφορές που μερικές κρατούν ακόμα.

Επιμέλεια Στάθης Ασημάκης  

·   ειρωνεία. Είναι: α) η προσποιητή άγνοια, β) το πείραγμα.

Τα είδη της ειρωνείας, ως πείραγμα, είναι τέσσερα (4): ο αστεϊσμός, ο μυκτηρισμός, ο σαρκασμός και ο χλευασμός. Συγκεκριμένα:

· αστεϊσμός. «Ἀστεϊσμός δέ ἐστί λόγος διασύρων, εὐαρμόστως συντεταγμένος». Αστείος, κυριολεκτικώς, είναι ο ευγενής και ευφυής, ως κάτοικος άστεως, σε αντίθεση προς τον άνθρωπο των αγρών, τον αγροίκον.

·   μυκτηρισμός. Ο δια των μυκτήρων (ρουθουνιών) εμπαιγμός.

· σαρκασμός. Κυριολεκτικώς: «ὁ σκληρός γέλως ἀποκαλύπτων τούς ὀδόντας, ἐν εἴδει σαρκοβόρου ζώου».

· χλευασμός. «Χλευασμός ἐστί λόγος μετά μειδιάματος προφερόμενος, ὡς ὅταν τόν ριψάσπιδα ἐπιγελῶντες ἀνδρεῖον πολεμιστήν λέγομεν».

·   βασκανία. Από το «φάεσι καίνω» φάη = οφθαλμοί, καίνω = φονεύω. Επομένως, βασκανία είναι ο φόνος με τα μάτια, το μάτιασμα που λέμε στη νεοελληνική. 

·  φθόνος. Η λύπη για τη χαρά του άλλου. Από το φθίνω = φθείρομαι. Πράγματι, όποιος φθονεί, φθείρεται. 

Ο ΕΝ ΧΑΙΡΩΝΕΙΑ ΛΕΩΝ

Ο Λέων της Χαιρώνειας πριν την αναστήλωση στα τέλη του 19ου αιώνα.