Ο ΓΕΡΟ ΤΣΕΛΕΠΗΣ ΨΑΛΛΟΝΤΑΣ ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΟ 1959

ΕΝΩ ΠΛΗΣΙΑΖΕΙ ΝΑ ΤΑ ΕΚΑΤΟΣΤΙΣΗ

ΗΡΘΕ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΓΙΑ ΝΑ ΨΑΛΗ

Τον Άη Βασίλη ο πρωτόγερος της Αράχωβας

ΟΙ ΓΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΦΙΛΙΕΣ ΤΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΞΕΝΟΥΣ

ΤΟ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ ΚΑΙ Η ΣΠΟΝΔΗ ΣΤΟΝ ΒΑΚΧΟ

Διά να αναγγείλη αύριον μετά των άλλων αοιδών την έλευσι του Αγίου της Καισαρείας και την ανατολή του 1960 έχει φθάσει από τα ψηλώματα του Παρνασσού ένας γέρος τροβαδούρος, στα χρονάκια εγγίζει ελαφρώς τον αιώνα. Ο ίδιος λέγει ότι είναι 90 χρόνων αλλά οι γνωρίζοντες υποστηρίζουν ότι τα έχει ήδη υπερβή.

Πρόκειται για τον γνωστό, γνωστότατο πρωτόγερο της Αράχωβας τον γέρο Τζελεπή, που κάθε τέτοια εποχή παρέα με τον σύντροφό του κατηφορίζει από το χωριό του για να καλοκαρδίση τους φίλους του στην πρωτεύουσα και στον Πειραιά λέγοντας με το τούμπανο και την πίπιζα τον Άη-Βασίλη.

Η Αράχωβα των Χριστουγέννων!

Μαυρόπουλος  Χρίστος

Φίλε... ξέρω,

κοντοζυγώνουν  τα  Χριστούγεννα,

και  λες  κάπου  να  πας. Κάπου  που  νά 'χει  εμορφιά, παράδοση, κι  απλότητα.

Κάπου  που  νά 'χει  φως  Λαμπρό  από  κεριά, γλυκόλαλο  καμπάνας  ήχο, κι  ένα  σωρό  φωνές  από  παιδιά  ν' αναριοκυματίζουν  στον  αγέρα, των  Χριστουγέννων  προσευχές  και  ψαλμωδίες!

Νά 'χει  χαμόγελα  στα  χείλια  των  ανθρώπων, ευχές  από  καρδιάς, αχνοζαχαρωμένα  χιόνια, μεζέδες, κοντοσούβλια, μπρούσκο  στη  φχέτα  το  κρασί, και  μια  Χριστουγεννιάτικη  αστροφεγγιά  γιομάτη  προσδοκίες!

Νά 'χει  κι  ένα  λεβεντογέροντα  με  τα  δικά  του  χούγια, και  πρόσχαρη  λαλιά, να  ξεκρεμάει  αγάλι-αγάλι  από  τον  τρόγυρο  των  χρόνων, των  καιρών, παλιά, χαρούμενα  ιστορήματα  να  σου  μελώνουν  την  καρδιά, μπροστά  στο  τζάκι  στη  φωτιά, και  σα  να  λες: "Αξίζει  η  ζωή  για  να  τη  ζεις, έστω  μονάχα  και  για  των  Χριστουγέννων  τη  χαρά!"

ΔΕΝ ΠΗΡΑ ΕΦΕΤΟΣ ΠΑΝΩΦΟΡΙΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Χρίστος Ε. Μαυρόπουλος

Χριστούγεννα κοντοζυγώνουν.

Σαλεύουν στους δρόμους οι ανθρώποι.

Παιδιά, φωνές, μουσικές, “αγάπη”, ονείρατα και λιγωμένα μάτια στις βιτρίνες των μαγαζιών.

Κι ο καιρός… όλο λέει να χιονίσει κι όλο το “συλλογιέται” κι απομένει φορτωμένος με άσπρα σύγνεφα ο ουρανός.

Κι ο καστανάς με τη φουφού, στου δρόμου τη γωνιά, η κοπελιά με τα παιχνίδια της στον πάγκο, στη γύρα ο σαλεπιτζής φωνάζοντας, ένας παρακεντές ακουμπιστός στον τοίχο του ραφείου, και στον μικρό τον καφενέ, κόσμος ν΄αλλάζει ευχές, να μπαινοβγαίνει βιαστικά και να πηγαίνουν, νάρχονται οι μισές!

Μυθοπλασίες!

6/12. Ασβός και Αλεπού!

Του Στέργιου Μπακολουκά

Είχαν εδαφικές διαφορές που κράταγαν  χρόνια. Απ’  τους παπούδες τους, ακόμα, καυγάδιζαν! Αν και η τροφή ήταν πλούσια  και αρκετή για όλους, ο τόπος για το σκάψιμο των λαγουμιών τους  παρέμενε λίγος.

Τα ισιώματα  που ήταν κατάλληλα για φωλιές, με σχετική ασφάλεια και ησυχία, στην από κει μεριά του ποταμιού στη Μπεχούβεση, στα ριζά της Κίρφις δεν ήταν  πολλά. Αυτός ήταν  ο λόγος που τούτοι δώ οι  ...ιδιοκτήτες,  μάλωναν  μεταξύ τους  πολλές γενιές πίσω! Για την κυριαρχία.        

  

Τα κτήματα των χωρικών σ’ αυτή την περιοχή, με τα λιόδεντρα, στα οποία παλιότερα υπήρχαν ακόμα και μποστάνια κι ανάμεσα πολλά καρποφόρα δέντρα,  κερασιές και μηλιές, μουσμουλιές και κυδωνιές, κορομηλιές, δαμασκηνιές και βυσσινιές, μαζί με κρεβατωμένες κληματαριές με μαύρα σταφύλια «αϊτονύχια» ή με κάτασπρη ραζακιά σταφίδα, είχαν πλέον παρακμάσει, γιατί ήταν σχετικά μακριά απ’ το χωριό και τα περισσότερα  είχαν εγκαταλειφτεί  από τους ιδιοκτήτες τους.  Ούτε  κλάδευαν, μήτε  λίπαιναν,  μηδέ τα έσκαβαν τα τελευταία χρόνια. Άλλωστε, είχαν αλλάξει και οι επαγγελματικές ασχολίες των κατοίκων.

Έλληνες σε τρία, με Καβάφη

Λέγεται συχνά για τους επιστήμονες και τους ποιητές ότι, όταν οι πρώτοι κατορθώνουν να κατακτήσουν κάποιες κορυφές  κάθιδροι, εκεί σ’ αυτές έχουν ήδη φτάσει οι δεύτεροι, πετώντας. Αυτό κι αν ισχύει  για τον παγκόσμιο πλέον ποιητή μας Κ.Π.Καβάφη, όπου αρκούν τρία μόνο δικά του ποιήματα, γραμμένα αντίστοιχα: το 1896, το 1930(;) και το 1894,για να περιγράψουν μετά από τόσα χρόνια και με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο την κατάσταση που βιώνει ο Έλληνας από την μεταπολίτευση μέχρι σήμερα και ίσως για πολύ καιρό ακόμα, και μάλλον με χειρότερες συνθήκες και μεγαλύτερους κινδύνους, στο μέλλον, για την ύπαρξή του.

Ι)Αδιαφορία - αστοχασιά - ασύγγνωστη αφέλεια -  αβελτηρία

Xωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αἰδῶ,

μεγάλα κ’ ὑψηλά τριγύρω μου ἔκτισαν τείχη.

Καὶ κάθομαι καὶ ἀπελπίζομαι τώρα ἐδῶ^.

ἄλλο δὲν σκέπτομαι - τὸν νοῦν μου τρώει αὐτή ἡ τύχη…

Διότι πράγματα πολλά ἔξω να κάμω εἶχον.

Ἄ…, ὅταν ἔκτιζαν τὰ τείχη πῶς νὰ μὴν προσέξω;…

Ἀλλά δὲν ἄκουσα ποτὲ κρότον κτιστῶν ἤ ἦχον,

Ἀνεπαισθήτως  μ’ ἔκλεισαν ἀπό τὸν κόσμον ἔξω.

«Τείχη»

Κ.Π. Καβάφη 

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΧΙΟΝΙ

Χρίστος Ε. Μαυρόπουλος

Με το πρώτο χιόνι, ξεχώρισαν τα ρίφια απ’ τ’ αρνιά!

Τα σπίτια τα μεγάλα, τα φωτεινά με τη «χρυσή» βολή τους, απ’ τ’ άλλα τα χαμόσπιτα του μέλανα ζωμού, του μεροκάματου και της αιώνιας λιτότητας.

Τα σπίτια με τους κήπους τους «κρεμαστούς» των  «μικρών Θεών», της εκσυγχρονιστικής μας κοινωνίας, απ’ τ’ άλλα των φτωχονυκοκοιραίων που δίνουν μάχες στις παλαίστρες της ζωής!

Πάντα με το πρώτο χιόνι, βγαίνουν παγανιά οι διαφορές και οι ανάγκες.

Εκεί αναμετριέται και το Σύστημα, το ίδιο κι η οργανωσιά του.

Τα έργα, οι φιέστες και τα μεγαλεία… του φτωχού η αντοχή και του γκουβέρνου το φιλότιμο… Οι «αυτοκρατορικές» οι κόντρες και οι θρησκευτικοί καυγάδες… Οι νεολαίοι με τα αδιέξοδά τους… Τα μιστά πούναι λειψά… Η ζωή που όλο ακριβαίνει… Οι εμιγκρέδες μιας Πατρίδας που θυσιάζεται σ’ ένα μεγάλο όνειρο!

Μυθοπλασίες!

5/5 . Τ’ Άλογα   και το  ...Καμπανάκι!

Του Στέργιου Μπακολουκά

Το τρικάταρτο ξύλινο ιστιοφόρο φόρτωνε εμπορεύματα στο λιμάνι έχοντας προορισμό την Κύπρο. Είχε πλευρίσει  την αποβάθρα του έβδομου ντοκ στον Πειραιά, με δεμένο το φλόκο και  μαζεμένα τα ξάρτια, τακτοποιημένα στη σειρά τ’ άλμπουρά του και χαλαρά δεμένη τη γάμπια  πάνω απ’ το κατάστρωμα. Η λαγουδέρα του ήταν ασφαλισμένη και οι κάβοι του καλά τεντωμένοι στις δέστρες της προβλήτας.

Ήταν ένα καλοκαίρι του μεσοπόλεμου, τον περασμένο αιώνα. Οι πλαϊνές φάλκες  που οδηγούσαν στ’ αμπάρια ήταν ανοιχτές και τα μαδέρια που ακούμπαγαν στο χώμα του ντοκ μάγκωναν γερά στα τουρέλα του πετσώματος του καραβιού, φτιάχνοντας έτσι μια μεγάλη και δυό μικρές εισόδους στο εσωτερικό του.

Οι ναύτες, άλλοι ξυπόλυτοι και άλλοι με σηκωμένα τα «μπούγενα» των παντελονιών τους πηγαινοέρχονταν βοηθώντας στο φόρτωμα, κάτω από τις διαταγές του ναύκληρου.  Είχαν δοθεί αυστηρές εντολές ασφαλείας από τον καπετάνιο, γιατί αυτή τη φορά το κυρίως φορτίο του καραβιού ήταν ιδιαίτερο και μάλλον επικίνδυνο. Θα μετέφερε στην Κύπρο καμιά πενηνταριά άλογα!

...ΘΑ ΒΟΥΒΑΘΟΥΝΕ ΟΙ ΟΥΡΑΝΟΙ!

Χρίστος Ε. Μαυρόπουλος

Χειμώνας του 2018!

Γκρίζες, θαμπές εικόνες κι ένας καιρός μουρλός.

Μια λιάζει, μια γκριζάρει,

και πιότερο απ’ όλα βρέχει.

Βρέχει… ως βρέχει ο Θεός! Τις άλλες, για 48ωρα!!

Κι η πόλη…Βενετιά.

Λούμπες και ποταμοί, καταστροφές εδώ κι εκεί κι όπου φτωχός κι η μοίρα του.

Και μες στον καφενέ, ρακές, καφέδες και μια καινούρια έγνοια στα σκαριά. Αυτή κι αυτά, που λεν’ για τα πουλιά!

«Πηγάσιοι δρόμοι»

Δημήτρης Ηλ. Ρεντίφης

«Πηγάσιοι δρόμοι»

Εκδόσεις ΓΚΟΒΟΣΤΗ, Αθήνα 2018

Οι «Πηγάσιοι δρόμοι» είναι το όγδοο (8^ο) κατά σειρά τυπωμένο έργο του εκλεκτού και διακεκριμένου φιλολόγου, Σχολικού Συμβούλου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης-έξοχου συγγραφέα, Δημήτρη Ηλ. Ρεντίφη. Έρχεται σε συνέχεια, χρονικά, του έργου του: «Κατεβαίνοντας το ποτάμι» (λογοτεχνικές μεταπλάσεις), σσ.304, Εκδόσεις Γκοβόστη, Αθήνα 2010 και αποτελεί δίδυμο με το έργο του: «Αποτιμήσεις» (κριτικά κείμενα), σσ.392, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2007.

To υπόψη έργο:«Πηγάσιοι δρόμοι», σσ. 568 είναι εκτός των άλλων μια πνευματική κιβωτός, που στέγασε και ταξιδεύει, πλέον, θαυμάσια κείμενα του συγγραφέα, γραμμένα μετά το 2010 και αφορούν, κυρίως, κριτικές, μάλλον εντυπώσεις του, αλλά και δοκίμια, αναφορικά με πνευματικά έργα άλλων ομοτέχνων του και όχι μόνον.

Περιέχει, επίσης, κείμενα που εκφωνήθηκαν χωρίς χειρόγραφο - η πρόσληψή τους έγινε αργότερα μετά από απομαγνητοφώνηση -σε εκδηλώσεις συλλόγων και συναντήσεις φίλων, συμμαθητών, συμφοιτητών και συναδέλφων του στη Μέση Εκπαίδευση,που κάποιες από αυτές τις συναντήσεις συνοδεύτηκαν και από φαγητό και ποτό, μερικές δε εξ αυτών και από μουσική και χορό, έτσι ώστε να είναι ευχαριστημένος όχι μόνο ο Απόλλωνας, αλλά και ο Βάκχος Διόνυσος καθώς  και οι Ελικωνιάδες Μούσες: Ευτέρπη και Τερψιχόρη.

Μυθοπλασίες!

4/12. Ρέκβιεμ!

Ένα παραμύθι δίχως όνομα, στο τέλος του οποίου ο καθένας μπορεί να προσθέσει τα δικά του συμπεράσματα!

Του Στέργιου Μπακολουκά

    Το μεγάλο αγροτόσπιτο στην κάτω συνοικία του χωριού ήταν το τελευταίο πριν την εξοχή. Ένα πέτρινο, δίπατο  κτήριο δέσποζε στο χώρο, που μπροστά του απλωνόταν ένα μικρό χωράφι τριγυρισμένο από ένα χαμηλό μαντρότοιχο.

Στη μια άκρη του χωραφιού υπήρχε ένας μικρός στάβλος, όπου φιλοξενούνταν αρκετά οικόσιτα ζώα και στην αντίθετη άκρη καλλιεργείτο ο λαχανόκηπος της οικογένειας. Πέντε-έξι κότες κι ένας κόκορας, μια προβατίνα και μια γίδα, καθώς και μια αγελάδα έβοσκαν αμέριμνα εκεί. Ένα γερό σκληραγωγημένο μουλάρι μπαινόβγαινε στο στάβλο, χωρίς να είναι δεμένο, απολαμβάνοντας τη ζωή του, γιατί  είχε πλέον  μερική απασχόληση.

Οι ιδιοκτήτες του σπιτιού και των ζώων, μετά από πολύ δουλειά και αρκετό χρόνο και κόπο, καθώς και από συνετή διαχείριση, τα είχαν καταφέρει οικονομικά συσσωρεύοντας αρκετό βιός, έχοντας επάρκεια τροφής, όχι μόνο για τους ίδιους, αλλά και για τα ζώα του σπιτιού, που και αυτά είχαν δουλέψει σκληρά, για να μπορούν τώρα να ζουν αρμονικά με λιγότερη δουλειά, λιγότερο κόπο  και αφθονία αγαθών. Το κάθε ζώο απολάμβανε την ευτυχία της ατομικής και οικογενειακής του ζωής, χωρίς να νοιάζεται για τα προβλήματα των άλλων. 

"Τ' Αγιου Δημητριού το γαϊδουροκαλόκαιρο"

Του Γεωργίου Οικονόμου

Το φθινόπωρο είναι ίσως η πιο μυστηριώδης και ιδιόμορφη εποχή του χρόνου. Είναι μια περίοδος μελαγχολική, επειδή πλησιάζει ο χειμώνας, καθώς η φύση ολόκληρη, κουρασμένη απ’ την ένταση του καλοκαιριού και της άνοιξης, αρχίζει να καταρρέει, να σωριάζεται κατάχαμα σαν αρχίσουν τα φύλλα να πέφτουν και τα μαύρα σύγνεφα να σκοτεινιάζουν τη φύση.

Απ' την άλλη όμως  δίνει τόσες ομορφιές με διαφορετικό εντελώς χαρακτήρα. Με τα γλυκά σταφύλια του, τα ξινά και τα μήλα του - που γεμίζει όλη η φύση - τους τρύγους και τις γιορτές του σταφυλιού… Μια εποχή που μας δίνει και αισιοδοξία για τη συγκομιδή, που θα βοηθήσει σε ένα εύκολο ξεχειμώνιασμα. Ο καιρός πότε θυμίζει καλοκαίρι και πότε τον επερχόμενο χειμώνα.

1956: ΤΡΥΓΟΣ ΣΤΑ ΠΑΡΑΞΕΝΑ ΑΜΠΕΛΙΑ ΤΗΣ ΑΡΑΧΩΒΑΣ

ΠΑΝΩ ΣΤΟΥΣ ΓΚΡΕΜΟΥΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΕΤΡΩΔΕΙΣ ΠΛΑΓΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ - ΤΑ ΜΑΥΡΑ ΚΟΡΥΦΙΑ ΜΕ ΤΙΣ ΤΡΑΓΑΝΕΣ ΡΩΓΕΣ ΚΑΙ ΓΛΥΚΥΤΑΤΑ «ΑΕΤΟΝΥΧΙΑ» - ΚΡΕΒΑΤΙΝΕΣ ΣΤΑ ΛΙΑΚΩΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΠΑΛΚΟΝΙΑ

ΝΑ ΠΩΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΥΝ ΣΤΟΝ ΠΑΡΝΑΣΣΟ

Οκτώβριος 1956

Του κ. ΓΙΑΝ. Α. ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΥ

Άρχισεν ο τρύγος στους κάμπους της Αράχωβας!

Τέλος Οκτωβρίου, αρχές Νοεμβρίου κι’ ακόμα… Καλάθια γεμάτα σταφύλια και τα πατητήρια σ’ οργασμό. Τρεις, πάνω κάτω, μήνες μετά την Αττική και τα νησιά. Τέσσερους μετά την Κρήτη…

Θέλετε να παρατείνετε την καλοκαιρινή εντύπωση και τη γλύκα του φθινοπώρου; Πηγαίνετε στην καρδιά του χειμώνα στην Αράχωβα!

ΚΑΘΕΤΟΙ ΚΑΜΠΟΙ… ΚΑΡΦΩΜΕΝΑ ΚΛΗΜΑΤΑ

Οι αμπελώνες της Αράχωβας!

Σε υψόμετρον από 700 – 900 μέτρα. Στα σύννεφα!

Γκρεμοί τεράστιοι. Βράχοι επιβλητικοί, χαράδρες τρομακτικές στις πλαγιές και στην κορυφογραμμή του Παρνασσού. Εκεί, στα απίθανα αυτά σημεία, εκεί που φοβάται το βλέμμα να πέση, εκεί είναι τα αραχωβίτικα αμπέλια.

ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΔΡΟΜΟΣ…

Χρίστος Ε. Μαυρόπουλος

Όλα είναι δρόμος,

κι όσο και πιο μακρύς ο πηγαιμός,

τόσο και πιο πολλές οι θύμισες.

Οι θύμισες

π’ ανάβουνε σαν τα κεριά μες στο φεγγί μου,

και μου λιανίζουν αγάλι-αγάλι την καρδιά!

Μιλώ

για τη ζωή, για τη δουλειά, για το ψωμί,

στα φακοχώραφα του Λιβαδιού, στον όργο του μαυράγανου

σταριού, των λαθουριών, του κριθαριού, των ρεβυθιών…

Τη στρατιά της αγροτιάς,

στη γέννα του ψωμιού και της χρυσής ελπίδας!

Μιλώ

για των προβάτων το χορό στις καλαμιές,

το δρόμο του μαλλιού, την άνοιξη της “φορμαγέλας”,

το μυστηριακό το πήξιμο της “φέτας”,

τα μικροκάλυβα, τις στάνες,

και τις περιστασιακές ταβέρνες, που σκάρωναν

τεχνίτες του μεζέ και του κρασιού!

Μυθοπλασίες!

3/12       Η βέργα έχει δύο άκρες!

Του Στέργιου Μπακολουκά

Ήταν μεσόκοπος, ψηλός, ευθυτενής και  καλοβαλμένος, με σοβαρό ύφος και  αξιοπρεπή συμπεριφορά. Είχε αραιά κάτασπρα ίσα μαλλιά, χτενισμένα προς τα πίσω και ανοιχτόχρωμο δέρμα. Με δυο λόγια παρέμενε ένας καλοβαλμένος  άντρας, αν και τα χρόνια είχαν περάσει. Δυο πράγματα δεν τον είχαν εγκαταλείψει, η κομψότητα της εξωτερικής του εμφάνισης, που τον έφερνε ηλικιακά μικρότερο απ’ ότι ήταν και που ναι μεν αυτή η νιότη πάντα είναι εφήμερη, όμως μερικούς ανθρώπους, όπως αυτόν,  τους ακολουθάει για πολλά χρόνια, ακόμα και όταν γερνάνε, προσδίνοντας σ’ αυτούς  στο τέλος, σαν «κύκνειο άσμα» μια αρχοντιά και μια επιβλητικότητα, κάνοντάς τους να ξεχωρίζουν. Το δεύτερο ήταν το ….χιούμορ του, που ήταν γραμμένο στο πετσί του και του είχε γίνει  χούι. Φαινόταν ότι πρώτα θα έβγαινε η ψυχή του και ύστερα αυτό θα τον εγκατέλειπε.

Η αριστοκρατική του εμφάνιση ακτινοβολούσε στην αγορά, της οποίας ήταν ακόμα ένα από τα ενεργά μέλη της. Το ιδιαίτερο χιούμορ του ξεπερνούσε τα σύνορα του παζαριού, κάνοντάς τον γνωστό  σε όλο το  χωριό για της «πλάκες» του που, αν και πολλές φορές ήταν   …χοντρές, πάντα ήταν πετυχημένες.

Το μαγαζί του, χωρίς να έχει σπουδαίο εξοπλισμό και χωρίς να καταλαμβάνει μεγάλη επιφάνεια,  βρισκόταν σε κεντρικό σημείο. Το αντικείμενο της δουλειάς του ήταν να φτιάχνει και να πουλάει γιαούρτια.

Προσφυγόπουλο από τη Λιβαδειά της Επανάστασης του 1821 ο πρώτος Έλληνας βουλευτής στο Αμερικανικό Κογκρέσο

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς.

«Ο συνταγματάρχης κ. Λούκιος Μίλλερ είναι ο πρώτος Έλλην καθιστάμενος μέλος του κοινοβουλευτικού σώματος εις τας Ηνωμένας Πολιτείας». Η ολιγόλογη αυτή είδηση, που δημοσιευόταν τον Ιούλιο 1891 στις ελληνικές εφημερίδες, έκρυβε ένα ανθρώπινο δράμα, το μεγαλείο ενός ολόκληρου λαού, αλλά και την υπέροχη διάσταση του φιλελληνισμού, του σημαντικότερου ίσως κινήματος αλληλεγγύης που γνώρισε η ανθρωπότητα. Ο «κ. Λούκιος Μίλλερ» ήταν ο αγνώστων λοιπών οικογενειακών στοιχείων Λουκάς από τη Λιβαδειά. Ο πατέρας του δολοφονήθηκε από τους Τούρκους κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 και η μητέρα πήρε τα δύο αγόρια της και τράβηξε κατά το Ναύπλιο –πρωτεύουσα των επαναστατημένων ακόμη Ελλήνων– για να επιβιώσει. Ωστόσο, από τις κακουχίες έφυγε από τη ζωή και η μητέρα, αφήνοντας πίσω της τα δύο αγόρια, τον 10χρονο Αναστάσιο και τον 4χρονο Λουκά. Δύο από τα χιλιάδες ορφανά της Ελληνικής Επανάστασης που λιμοκτονούσαν ξυπόλυτα στους δρόμους.

Μ’ αρέσει ναμαι ’δω!

Του Χρίστου Ε. Μαυρόπουλου

Στο “ποτάμι” της Πατρίδος μου!

Δίχως σανίδα… δίχως βάρκα και κουπιά.

Μέσ’ στο νερό.

Στα βύθη και πότε στον αφρό.

Έτσι μας λεν αυτοί που “ξέρουν”, πως νιώθεις στα ίσια τη ζωή!

Όταν τσαλαβουτάς!

Όταν ’νειρεύεσαι, ζυμώνεσαι και όταν ταξιδεύεις!

Κι όμως.

Μυθοπλασίες!

2/12.   Τα λάθη έχουν κόστος, τ’ αγαθά θέλουν κόπο

και η  ελευθερία μάχες!

Του Στέργιου Μπακολουκά

     Το ψηλοτάβανο αρχαίο μπακάλικο του μπάρμπα Κώστα, καταμεσής στην αγορά του χωριού, διέθετε όλα τα ….καλούδια! Τσουβάλια από όσπρια, ντάνες ζυμαρικών, σακούλες με ρύζια,  σχοινιά, παστοί μπακαλιάροι και αντζούγιες, κονσέρβες και πελτέδες, εδώδιμα και αποικιακά κάθε μορφής, ήταν αραδιασμένα στο ξύλινο  πάτωμα και τα ράφια του. Είχε και υπόγειο, που χρησίμευε ως αποθήκη, στο οποίο κατέβαινες από μια στρογγυλή σανιδένια, τριζάτη σκάλα στο βάθος της αίθουσας.

      Σ’ αυτό το κατώγι του παλιού  μπακάλικου είχε στήσει το τσαρδί της και είχε  βρει «το μήνα που θρέφει τους έντεκα», μια οικογένεια ποντικών, που με την πάροδο του χρόνου και την καλοπέραση, ……αυτοαπέκτησαν και τίτλους ευγένειας αριστοκρατικής καταγωγής!

Η φθινοποριάτικη νότα

Του Ηλία Λιάκου

   Οι πρώτες αντάρες άρχισαν να χαϊδεύουν το γεροντόβραχο και τον Τσάρκο. Οι πρώτες δροσιές ραντίζουν τη γη στα ψηλώματα. Τα φύλλα άρχισαν να εγκαταλείπουν τα δένδρα κιτρινισμένα κι ατροφικά.

   Πάει πια το καλοκαίρι, πάει η ξενοιασιά. Όλοι πίσω γύρισαν, ο καθένας στη δουλειά του, ανανεωμένος από την καλοκαιρινή ξεκούρασι. Ο γεωργός συγυρίζει τα σύνεργά του, γιατί πολλές δουλειές τον περιμένουν, εληές, οργώματα, τρύγος… Ο τσοπάνης κοιτάζει με γλυκειά μελαγχολία τη μουντή δύση και γεμίζει τις πλαγιές με απόηχα κι αντίλαλους νοσταλγικούς, που θα καταχωνιαστή, χειμώνα ολάκερο, στο μαραζιάρη κάμπο. Ο υπάλληλος κι ο τεχνίτης θ’ αρχίσουν πάλι το κυνήγι του χρόνου…

ΓΡΑΜΜΑ ΑΠ’ ΤΟ ΒΟΥΝΟ

ΤΟΥ  ΦΟΙΒΟΥ ΔΕΛΦΗ

ΙΟΥΝΙΟΣ 1940

Ένα γράμμα με σταμάτησε πάλι σήμερα, μου λέει για τις χαρές και τις ξέγνιαστες ώρες της εξοχής, μου το στέλνει ο φίλος μου ο Αντρέας ο Ζηνέλης απ’ τους Δελφούς, που τόγραψε στα γόνατα πάνω σ’ ένα καραούλι του Παρνασσού. Δεν είναι ένα συνηθισμένο γράμμα, το γράμμα του φίλου μου, είναι ένας κόσμος ολάκερος, αγνός και παρθενικός. Το περίμενα τώρα και τόσον καιρό, μου το είχε υποσχεθεί, μόλις θ’ ανέβαινε στο βουνό. Σαν να μάντευε την αγωνία μου δεν άργησε και τόσο πολύ. Ήρθε απάνω στην ώρα. Το φάκελλο φέρνει τα ίχνη της βροχής απάνω του, απ’ τις συγνεφιασμένες «μπουλμπιριές», τα ίχνη της περιπέτειας ώσπου να ρθεί σιγά-σιγά απ’ τη μάνα του Ουρανιώ στο χωριό.

Πίσω διαβάζει κανείς λακωνικά τον αποστολέα του: Β.Β. Δελφοί=βασανισμένος βοσκός. Τούτο είναι το ψευδώνυμο του μπιστικού. Ο πατέρας του, ο μπάρμπα-Νικόλας, είναι ο αρχιτσέλιγγας του Καστριού. Ο Αντρέας κι’ ο Θύμιος ακολουθάνε το προβατοκοπάδι. Φέτος μούλεγε για το καινούριο τσοπανόσκυλο που πήρανε. Του Αντριγιά η ζωή περνά με διαβάσματα και με τεχνουργοσκαλίσματα, είναι ο νεροκουβαλητής κι’ ο μάγειρας της στάνης.

Μ’ ΑΡΕΣΕΙ ΝΑ ΟΝΕΙΡΕΥΟΜΑΙ…

Χρίστος Ε. Μαυρόπουλος

Μ’ορθάνοιχτα τα μάτια και λάσκα τις ανασαιμιές μου.

Αργά να μπαινοβγαίνει ο αγέρας στο κορμί μου κι αυτό αγάλι-αγάλι να δουλεύει σαν εκείνες τις παλιές, καλές τις μηχανές, που βγάζαν μεροκάματα με ρέγουλα κι αγόγγυστα για χρόνια, για καιρούς.

Δίχως ‘’στριγγλιές’’ και γρούζματα!

Δίχως πολλά λαδώματα και φύσια με καλώδια, που ανεβάζαν τις στροφές και τους λογαριασμούς.

Μ’ ένα απλό μονάχα κι ανάριο τρίξιμο ν’ ακούγεται απ’ τον ιμάντα της καρδιάς μου, έτσι που θα σβουρίζει ανάμεσα στις μηχανές της γής!

Μυθοπλασίες!

1/12. Των αλλωνών τα βάσανα, δύσκολα προσεγγίζονται! 

Του Στέργιου Μπακολουκά

   Το καλογεροπαίδι, διαφεντεύοντας τη μοίρα του και σίγουρο για την ευόδωση της αποστολής του, σταλμένο από τον εθνεγέρτη Ησαΐα Σαλώνων στις αρχές τις επανάστασης του 1821,  χωρίς να κοιτάξει πίσω του, ακολούθησε το δρόμο που διαγραφόταν μπροστά του, μέσα από την πρωινιάτικη αχλή, προς τον όγκο του Παρνασσού.

Έφυγε από την Άμφισσα, στα δυτικά, και  τράβηξε προς το μοναστήρι της Αγίας Ιερουσαλήμ πάνω από τη Δαύλεια, ανατολικά.  Είχε εντολές να μεταφέρει ένα άκρως εμπιστευτικό μήνυμα στον ηγούμενο της μονής που αφορούσε στην επανάσταση.

Αυτός ήταν ο λόγος που εκείνος, τον πρόσταξε να διαλέξει  όχι  την κανονική στράτα ανάμεσα στα χωριά, γύρω από τα ριζά του Παρνασσού, αλλά να διασχίσει το βουνό, χειμώνα καιρό, ακολουθώντας τ’ αμυδρά καλοκαιρινά σύρματα(στενά μονοπάτια) των τσοπάνηδων και των κοπαδιών τους, που κρυφοφαίνονταν κάτω απ’ το χιόνι.

Χωρίς χάρτη - που να βρεθεί εκείνη την εποχή - και χωρίς προμήθειες, παρά μονάχα με ένα ταγάρι, που είχε μέσα ένα ξεροκόμματο και ένα μικρό  δερμάτινο «σκοπλάκι»(μικρό ασκί) με νερό, τράβηξε τον ανήφορο. 

ΕΝΑ ΚΟΡΙΤΣΙ ΣΤΟ ΦΩΣ

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Το Αυγουστιάτικο μελτεμάκι ίσα που ανάσαινε και μια λούνα απ’ τα μαλλιά της χάϊδεψε το σταρόχρωμο πρόσωπό της. Σήκωσε ανάλαφρα το χέρι της και πάσχισε να βάνει τάξη στο ξανθό χείμαρο των μαλλιών της. Παιχνίδισε το ολόλευκο φόρεμά της σε τούτη την κίνηση και μια αχνή καμπύλη φάνηκε κοντά εκεί στη μέση της να πάλλεται για λίγο, μα τόσο λίγο, όσο ακριβώς κρατάει ένα δειλό φιλί!

Άδολα Χρόνια!

Του Στέργιου Μπακολουκά

Ο Αλωνάρης είχε μεσιάσει και οι φακές, χειράδες - χειράδες, ήταν απλωμένες στα  στρογγυλά πέτρινα αλώνια έξω από κάθε καλύβι για να λιαστούν, να ξεραθούν και να τις πατήσουν τα ζα.

Ύστερα, οι χωριάτες αφού θα τις λίχνιζαν με τις ελαφριές, μεγάλες ξύλινες πιρούνες, θα μάζευαν τον καρπό τους και θα τον αποθήκευαν σε σκιερό και δροσερό μέρος, για να τον καταναλώσουν το δύσκολο χειμώνα, που  σε τούτα δω τα μέρη  πάντα έπεφτε βαρύς.

 Ήταν και άλλα γεννήματα απλωμένα γύρω από τα πετρωτά, περιμένοντας να πάρουν τη σειρά τους, για ν’ αλωνιστούν: ρεβίθια, λαθούρια και ρόβη.

Τ’ άχυρα για τα φάκνα  των ζώων, είχαν δεθεί ήδη σε μπάλες με τα κασόνια - καλούπια και ήταν ποστιασμένες μέσα στα καλύβια μαζί με  το τριφύλλι. Όσες δεν χώραγαν στο εσωτερικό τους, οι ζευγίτες  τις είχαν  τακτοποιημένες και σκεπασμένες καλά στο πίσω μέρος των χαμόσπιτων, ασφαλισμένες, όμως, από τη βροχή.

Μπροστά απ’ το μικρό οικισμό, με τα πέτρινα χαμηλά σπιτάκια, τα καλύβια, απλωνόταν ο κάμπος του οροπέδιου. Ωχροκίτρινος ύστερα από το θερισμό των σπαρτών, γυμνός και μουδιασμένος,  λαγοκοιμόταν κάτω από το καυτό πλατύγυρο καπέλο τ’ ουρανού.

Απ’ τα ριζά των βουνών τριγύρω, κάθε πρωί πριν βγει ο ήλιος  και τ’ απόγευμα μετά που έπεφταν τ’ απόσκια, σιγά - σιγά άρχιζαν να βοσκάνε τον τόπο, τα πρώτα κοπάδια από τα γιδοπρόβατα που είχαν κατεβεί από τον Παρνασσό.

Ξεχωρίσματα; Για ...ανταμώματα;

Του Στέργιου Μπακολουκά

Είμαστε συγχωριανοί και σχεδόν συνομήλικοι. Έχουμε αμοιβαία αισθήματα σεβασμού και εκτίμησης. Τον συνάντησα τυχαία, μετά από πολύ καιρό, να πίνει τον καφέ του στο μπαράκι ενός κεντρικού βιβλιοπωλείου. Αν και είχε «γεράσει» δεν είχε κόψει τη συνήθεια να επισκέπτεται τακτικά, ακόμα και μόνο για καφέ, αυτούς τους χώρους στο κέντρο της Πόλης, όπως μου είπε. Με χαιρέτησε εγκάρδια και με υποχρέωσε να παραγγείλω καφέ.

-Δεν θα τ’ αγοράσω όλα, απολογήθηκε γελώντας, όταν είδε ότι παρατηρούσα τη στοίβα από τα βιβλία που είχε απιθώσει στο τραπέζι μπροστά του.

-Μεγαλώσαμε! Θαύμασε! Και στη συνέχεια με μελαγχολικό ύφος διαπίστωσε αναφερόμενος, από ευγένεια, μόνο στον εαυτό του!

-Τώρα πλέον ο χρόνος μου ‘‘μάζεψε’’ και δεν έχω καιρό για χάσιμο, γι’ αυτό είμαι πολύ επιλεκτικός ακόμα και στο διάβασμα. Όμως μου αρέσει που και που να κάνω τη βόλτα μου εδώ, και πίνοντας τον καφέ μου, να ξεφυλλίζω πολλά από αυτά τα βιβλία και μερικές φορές ν’ αγοράζω ένα δυο!

Ύστερα από λίγη ώρα, η συζήτηση για το  «Χωριό», ήρθε καταληκτικά ως σημείο αναφοράς. Συμφωνήσαμε ότι συμμετείχαμε και οι δυο  σε νοσταλγικά «νεφελώματα» εξ αιτίας του. 

Ευφυείς(?), σίγουρα άσοφοι.

Για έναν προσεκτικό παρατηρητή που θα ανατρέξει στην ελληνική ιστορία από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα,ένα  πράγμα είναι βέβαιο^. δεν πρόκειται να βαρεθεί!… Διότι οι εκπλήξεις θα έρχονται να προστεθούν η μια  στην άλλη αδιάκοπα, λίγες φορές οι ευχάριστες,  περισσότερες,όμως,οι δυσάρεστες έως και τραγικές. Λίγοι οι θρίαμβοι, περισσότερες οι πανωλεθρίες. Μοιάζει σαν θαύμα ότι εμείς οι Έλληνες ακόμα υφιστάμεθα επί της γης.

Αυτό το πάνω - κάτω, η άνοδος και η πτώση, σίγουρα δεν έχει να κάνει μόνο ή κυρίως με  εξωτερικούς παράγοντες, όπως πολλοί θέλουν να πιστεύουν ή τους βολεύει να πιστεύουν, και   υποστηρίζουν ότι τάχα φταίνε οι αλληλλοτομίες στην ευαίσθητη περιοχή μας^.καθότι ο τόπος μας βρίσκεται στο σημείο τομής Ανατολής και Δύσης,στο σημείο τομής Βορρά και Νότου, στο σημείο συνάντησης πολιτισμών,αλλά και συμφερόντων των μεγάλων, είναι το πέρασμα ορδών, στρατών και λοιπού κόσμου.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ - 1934 Η ΜΕΓΑΛΗ ΦΩΤΙΑ ΣΤΗΝ ΚΙΝΕΤΑ

25 Ιουλίου 1934. 84 ακριβώς χρόνια μέχρι σήμερα, στην εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ" διαβάζουμε για μια μεγάλη πυρκαγιά που ξέσπασε στην Κινέτα. Η φωτιά κατέστρεψε 10.000 στρέμματα δασικής έκτασης, και όπως μαθαίνουμε το δάσος της Κινέτας αποτελούταν από 20.000 στρέμματα και ήταν παλιό βασιλικό κτήμα. Στο άρθρο αυτό της εφημερίδας μαθαίνουμε επίσης, ότι δεν ήταν η πρώτη φορά που είχε ξεσπάσει φωτιά στο σημείο εκείνο. Το 1922 ένας φύλακας  έβαλε φωτιά για να καπνίσει.... ένα φίδι στη φωλιά του!!! και κάηκαν 300 στρέμματα δάσους, καθώς επίσης μαθαίνουμε ότι πολλές φορές ξέσπασε φωτιά από σπινθήρες του σιδηροδρόμου Πελοποννήσου και από ποιμνιοστάσια που βρίσκονταν στην περιοχή. 

«Η απλοϊκή, η απροόδευτη ζωή, η αρχέγονη….»

ΣΤΗ ΣΤΡΟΥΓΚΑ

Μέσα στις χαράδρες και τους απόκρημνους βράχους της Κίρφης ακούγονταν τα ισχυρά του τσοπάνου σφυρίγματα και οι σαλαγές: «φίου, φίουου, τσαπ τσαπ, χω, χωω, χωωω…». Σουρτάρα τα γίδια τα μαύρα με τα πολλά κουδούνια πλησίαζαν τώρα στη στρούγκα. Τα απαχάσματα που άφηναν οι φωνές του τσοπάνου με είχαν πλανέψει και νόμισα ότι πολλοί τσοπαναραίοι εσαλαγούσαν τα γίδια στη στρούγκα – δεν ήτο άλλος παρά μονάχα ο Στάθης. Ψηλός και κατακόκκινος, με την λερή φουστανέλα, με την μακριά αγκλίτσα στο χέρι, έφερνε τα πολυκούδουνα γίδια.

Τα γίδια πλησίασαν στη στρούγκα, την οποία ο Στάθης είχε σκεφτεί να φτιάσει κάτω σε δύο θεόρατα έλατα για να χρησιμεύουν ως στηρίγματα, ως δοκοί γύρω από τη στρούγκα, και εις τα οποία είχε τεθεί ο φράκτης της στρούγκας.

Με ένα μεγάλο, ανήσυχο και σκονερό ποδοβολητό, μέσα στο κρούγκου-κρούγκου των κουδουνιών που χτυπούσαν άτακτα, μπήκαν τα γίδια στη στρούγκα. Με δύο σάλτους ο Στάθης πετάχτηκε μπροστά σαν σταυραετός στο στρουγκόλιθο με την καρδάρα στα χέρια. Εκάθησε, βάζει ανάμεσα στα δυο του σκέλη την καρδάρα και αρχίζει το άρμεγμα.

Καλοκαιρινή Παρεκτροπή!

Του Στέργιου Μπακολουκά

     Τρία φαρδιά σκαλοπάτια όλα κι όλα κι ένα κεφαλόσκαλο,  μπροστά απ’ τη  μονόφυλλη  οξώπορτα του πέτρινου σπιτιού, στο πλάι ακριβώς της ευρύχωρης δίφυλλης κατουγιόπορτας , ήταν το παλκοσένικο της καθημερινής, απογευματινής σύναξης των γυναικών της γειτονιάς.

     Σ’ αυτά τα σκαλοπάτια μαζεύονταν,  κάθε  γιόμα   και  ψυχαγωγούνταν, ανταλλάσοντας  νέα,  ή ξομπλιάζοντας  τα ….κατ’μέρια (αρρώστιες- προβλήματα) των συγχωριανών τους, εκείνα τ’  ατελείωτα απόβραδα  του καλοκαιριού στην Αράχοβα. Σ’ αυτή την καθημερινά επαναλαμβανόμενη συνάντηση των γυναικών,  τη δεκαετία του εξήντα,  δεν είχαν θέση ούτε άντρες ούτε παιδιά μεγαλύτερα από νήπια.

      Άλλωστε  οι άντρες, είχαν άλλες σκοτούρες στο κεφάλι τους, ενώ οι μικροί…. σαϊτάνιδες , ένιωθαν,  σαν  το χιόνι  στον …κόρφο τους, την δυνατότητα  να καθίσουν, έστω και για λίγο,  κάτω από την επιτήρηση των μανάδων τους.  Ήξεραν πολύ  καλύτερα παιχνίδια να περάσουν την ώρα τους μακρύτερα, παρά το είχαν να πειθαρχούν στις προσταγές και τον έλεγχό  τους.  Βεβαίως  ούτε αυτές τα ήθελαν μέσα  στα πόδια τους, να βουρλίζονται γύρω-γύρω φωνάζοντας  σαν  …μεμκάδες (έντομα με χαρακτηριστικό, δυνατό ήχο, μπούμπουρες) στο  ….τσουκάλι, δαιμονίζοντάς τες.

1921: ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΟΝ ΟΣΙΟ ΛΟΥΚΑ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΠΟΔΕΣ ΤΟΥ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ

Εις τα κελλία των πατέρων σπινθηροβολεί το τζάκι. Αρχοντικήν παλαιοσύνην αποπνέουν τα κατοικούμενα κτίρια, τα οποία παριβάλλουν τον ναόν. Η μονή φανερώνει την μακράν ιστορίαν της από τα οικοδομήματά της. Αλλά είνε εγκαταλελειμμένα και έχουν θολωτόν τύπον, αλλά κτισμένα επί παλαιών, αλλά είνε νεώτερα τετράγωνα, κοινά σπίτια. Στηρίγματα συνδέουν οικήματα με τον ναόν, όστις θα έπιπτε χωρίς αυτά. Σώζονται όμως όλα τα αρχικά της ιδρύματα, από το παλαιόν μαγειρείον έως τα αρχαιότερα κελλία, χρησιμοποιούμενα δι’αποθήκας. Η παλαιά βρύση έχει μετατοπισθή. Ο μόνος διατηρούμενος εκ των τριών πύργων, εις την ανατολικήν είσοδον της μονής, έχει γίνη κωδωνοστάσιον και τούτο μετεβλήθη εις ωρολόγιον. 

1896: ΤΟ ΝΗΜΑΤΟΥΡΓΕΙΟ ΣΤΡΑΓΚΑ ΣΤΗ ΛΙΒΑΔΕΙΑ

ΝΕΟΝ ΚΛΩΣΤΗΡΙΟΝ ΕΝ ΛΕΒΑΔΕΙΑ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ LORD BROTHERS

Εν Λεβαδεία λειτουργούσιν ήδη τέσσαρα κλωστήρια, ων την πρώτην θέσιν κατέχει το του βουλευτού της ομωνύμου επαρχίας κ. Ι. Λάππα. Εις ταύτα προστίθεται και πέμπτον, το οποίον απεφάσισε να ιδρύση επιχειρηματίας συμπολίτης ευδοκίμως επιδιδόμενος εις εμπορικάς επιχειρήσεις, ούτος δ’είνε ο κ. Ευθύμιος Στράγκας, ος μετά μακράν μελέτην εισέρχεται πλήρης ελπίδων εις την επιχείρησιν ταύτην, ην θέλει στέψη επιτυχία.

Ο κ. Στράγκας προτίμησε να εγκαταστήση το εργοστάσιόν του εν Λεβαδεία διά δύο κυρίως λόγους. Εις τα πέριξ της Λεβαδείας καλλιεργούνται ως γνωστόν τα 4)5 του εν Ελλάδι παραγομένου βάμβακος, συνεπώς την πρώτην ύλην δεν θα εισάγη άλλοθεν αλλά θα ευρίσκη εν τω τόπω, τούτω δ’είνε μέγα πλεονέκτημα διά πάσαν βιομηχανικήν επιχείρησιν. Εκτός τούτου ο κ. Στράγκας διά την κινητήριον δύναμιν δεν θα δαπανά ουδέ λεπτόν, καθ’όσον θα χρησιμοποιήση τα διαρκώς ρέοντα ύδατα του ποταμού Ερκίνου κατά την θέσιν Τροφώνιον και ούτω θα έχη ελάσσονα δαπάνην διά την παραγωγήν των νημάτων.

Η Άνοιξη έκαμε τον ανήφορο!

Του Στέργιου Μπακολουκά

          Ο Μάιος σώθηκε κι ο Ιούνιος πήρε τη θέση του,  φέρνοντας ζέστη και θερισμό στα σπαρτά του κάμπου. Άρχισε να παίρνει ο τόπος  κείνο το αρρωστιάρικο αχυρί χρώμα που σε γεμίζει απογοήτευση.  Όμως, η μαγιάτικη άνοιξη δεν το ’βαλε κάτω, παρά πήρε πόδι κι έκαμε τον ανήφορο για τα ψηλώματα με καινούρια χαμόγελα, χύνοντας δεξιά και ζερβά, χωρίς πρόβες, πάλι κίτρινα, αλλά φωτεινά τούτη τη φορά, στην ανηφοριά της «Χτούπας» και σ’ όλο το δρόμο για την Αράχοβα.

Πράγματι, οι κατακίτρινες αγκαθωτές σπαρτιές, γεννιούνται στην «Τσέρεσι» και στη «Στενή», ανδρώνονται ως το «Ζεμενό», απαγκιάζοντας μέσα στην αγκαλιά του «Σπέτζου», κι από κει διαχέουν   χρώματα κι αρώματα ως απάνω στα «Καρούτια» και στις παρυφές της Αράχοβας.

1921: ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΤΙΘΟΡΕΑ

Από τους αρτιώτερον σωζομένους πύργους του μακρού τείχους της Τιθορέας είνε ο εις το κάτω μέρος του χωρίου Βελίτσης. Είνε διώροφος. Ωραία οικοδομή εκ μεγάλων τετραγώνων λίθων. Εις το επάνω πάτωμα έχει παράθυρα, εις το κάτω πολεμίστρας. Έχομεν εις αυτόν, τον τύπον της αρχαίας πολεμίστρας. Δεν διαφέρει από τον τόσον γενικευθέντα κατόπιν εις τας μεταγενεστέρας οχυρώσεις. Ο πύργος απετέλει την βορειοδυτικήν γωνίαν της αρχαίας οχυρώσεως. Τώρα αυτός και η συνέχεια των τειχών περιβάλλουν κήπον κατοικίας χωριού. Ολίγον τι απωτέρω του πύργου σώζεται πύλη του φρουρίου, ευρεία. Βλέπει τις την βάσιν της, τους εκατέρωθεν παραστάτας και οπάς εις αυτούς, αι οποίαι εχρησίμευον διά την θύραν. Οι χωρικοί εχρησιμοποίησαν πολλούς μεγάλους λίθους διά μάνδρας και βάσεις των σπιτιών των. Γενική ανασκαφή θα απαιτήση τον εκτοπισμόν του συνοικισμού. Η γραμμή του τείχους προχωρεί ανηφορικώς, με πολλούς διαμέσους πύργους, αρκετά καταφανείς, προς τον απότομον βράχον, όστις αποτελεί εξόγκωμα του Παρνασσού. Παράδοξον, γραφικόν εις την αγριότητά του το θέαμα του φοβερού μεγάλου βράχου, που είνε ο ίδιος ένα βουνό.

1921: ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΚΗΦΙΣΟΧΩΡΙ

Δύο ημέρας και δύο νύκτας είχα να αναπαυθώ. Μετά ολονύκτιον μάλιστα εργασίαν ερρίφθην εις ένα βαγόνι του τραίνου. Είχα περιπατήση εις βουνά και κάμπους. Και όμως, παράδοξον, ένοιωθα τόσην διάθεσιν, ωσάν να ήμουν βρέφος, το οποίον εκοιμήθη 18 ώρας. Μεσάνυκτα εις το Κηφισοχώρι. Εις το μεγάλο δωμάτιο του ξενοδοχείου του κ. Ανέστη Χρέμπου φλυαρούμεν. Η κυρά Βαρβάρα, η κυρά Κωστάντω, ο οδοντοϊατρός της περιφερείας κ. Δημήτριος Περδικάρης και ο υποφαινόμενος. Η πρώτη γνέθει, η δευτέρα στρίβει το νήμα ειςτην κλωστήν της, ημείς οι δύο πίνομεν το καλό μαύρο κρασί του κ. Χρέμπου. Ο ίδιος ήλθε κουρασμένος από το χωράφι. Ήτο δε και ανήμπορος. Γλυκός άνδρας. Επήγε να αναπαυθή και εμείναμεν ομιλούντες, πίνοντας. Σκηνή πανδοχείου από μεσαιωνικόν μυθιστόρημα. Όταν κανείς έχει ζήση πολύ και είδε σχεδόν τα πάντα, ίσως είνε δυνατόν να ευρίσκη κάποιαν έλξιν εις παρόμοιον αγροτικόν περιβάλλον.

Μνήμες!

Του Στέργιου Μπακολουκά

Ήταν πολύ θυμωμένος, εκείνο το σαββατιάτικο πρωινό, όταν είχε έρθει να με βρει. Μόλις είχε τελειώσει το καλοκαίρι, και καθώς ο καιρός ήταν καλός, ήμουν ξαπλωμένος με δυο φίλους μου, τεμπελιάζοντας ακόμα, στα καθίσματα ενός καφέ στην Πλάκα, δίπλα από τη Ρωμαϊκή Αγορά. 

Οι λίγοι τουρίστες που είχαν περισσέψει, γυρόφερναν στα στενά κάτω από την Ακρόπολη και τα παιδιά του μαγαζιού είχαν όλο το χρόνο να μας περιποιηθούν και να χαζολογήσουν μαζί μας. 

Στο τραπέζι, ανάκατα, εφημερίδες και περιοδικά πρόσφεραν πληροφορίες που δεν προλαβαίναμε να αφομοιώσουμε. 

“Περίμενε”, του είπα, “μη χαλιέσαι! Παράγγειλε καφέ και μετά θα τα πούμε με την ησυχία μας.”

Ο Στάθης δούλευε στον ΟΤΕ. Ήταν ηλεκτρονικός. Είχε τελειώσει τη Σχολή “Μπένου - Πάλμερ’’. Στη δουλειά πήγαινε …ξενόκαρδα, μόνο για βιοπορισμό, γιατί το πάθος του ήταν το θέατρο. Έχοντας παρακολουθήσει κάποια μαθήματα υποκριτικής και έχοντας, κυρίως, παρακολουθήσει άπειρες παραστάσεις της εποχής, σε κάθε λογής θεατρικούς χώρους, άρχισε να “υποκρίνεται’’ μικρούς ρόλους σε δημιουργίες επίδοξων ερασιτεχνών σκηνοθετών, σε ορχήστρες περιφερειακών θεάτρων. Έπαιζαν έργα σημαντικών συγγραφέων του διεθνούς ρεπερτορίου, πολλές φορές, τολμώ να πω, με σημαντική απόδοση, αλλά τις περισσότερες μπροστά από ….άδεια καθίσματα! Επειδή ήταν παιδικός μου φίλος, είχαμε μεγαλώσει στην ίδια γειτονιά, πάντα είχα …δωρεάν προσκλήσεις, στις παραστάσεις που συμμετείχε, παίρνοντας μέρος στη συνέχεια στον επινίκιο ….συμπόσιο - ρεφενέ που ακολουθούσε.